________________
शतक १८.-उद्देशक ५.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र,
सिए, एगे पुरिसे अणलंकियविभूसिए, एएसिणं गोयमा! दोण्हं पुरिसाणं कयरे पुरिसे पासादीए, जाव-पडिरूवे, कयरे पुरिसे नो पासादीए, जाव-नो पडिरूवे, जे वा से पुरिसे अलंकियविभूसिए, जे वा से पुरिसे अणलंकियविभूसिए ? भगवं! तत्थ जे से पुरिसे अलंकियविभूसिए से णं पुरिसे पासादीए, जाव-पडिरूवे, तत्थ पंजे से पुरिसे अणलंकियविभूसिए से णं पुरिसे नो पासादीए, जाव-नो पडिरूवे, से तेणटेणं जाव-नो पडिरूवे ।
२. [प्र०] दो भंते! नागकुमारा देवा एगंसि नागकुमारावासंसि०१ [उ०] एवं चेव जाव-थणियकुमारा। वाणमंतरजोतिसिय-वेमाणिया एवं चेव ।
३.प्र. दो भंते । नेरतिया पगंसि नेरतियावासंसि नेरतियत्ताए उववन्ना, तत्थ णं एगे नेरइए महाकम्मतराए चेव जाव-महावेयणतराए चेव, एगे नेरइए अप्पकम्मतराए चेव, जाव-अप्पवेयणतराए चेव; से कहमेयं भंते! एवं? 3०1 गोयमा ! नेरइया दुविहा पन्नत्ता तं जहा-मायिमिच्छदिट्टिउववनगा य अमायिसम्मदिट्ठिउववनगा य । तत्थ णं जे से मायिमिच्छदिट्रिउववनए नेरइए से णं महाकम्मतराए चेव जाव-महावेयणतराए चेव, तत्थ णं जे से अमायिसम्मदिदिउववनए नेरइए से णं अप्पकम्मतराए चेव जाव-अप्पवेयणतराए चेव ।
४. [प्र०] दो भंते ! असुरकुमारा० [उ०] एवं चेव, एवं पगिदिय-विगलिंदियवजं जाव-वेमाणिया ।
५.प्र. नेरइएणं भंते! अणंतरं उघट्टित्ता जे भविए पंचिदियतिरिक्खजोणिपसु उववजित्तए से णं भंते। कयर आउयं पडिसंवेदेति ? [उ.1 गोयमा! नेरच्याउयं पडिसंवेदेति, पंचिदियतिरिक्खजोणियाउए से पुरओ कडे चिट्ठति, एवं मणुस्सेसु वि, नवरं मणुस्साउए से पुरओ कडे चिट्ठइ ।
६. [प्र०] असुरकुमारा णं भंते ! अणंतरं उच्चट्टित्ता जे भविए पुढविकाइएसु उववजित्तए-पुच्छा । [उ०] असुरकुमाराउयं पडिसंवेदेति, पुढविकाइयाउए से पुरओ कडे चिट्ठा, एवं जो जहि भविओ उववजित्तए तस्स तं पुरओ कडं
कारणथी एम कहो छो के अलंकृत-विभूषित शरीरवाळो असुरकुमार देव यावत्-मनोहर छे अने बीजो असुरकुमार देव मनोहर नयी ! [उ०] हे गौतम ! 'आ मनुष्यलोकमा जेम कोइ बे पुरुषो होय, तेमां एक पुरुष आभूषणोथी अलंकृत अने विभूषित होय अने एक पुरुष अलंकृत अने विभूषित न होय. हे गौतम ! ए बन्ने पुरुषोमां कयो पुरुष प्रसन्नता उत्पन्न करनार अने मनोहर होय अने कयो पुरुष अप्रसन्नता करनार यावत्-अमनोहर होय, जे पुरुष अलंकृत विभूषित होय ते के जे पुरुष अलंकृत विभूषित होतो नथी ते ! हे भगवन् ! तेमा जे पुरुष अलंकृत विभूषित होय छे ते पुरुष प्रासादीय यावत्-मनोहर छे अने जे पुरुष अलंकृत विभूषित नथी होतो ते पुरुष प्रासादीय यावत्-मनोहर नथी. ते माटे हे गौतम ! ते असुरकुमार यावत्-मनोहर नथी.
