________________
शतक ७.-उद्देशक ६.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
५.०] जीवे णं भंते ! जे भविए पुढविक्काइएसु उववजित्तए पुच्छा। [उ०] गोयमा ! इहगए सिय महायणे सिय अप्पवेयणे; पर्व उववजमाणे वि, अहेणं उववन्ने भवति तओ पच्छा वेमायाए धेयणं वेदेति । एवं जाव मणुस्सेंसु, बाणमंतरजोइसिय-वेमाणिएसु जहा असुरकुमारेसु।।
६.० जीवा गं भंते ! किं आभोगनिष्वत्तियाउया, अणाभोगनिवत्तियाउया? [उ० गोयमा! नो आभोगनिवत्तियाउया, अणाभोगनिष्पत्तियाउया । एवं नेरइया वि, पवं जाव वेमाणिया।
७. प्र०] अस्थि णं भंते ! जीवाणं ककसवेयणिज्जा कम्मा कजंति ? [उ०] गोयमा! हंता, अस्थि ।
८. [प्र०] कहणं भंते ! जीवाणं कंकसवेयणिज्जा कम्मा कजन्ति ? [१०] गोयमा! पाणाइवाएणं, जाव मिच्छादसणसलेणं, एवं खलु गोयमा! जीवाणं कक्कसवेयणिज्जा कम्मा कजंति ।
९. [प्र०] अत्थि णं भंते ! नेरइयाणं ककसबेयणिज्जा कम्मा कजंति ? [30] एवं चेव, एवं जाव चेमाणियाणं । १०. [प्र०] अस्थि णं भंते.! जीवाणं अकक्कसवेयणिजा कम्मा कजंति ? [उ०] हंता, अत्थि ।
११. [प्र०] कहं णं भंते ! जीवा अकक्कसवेयणिज्जा कम्मा कजंति ? [उ०] गोयमा! पाणाइवायवेरमणेणं, जाव परिग्गहवेरमणेणं, कोहविवेगेणं, जाव मिच्छादसणसल्लविवेगेणं; एवं खलु गोयमा ! जीवाणं अकक्कसवेयणिजा कम्मा कजंति ।
१२. [प्र०] अस्थि णं भंते ! नेरइयाणं अकक्कसवेयणिजा कम्मा कजंति ? [उ०] गोयमा ! णो तिणटे समटे । एवं जाध वेमाणिया; नवरं मणुस्साणं जहा जीवाणं ।
१३. [प्र०] अस्थि णं भंते ! जीवाणं सायावेयणिजा कम्मा फजंति ? [उ०] हंता, अत्थि ।।
१४. [प्र०] कह णं भंते! जीवाणं सातावेयणिज्जा कम्मा कजंति ? [उ०] गोयमा! पाणाणुकंपयाए, भूयाणुकंपयाए, जीवाणुकंपयाए, सत्ताणुकंपयाए; बहूणं पाणाणं, जाव सत्ताणं अदुक्खणयाए, असोयणयाए, अजूरणयाए, अतिप्पणयाए, अपिट्टणयाए, अपरियावणयाए; एवं खलु गोयमा! जीवाणं सायावेयणिज्जा कम्मा कजंति; एवं नेरइयाण वि, एवं जाव वेमाणियाणं। ५. [प्र०] हे भगवन् ! जे जीव पृथिवीकायमा उत्पन्न थवाने योग्य छे ते संबन्धी प्रश्न. [उ.] हे गौतम ! आ भवमा रहेलो ते पृथिवीकायमा वि
विष वेदनानुं वेदनकदाच महावेदनावाळो होय के कदाच अल्पवेदनावाळो होय; ए प्रमाणे उत्पन्न थतां पण महावेदनावाळो होय के अल्पवेदनावाळो होय, पण ज्यारे ते उत्पन्न थाय छे त्यार पछी ते विविध प्रकारे वेदनाने वेदे छे. ए प्रमाणे यावत् मनुष्योमा जाणवू. जेम असुरकुमारोने विषे [सू. ४ ] कयुं तेम वानव्यन्तर, ज्योतिष्क अने वैमानिक देवो विषे जाणवू.
