________________
शतक १५. भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
३७३ तिलथंभए तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता तं तिलथंभगं सलेट्ठयायं चेव उप्पाडेइ, उप्पाडेत्ता एगते पडेति । तक्षणमेतं चणं गोयमा! दिवे अभवद्दलए पाउन्भूए । तए णं से दिवे अभवद्दलए खिप्पामेव पतणतणापति, खिप्पामेव पविजयाति, खिप्पामेव नचोदगं णातिमट्टियं पविरलपफुसियं रयरेणुविणासणं दिवं सलिलोदगं वासं वासति, जेणं से तिलथंमए आसत्थे पञ्चायाए, तत्थेव बद्धमूले, तत्थेव पतिट्ठिए । ते य सत्त तिलपुष्फजीवा उद्दाइत्ता २ तस्सेव तिलथंभगस्स एगाए तिलसंगलियाए सत्त तिला पञ्चायाया।
६. तए णं अहं गोयमा ! गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं सद्धिं जेणेव कुम्मग्गामे नगरे तेणेव उवागच्छामि, तए णं तस्स कुम्मग्गामस्स नगरस्स बहिया वेसियायणे नामं बालतवस्सी छटुंछट्टेणं अणिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं उर्ल्ड बाहाओ पगिज्झिय २
भिमहे आयावणभमीए आयावेमाणे विहरइ, आइच्यतेयतवियाओ य से छप्पदीओ सवओ समंता अभिनिस्सर्वति, पाणभूय-जीव-सत्त-दयट्ठयाए च णं पडियाओ २ तत्थेव भुजो २ पञ्चोरुभेति । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते वेसियायणं बालतवस्सि पासति, पासित्ता ममं अंतियाओ सणियं २ पञ्चोसक्कइ, ममं० २ पञ्चोसक्कित्ता जेणेव वेसियायणे बालतवस्सी तेणेव उवागच्छति, ते. २-च्छित्ता वेसियायणं बालतवस्सि एवं वयासी-किं भवं मुणी, मुणिए, उदाहु जूयासेजायरए' ? तए णं से वेसियायणे बालतवस्सी गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स एयमटुं णो आढाति, नो परियाणति, तुसिणीए संचिट्ठति । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते वेसियायणं बालतवस्सि दोच्चं पि तचं पि एवं वयासी-'किं भवं मुणी, मुणिए, जाव-सेजायरए' । तए णं से वेसियायणे बालतवस्सी गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं दोच्चं पि तच्चं पि एवं वुत्ते समाणे आसुरुत्ते जाव-मिसिमिसेमाणे आयावणभूमीओ पञ्चोरुभति, आ० २-रुभित्ता तेयासमुग्याएणं समोहन्नइ, तेया० २ समोहणित्ता सत्तटुपयाई पच्चोसक्कइ, स० २-सक्कित्ता गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स वहाए सरीरगंसि तेयं निसिरइ । तए णं अहं गोयमा ! गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स अणुकंपण?याए वेसियायणस्स बालतवस्सिस्स तेयपडिसाहरणट्टयाए एत्थ गं अंतरा अहं सीयलियं तेयलेस्सं निसिरामि, जाए सा ममं सीयलियाए तेयलेस्साए वेसियायणस्स बालतवस्सिस्स सा उसिणा तेयलेस्सा पडिहया । तए णं से वेसियायणे वालतवस्सी ममं सीयलियाए तेयलेस्साए सीओसिणं तेयलेस्सं पडिहयं जाणित्ता गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स
गर्जना करवा लाग्यु, एकदम वीजळी चमकवा लागी, अने तुरतज.अत्यंत पाणी अने अत्यंत कादव न थाय तेवी थोडा पाणीनां बिंदुवाळी, रज अने धूळने शांत करनार एवी दिव्य उदकनी वृष्टि थई. (अथवा सीतादिक महानदीओना पाणी जेवा पाणीनी वृष्टि थई.) जेथी करी ते तलनो छोड स्थिर थयो, विशेष स्थिर थयो, उग्यो अने बद्धमूल थई त्यां ज प्रतिष्ठित थयो. ते सात तल पुष्पना जीवो मरण पामी पामीने तेज तलना छोडनी एक तलफळीमा सात तलरूपे उत्पन्न थया.