२.प्र०] हे भगवन् ! बे नागकुमारदेवो एक नागकुमारावासमा नागकुमार देवपणे उत्पन्न थया-इत्यादि प्रश्न. [उ०] पूर्व नागकुमार. प्रमाणे समजq. ए प्रमाणे यावत्-स्तनितकुमारो सुधी जाणवू. व्यानव्यंतर, ज्योतिषिक अने वैमानिक संबंधे पण एज प्रमाणे जाणवू.
.. ३. प्र०] हे भगवन् ! एक नरकावासमां बे नैरयिको नैरयिकपणे उत्पन्न थाय, तेमांनो एक नैरयिक महाकर्मवाळो यावत्- अल्पकर्मवाळा अने महावेदनावाळो होय, अने एक नैरयिक अल्प कर्मवाळो यावत्-अल्पवेदनावाळो होय तो हे भगवन् ! एम केवी रीते होय ! [उ०] हे
महाकर्मवाला नैर गौतम ! नैरयिको बे प्रकारना कह्या छे, ते आ प्रमाणे-मायी मिथ्यादृष्टि उत्पन्न थयेला अने अमायिसम्यग्दृष्टि उत्पन्न थयेला. तेमां जे मायिमिथ्यादृष्टि उत्पन्न थयेला नैरयिको छे, तेओ महाकर्मवाळा, यावत्-महावेदनावाळा होय छे अने जे अमायी सम्यग्दृष्टि उत्पन्न थयेला नैरयिको छे तेओ अल्पकर्मवाळा, यावत्-अल्पवेदनावाळा होय छे.
४. [प्र०] हे भगवन् ! बे असुरकुमारो संबंधे प्रश्न. [उ०] ए प्रमाणे समजवू. एम एकेंद्रिय अने विकलेंद्रिय सिवाय यावत्वैमानिको सुधी जाणवू.
५. [प्र०] हे भगवन् ! जे नैरयिक मरीने तुरत ज पछीना समये पंचेंद्रिय तिर्यंचयोनिकमा उत्पन्न थवाने योग्य छे ते कया नैरयिकने भरणस आयुषनो अनुभव करे? [उ०] हे गौतम ! ते नैरयिक आयुषनो अनुभव करे छे, अने पंचेंद्रियतियंचयोनिकर्नु आयुष आगळ करे छे
परभवना आयुषनो उदयाभिमुख करे छे. ए प्रमाणे मनुष्य विषे पण समजवं. विशेष ए के, ते मनुष्य- आयुष उदयाभिमुख करे छे.
अनुभव होय? ६. [प्र०] हे भगवन् ! जे असुरकुमार मरीने पछीना समये तुरत ज पृथिवीकायिक जीवोमा उत्पन्न थवाने योग्य छे-इत्यादि प्रश्न- [उ०] हे गौतम! ते असुरकुमारना आयुषनो अनुभव करे छे अने पृथिवीकायिकर्नु आयुष उदयाभिमुख करे छे. एम जे जीव
..४ * एकेन्द्रिय अने विकलेन्द्रिय मायी मिथ्यादृष्टि होय छे, पण अमायी सम्यग्दृष्टि होता नथी माटे तेओमांना एकमां सम्यग्दर्शन साक्षेप अल्पकर्मता भने एकमां मिथ्यादर्शन साक्षेप महाकर्मता घटती नथी पण वधामां महाकर्मताज होय छे. तेथी 'एकेन्द्रियादि सिवाय' कहुं छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org