Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01

SR No.: 004640
Original Sutra Author: N/A
Author: Bechardas Doshi
Publisher: Dadar Aradhana Bhavan Jain Poshadhshala Trust
Total Pages: 372
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size: 15 MB

Page 193

शतक १.-उद्देशक ६.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र,
१७३
राग वगेरे रूप नेह समजवो. कबु छ के, “जेम कोइ एक पुरुषना, चिकाशथी-तेलथी-लेपेल शरीर उपर रज चोंटे छे तेम राग अने द्वेषथी क्लिन्न राग. थएल आत्माने कर्मबंध थाय छे" माटे ज ['अन्नमनघडत्ताए'त्ति] जेओनो अन्योन्य समुदाय छे ते अन्योन्यघटा, तेपणे अर्थात् परस्पर समुदायपणे. हिरिए सिय'त्ति] हद-नद-होय, ते ['पुनेत्ति] पाणीथी भरेलो होय, कदाच ते काइक अधुरो पण होय अने व्यवहारथी पूरो कहेवातो होय माटे कद पने पार कहे छे के, ['पुण्णप्पमाणे'त्ति] जेनुं प्रमाण पाणीथी पूरुं छे ते, ['वोलट्टमाणे'त्ति] घणुं पाणी भरावाथी छलकतो, ['वोसट्टमाणे ति] घणु पाणी होवाथी ज विकसतो-वधतो, ['समभरघडताए'त्ति] घटना एकभागर्नु अनाश्रितपणुं होवाथी ज्यां पाणिनो समुदाय विषम नथी पण समान छे ते समभर, अथवा 'सम' शब्द 'सर्व' अर्थवाळो होवाथी तद्दन भरेलो ते समभर, समभररूप जे घट ते समभरघट, तेपणे-तद्दन भरेला घटना पाटनी पेठे
अहेजति] [महं'ति] मोटी, [सयासर्वति] सो नाना आसव-(जेनाथी पाणी जरे ते) काणा-वाळी, अथवा हमेशा काणावाळी, ए प्रमाणे सो मोटा काणावाळी. ['ओगाहेजत्ति] प्रवेश करावे. ['आसवदारेहिति] छिद्ररूप द्वारोवडे ['आपूरैमाणि' त्ति] पाणीथी भराती. [ 'पुण्ण' इत्यादि.] ए सूत्र पूर्वनी पेठे छे. विशेष ए के, ['वोसट्टमाणा'] इत्यादि सूत्रो संबंधे वृद्धोए आ प्रमाणे विशेषता जणावी छ:-"वोसट्टमाणा, एटले भराया पछी (जे ज्यां भराय छे) त्यां ज डुबे ते, ['समभरघडताए'त्ति] नदमा फेंकेल अने पाणीथी पूर्ण भरेल घडानी पेठे अर्थात् नदना नीचेना पाणी साथ रहे छे-तळिए बेसी जाय छे". जेम नाव अने हृदनुं पाणी अन्योन्य अवगाहपूर्वक रहे छे तेम जीवो अने पुद्गलो अन्योन्य अवगाहपूर्वक रहे छ. ए प्रमाणे भावना करवी.
स्नेहकाय. २२८. प्र०—अस्थि णं भंते ! सया समियं सुहुमे सिणेह- २२८. प्र०—हे भगवन् ! हमेशा सूक्ष्म स्नेहकाय-अप्काय काये पवडइ ?
__ (एक जातनुं पाणी) मापपूर्वक पडे छे ! २२८. उ०—हंता, अस्थि.
२२८. उ०-हे गौतम! हा, पडे छे. २२९. प्र०-से मंते ! कि उड्डे पवडइ, अहे पवडइ, तिरिए २२९. प्र०—हे भगवन् ! शुं ते उंचे पडे छे, नीचे पडे छे, पषडइ।