६. त्यार बाद हे गौतम ! हुं मंखलिपुत्र गोशालकनी साथे ज्यां कूर्मग्राम नामे नगर छे त्यां आव्यो. ते वखते ते कूर्मग्राम नगरनी बहार गोशालकने वेश्या. वेश्यायन नामे बालतपस्वी निरंतर छह छट्ठना तप करवावडे पोताना बन्ने हाथ उंचा राखी राखीने सूर्यना सन्मुख उभो रही आतापनाभूमिने । विषे आतापना लेतो विहरतो हतो. सूर्यना तेजवडे तपेली यूकाओ चोतरफथी नीकळती हती, अने ते सर्व प्राण, भूत, जीव अने सत्त्वनी गोशालकनु पहा. दयाने माटे पडी गयेली ते यूकाओने पाछी त्यां ने त्यां मूकतो हतो. हवे ते मंखलिपुत्र गोशालके वेश्यायन नामे बालतपस्वीने जोयो,
तेमन गोशालक जोईने मारी पासेथी ते धीमे धीमे पाछो गयो. पाछो जईने ज्यां वेश्यायन नामे बालतपस्वी छे त्यां आवी वेश्यायन नामे बालतपस्वीने ए प्रमाणे उपर तेजोलेश्यानुं का- 'शुं तमे "मुनि छो के मुनिक-चसकेल छो, अथवा यूकाना शय्यातर छो' ? त्यारे ते वेश्यायन नामे बालतपस्वीए मंखलिपत्र गोशाल- मुक, शीतलेश्या
मूकी भगवंते करेलु कना ए कथननो आदर अने स्वीकार कर्यो नहि, परन्तु मौन धारण कयु. त्यार बाद ते मंखलिपुत्र गोशालके वेश्यायन नामे बालतपस्वीने गोशालकनुं रक्षण. बीजी वार अने त्रीजी वार पण ए प्रमाणे कर्वा के 'तमे मुनि छो, चसकेल छो, के यूकाना शय्यातर छो' ? ज्यारे मंखलिपुत्र गोशालके बीजी वार अने त्रीजी वार ए प्रमाणे कयुं त्यारे ते वेश्यायन नामे बालतपस्वी एकदम कुपित थयो अने यावत्-क्रोधे धमधमायमान थई आतापनाभूमिथी नीचे उतर्यो. नीचे आवीने तेजःसमुद्घात करी सात आठ पगला पाछो खसी मंखलिपुत्र गोशालकना वधने माटे तेणे शरीरमांथी तेजोलेश्या बहार काढी. त्यारबाद हे गौतम ! मंखलिपुत्र गोशालकना उपर अनुकंपाथी वेश्यायन बालतपस्वीनी तेजोलेश्यानु प्रतिसंहरण करवा माटे आ प्रसंगे में शीत तेजोलेश्या बहार काढी, अने मारी शीत तेजोलेश्याए वेश्यायन बालतपस्वीनी उष्ण तेजोलेश्यानो प्रतिघात कर्यो. त्यार पछी ते वेश्यायन बालतपस्वीए मारी शीततेजोलेश्याधी पोतानी उष्णतेजोलेझ्यानो प्रतिघात थयेलो जाणीने अने मंखलिपुत्र गोशालकना शरीरने कंइ पण थोडी के वधारे पीडा अथवा अवयवनो छेद नहि करायेलो जोईने पोतानी उष्ण तेजोलेश्याने पाछी खेंची लीधी, पोतानी उष्ण तेजोलेश्याने पाछी खेंचीने ते आ प्रमाणे बोल्यो-'हे भगवन् ! में जाण्यु, हे भगवन् ! में जाण्यु.' त्यार पछी मंखलिपुत्र गोशालके मने ए प्रमाणे कडं के 'हे भगवन्! आ यूकाना शय्यातर बालतपस्वीए आपने 'हे भगवन् ! में जाण्यु, हे भगवन् !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.