________________
८८ श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक १९.-उद्देशक ५. १८. [प्र०] सिय भंते ! पुढविकाइया महासवा महाकिरिया महावेयणा महानिजरा? [उ०] हंता सिया। प्र०] एवं जाव-सिय मंते! पुढविकाइया अप्पासवा अप्पकिरिया अप्पवेयणा अप्पनिज्जरा' [उ०] हंता सिया, एवं आव-मणुस्सा, पाणमंतर-जोइसिय-वेमाणिया जहा असुरकुमारा । 'सेवं भंते ! सेवं भंते !" ति।
एगूणवीसइमे सए चउत्थो उद्देसो समत्तो।।
१८. [प्र०] हे भगवन् ! पृथिवीकायिको मोटा आश्रववाळा, मोटी क्रियावाळा, मोटी वेदनावाळा अने मोटी निर्जरावाळा होय ! [उ०] हा होय.-ए प्रमाणे यावत्-प्र०] हे भगवन् ! पृथिवीकायिको अल्प आश्रववाळा, अल्प क्रियावाळा, अल्प वेदनावाळा अने अल्प निर्जरावाळा होय : उ०] गौतम! हा, होय. ए प्रमाणे यावत्-मनुष्यो सुघी जाणवू. वानव्यंतरो, ज्योतिषिको तथा वैमानिको असरकमारोनी पेठे कहेवा. हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे.
ओगणीशमा शतकमां चतुर्थ उद्देशक समाप्त.
पंचमो उद्देसो. १. [प्र०] अस्थि णं भंते ! चरिमा वि नेरतिया परमा वि नेरतिया ? [उ०] हंता अस्थि ।
२. [प्र०] से नूणं भंते! चरमेहितो नेरहपहिंतो परमा नेरइया महाकम्मतरा ए चेष, महाकिरियतरा ए चेव, महस्सषतरा ए चेव, महावेयणतरा ए चेव; परमहिंतो वा नेरइएहितो चरमा नेरइया अप्पकम्मतरा ए चेव, अप्पकिरियतरा ए चेव, अप्पासवतरा चेव, अप्पवेयणतरा चेव ? [उ०] हंता गोयमा! चरमेहिंतो नेएपहिंतो परमा जाव-महावेयणतरा ए चेव, परमेहिंतो वा नेरइएहितो चरमा नेरइया जाव-अप्पवेयणतरा चेष । [प्र०] से केणटेणं भंते! एवं वुश्चइ-जाष-अप्पवेयणतरा चेव' ? [उ०] गोयमा! ठिति पडुच्च, से तेणटेणं गोयमा! एवं वुश्चइ-जाव-'अप्पवेदणतरा चेवा। . ३. [प्र०] अस्थि णं भंते ! चरमा वि असुरकुमारा परमा वि असुरकुमारा.१ [उ०] एवं चेव, नवरं विवरीयं भाणियचं, परमा अप्पकम्मा, चरमा महाकम्मा । सेसं तं चेव, जाव-थणियकुमारा ताव एवमेष । पुढविकाइया जाव-मणुस्सा पते जहा नेण्या। वाणमंतर-जोइसिय-येमाणिया जहा असुरकुमारा।
४. [प्र०] काविहा गं भंते ! वेदणा पन्नत्ता [उ.] गोयमा! दुविहा वेदणा पत्ता। तं जहा-निदा य अनिदा य ।
पंचम उद्देशक.
चरम भने परम.
१ ०] हे भगवन् ! नैरयिको चरम-अल्प आयुषवाळा अने परम-अधिक आयुषवाळा छे ! [उ. हे गौतम ! छे.
२. [प्र०] हे भगवन् ! चरम नैरयिको करतां परम नैरयिको महाकर्मवाळा, महाक्रियावाळा, महाआस्रववाळा अने महावेदनावाळा होय छे! तथा परम-अधिक स्थितिवाळा नैरयिको करतां चरम–अल्पस्थितिवाळा नैरयिको अल्पकर्मवाळा, अल्पक्रियावाळा, अल्पआनवाळा अने अल्पवेदनावाळा होय छे! [उ०] हा गौतम! अल्प आयुषवाळा नैरयिको करता अधिक आयुषवाळा नैरयिको यावत्-महावेदनावाळा होय छे, अने अधिक आयुषवाळा नैरयिको करतां अल्प आयुषवाव्य नैरयिको यावत्-अल्प वेदनावाळा होय छे. [प्र०] हे भगवन्! शा हेतुथी एम कहो छो के यावत्-अधिक आयुषवाळा नैरयिको करतां अल्प आयुषवाळा नैरयिको यावत्-अल्प वेदनावाळा होय छे! [उ०] हे गौतम *आयुषनी स्थितिने आश्रयी यावत्-अल्प वेदनावाळा होय छे.
३. [प्र०] हे भगवन् ! असुरकुमारो अल्पआयुषवाळा अने अधिक आयुषवाळा पण होय छे ! [उ०] पूर्वे कह्या प्रमाणे जाणवु. पण विशेष ए के अहीं पूर्व करतां विपरीत कहेवू. अधिकआयुषवाळा असुरकुमारो [ अशुभ कर्मनी अपेक्षाए] अल्प कर्मवाळा, अने अल्पआयुषवाळा असुरकुमारो महाकर्मवाळा होय छे. बाकी बधुं तेज प्रमाणे कहे, यावत्-स्तनितकुमारो सुधी जाणवं. जेम नैरयिको कह्या तेम पृथिवीकायिकादि यावत्-मनुष्यो सुधी कहेवा, असुरकुमारोनी पेठे वानव्यंतरो, ज्योतिषिको अने वैमानिको कहेवा.
४. [प्र०] हे भगवन् ! वेदना केटला प्रकारनी कही छे ? [उ०] हे गौतम ! वेदना बे प्रकारनी कही छे, ते आ प्रमाणे-निदाज्ञानपूर्वक वेदना अने अनिदा-अज्ञानपूर्वक वेदना.
जे नैरयिकोनी मोटी स्थिति होय, तेने वीजा नैरयिको करता घणां अशुभ कर्म होवाथी ते अपेक्षाए महाकर्मवाळा इत्यादि कया छ, अने जेओनी अल स्थिति छे तेने बीजा करतां अशुभ कर्म थोडां होवाथी अल्प कर्मवाळा इत्यादि कह्या छ-टीका. For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org Jain Education international