के तीरछे पडे छे! २२९. उ०-गोयमा ! उड्डे वि पवडइ, अहे वि पवडइ, २२९. उ०—हे गौतम ! ते उंचे पण पडे छे. नीचे पण तिरिए वि पवडइ.
पडे छे अने तीरछे पण पडे छे. २३०. प्र०-जहा से बायरे आउयाए अनमनसमाउत्ते २३०. प्र०—हे भगवन् ! ते सूक्ष्म अप्काय आ स्थूल अप्काय चिरं पि, दीहकालं चिट्ठइ तहा णं से वि ?
(पाणी) नी पेठे परस्पर समायुक्त थइने लांबा काळ सुधी रहे ! .२३०. उ०-णो इणद्वे समढे. से गं खिप्पं एव विद्धंसं २३०. उ०—हे गौतम ! ए अर्थ समर्थ नथी-तेम न रहे. आगच्छइ.
पण ते सूक्ष्म अप्काय शीघ्र ज नाश पामे छे. सेवं भंते 1, सेवं भंते ! त्ति.
___ हे भगवन् ! ते ए प्रमाणे छे, हे भगवन् ! ते ए प्रमाणे छ एम
कही यावत्-विहरे छे. भगवंतसुहम्मसामिपणीए सिरीभगवईसुत्ते पढमसये छट्ठो उद्देसो सम्मत्तो. ९. लोकस्थितौ एव इदमाहः-'अत्थि' इत्यादि. सदा सर्वदा, 'समियं' ति सपरिमाणम्, न बादराप्कायवद् अपरिमितमपि, अथवा सदा इति सर्वर्तुषु, समितमिति रात्रौ, दिवसस्य च पूर्वा-ऽपरयोः प्रहरयोः, तत्रापि कालस्य स्निग्धे-तरभावमपेक्ष्य बहुत्वम् , अल्पत्वं चाऽवसेयम्-इति. यदाहः-"पढेम-चरिमाओ सिसिरे, गिम्हे अद्धं तु तासि वजेत्ता, पायं ठवे सिणेहाइरक्खणट्ठा पवेसे वा.” लेपितपात्रं बहिर्न स्थापयेत् स्नेहादिरक्षणार्थाय इति. सूक्ष्मस्नेहकाय इति अप्कायविशेष इत्यर्थः. 'उड़े' त्ति ऊर्ध्वलोके वर्तुलवैताब्यादिषु, 'अहे' त्ति अधोलोकग्रामेषु 'तिरिए'त्ति तिर्यग्लोके 'दीहकालं चिट्ठई' ति तडागादिपूरणात्, 'विद्धंसं आगच्छइ'त्ति स्वल्पत्वात् तस्येति.
भगवरसुधर्मस्वामिप्रणीते श्रीभगवतीसूये प्रथमशते षष्ठो देशके श्रीअभय देवसूरिविरचितं विवरणं समाप्तम्.
१. या शब्दनो 'अनंतरपणु' अर्थ छे. २. आ शब्द अलंकार सूचक छे. ३. अहीं बेवडं उच्चारण अधिकतानुं सूचक छ:-श्रीअभय.
१. मूलच्छाया:-अस्ति भगवन् ! सदा समितं सूक्ष्मः मेहकायः प्रपतति ! हन्त, अस्ति. तद् भगवन् । किम् ऊर्ध्व प्रपतति, अधः प्रपतति, तिर्यक् प्रपतति ? गौतम 1 ऊर्ध्वमपि प्रपतति, अधोऽपि प्रपतति, तिर्यगपि प्रपतति. यथा स बादरोऽप्कायः अन्योन्यसमायुक्तश्विरम् अपि दीर्घकालं तिष्ठति तथा सोऽपि ! नायम् अर्थः समर्थः. तत् क्षिप्रम् एव विद्वंसम् आगच्छति. तदेवं भगवन् !, तदेवं भगवन् । इतिः-अनु०
१.प्र. छायाः-प्रथम-चरमौ शिशिरे, ग्रीष्मे अर्धे तु तयोर्जयित्वा, पात्रं स्थापयेत् स्नेहादिरक्षणार्थ प्रवेशे वाः-अनु.