६. [प्र०] हे भगवन् ! शुं जीवो आभोगथी-जाणपणे आयुषनो बंध करे के अनाभोगथी-अजाणपणे आयुष्नो बंध करे? [उ.] आयुष्नो पन्ध. हे गौतम ! जीवो आभोगथी आयुष्नो बन्ध न करे, पण अनाभोगथी आयुष्नो बन्ध करे. ए प्रमाणे नारको पण जाणवा, यावत् वैमानिको जाणवा.
७. [प्र०] हे भगवन् ! शुं एम छे के जीवोने कर्कशवेदनीय-दुःखपूर्वक भोगववा योग्य कर्मो-बंधाय छे ? [उ०] हा, गौतम ! एम छे. कर्कशवेदनीय फर्म. ८. [प्र०] हे भगवन् ! जीवोने कर्कशवेदनीय कर्मो केम बंधाय ! [उ०] हे गौतम ! प्राणातिपात-जीवहिंसाथी, यावत् मिथ्यादर्शन- कर्कशवेदनीय कर्मना
हेतुओशल्यथी. ए प्रमाणे हे गौतम ! जीवोने कर्कशवेदनीय कर्मो बंधाय छे.
९. [प्र०] हे भगवन् ! शुं एम छे के नारकोने कर्कशवेदनीय कर्मो बंधाय ? [उ०] हे गौतम ! पूर्वे कह्या प्रमाणे यावत् वैमा- नारकने कर्करावेदनिकोने जाणवं.
नीय कर्म. १०. [प्र०] हे भगवन् ! शुं एम छे के जीवोने अकर्कशवेदनीय-सुखपूर्वक भोगववा योग्य कर्मो-बंधाय ! [उ.] हा, गौतम! एम छे. भकर्कशवेदनीय फर्म ११. [प्र०] हे भगवन् ! जीवोने अकर्कशवेदनीय कर्मो केम बंधाय ! [उ०] हे गौतम ! प्राणातिपातविरमणथी, यावत् परिग्रहविर
___ना हेतुभो. मणथी; क्रोधनो त्याग करवाथी, यावत् मिथ्यादर्शनशल्यनो त्याग करवाथी. ए प्रमाणे हे गौतम ! जीवोने अकर्कशवेदनीय कर्मो बंधाय.
१२. [प्र०] हे भगवन् ! शुं नारकोने अकर्कशवेदनीय कर्मो बंधाय ? [उ०] हे गौतम ! ए अर्थ योग्य नथी. ए प्रमाणे यावत् वैमानिकोने जाणवू. परंतु मनुष्योने जेम जीवोने [सू. ११.] कयुं तेम जाणवू. १३. [प्र०] हे भगवन् ! शुं एम छे के जीवोने सातावेदनीय कर्म बंधाय ! [उ०] हा, गौतम ! एम छे.
सातावेदनीय कर्म १४. [प्र०] हे भगवन् ! जीवोने सातावेदनीय कर्म केम बंधाय ! [उ०] हे गौतम! प्राणोने विषे अनुकंपाथी, भूतोने विषे अनुकं- सातावेदनीय कर्मना पाथी, जीवोने विषे अनुकंपाथी, सत्त्वोने विषे अनुकंपाथी, घणा प्राणोने यावत् सत्त्वोने दुःख न देवाथी, शोक नहि उपजाववाथी, खेद
हेतुओ. नहि उत्पन्न करवाथी, वेदना न करवाथी, नहि मारवाथी तेम परिताप नहि उपजाववाथी. ए प्रमाणे हे गौतम ! जीवो सातावेदनीय कर्मो बांधे छे. ए प्रमाणे नारकोने पण जाणवू यावत् वैमानिकोने जाणवं.
Jain Education international
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org