________________
अट्ठारसमं सयं। १ पढमे २ विसाह ३ मार्यदिए य ४ पाणाइवाय ५ असुरे य ६ ।
गुल ७. केवलि ८ अणगारे ९ भविए तह १० सोमिलट्ठारसे ॥ १. [सं०] तेणं कालेणं तेणं समएणं रायगिहे जाव-एवं वयासी-जीवे णं भंते ! जीवभावेणं किं पढमे अपढमे [उ.1 गोयमा ! नो पढमे, अपढमे । एवं नेरइए जाव-वेमाणिए ।
२. [प्र०] सिद्ध णं भंते ! सिद्धभावेणं किं पढमे अपढमे ? [उ०] गोयमा ! पढमे, नो अपढमे ।
३ [प्र०] जीवा णं भंते ! जीवभावेणं किं पढमा अपढमा ? [उ०] गोयमा! नो पढमा, अपढमा । एवं जाव-वेमाणिया १
अढारमुं शतक उद्देशकसंग्रह- १ जीवादि अर्थ संबंधे प्रथम-अप्रथमादिभावनो प्रतिपादक प्रथम उद्देशक, २ विशाखा नगरीमा भगवान् महावीर समोसा-इत्यादि संबंधे बीजो उद्देशक, ३ माकंदीपुत्र अनगारना प्रश्न संबंधे बीजो उद्देशक, ४ प्राणातिपातादि संबंधे चोथो उद्देशक, ५ असुरकुमारनी वक्तव्यता संबंधे पांचमो उद्देशक, ६ गोळ वगेरेना वर्णादि संबंधे छट्ठो उद्देशक, ७ 'केवलज्ञानी यक्षना आवेशथी सत्य अने असत्य बोले'-एवा अन्यतीर्थिकना मन्तव्य बाबत सातमो उद्देशक, ८ अनगारने ऐर्यापथिकी क्रिया होय के सांपरायिक क्रिया होय वगेरे. संबंधे आठमो उद्देशक, भविक द्रव्यनैरयिकादि संबंधे नवमो उद्देशक अने सोमिल ब्राह्मणना प्रश्न वगेरे 'संबंधे दशमो उद्देशक-ए प्रमाणे श्रा अढारमा शतकमा दश उद्देशको कहेवामा आवशे.
जीवदार. .
'प्रथम उद्देशक. १. [प्र०] ते काळे, ते समये राजगृह नगरमा [भगवान् गौतम ] यावत्-आ प्रमाणे बोल्या-हे भगवन् ! जीव जीवभाववडे (जीवत्वनी अपेक्षाए) प्रथम छे के अप्रथम छ ? [उ०] हे गौतम | ते प्रथम नथी, पण अप्रथम छे. ए प्रमाणे : नैरयिको यावत्-वैमानिको जाणवा.
२. [प्र०] हे भगवन् ! सिद्ध सिद्धभाववडे ( सिद्धत्वनी अपेक्षाए ) प्रथम छे के अप्रथम छे ! [उ०] हे गौतम ! ते प्रथम छे, पण अप्रथम नथी.
३. [प्र०] हे भगवन् ! जीवो जीवभाववडे प्रथम छे के अप्रथम छे ! [उ०] हे गौतम ! प्रथम नथी पण अप्रथम छे. ए प्रमाणे यावत्-वैमानिको सुधी जाणवु.
+ आ उद्देशकमा जीवादि चौद द्वारोमा प्रथम-अप्रथमादि भावनो विचार चोवीश दंडक अने सिद्धने आश्रयी कयों छे. ते चौद द्वार आ प्रमाणे-१ जीव, २ आहारक, ३ भवसिद्धिक, ४ संज्ञी, ५ लेश्या, ६ दृष्टि, ७ संयत, ८ कषाय, ९ ज्ञान, १० योग, ११ उपयोग, १२ वेद, १३ शरीर, १४ पर्याप्ति.
*जे जीवे जे भाव पूर्व प्राप्त करेलो छे तेनी अपेक्षाए ते अप्रथम कहेवाय छे, जेमके जीवत्व अनादि काळथी जीवने प्राप्त थयेलु छे माटे जीवत्वनी अपेक्षाए जीव अप्रथम कहेवाय छे. जे जीव पूर्वे अप्राप्त एवा जे भावने प्राप्त करे ते अपेक्षाए ते प्रथम कहेवाय छे, जेमके सिद्धत्वनी अपेक्षाए सिद्ध प्रथम छे, कारण के सिद्धत्व पूर्षे जीवने प्राप्त थयेलं नथी.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org