________________
शतक १.-उद्देशक ५.
१४९
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
शरीर.
१७४.प्र०-ईमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए जाव-एगमेगंसि १७४. प्र०-हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमा त्रीश लाख निरयावासंसि नेरइयाणं कइ सरीरया पन्नत्ता ?
. निरयावासोमांना एक एक निरयावासमां वसता नैरयिकोने केटलां
शरीरो कह्यां छ? १७४. उ०—गोयमा । तिनि सरीरया पन्नत्ता. तं जहा:- १७४. उ०-हे गौतम ! तेओने त्रण शरीरो कह्यां छे. ते वेउब्विए, तेयए, कम्मए.
आ प्रमाणे:-वैक्रिय, तैजस अने कार्मण. १७५. प्र०-इमीसे णं भंते ! जाव-वेउब्वियसरीरे वट्टमाणा १७५. प्र०-हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमां त्रीश लाख नेरइया कि कोहोवउत्ता?
निरयावासोमांना एक एक निरयावासमां वसता अने वैक्रियशरी
रवाळा नैरयिको शुं क्रोधोपयुक्त छे ! १७५. उ०-गोयमा ! सत्तावीसं भंगा माणियव्वा. एएणं । १७५. उ०-हे गौतम ! अहीं सत्तावीश भांगा कहेवा. अने गमेणं तिनि सरीरा भाणियव्वा.
९ गमवडे बाकीना बे शरीर अर्थात् बधां मळीने त्रण शरीर संबंधे
पूर्वोक्त प्रमाणे जाणवू. १७६. प्र०-इमीसे णं भंते । रयणप्पभापुढविए जाव- १७६. प्र०- हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमां यावत्नेरइयाणं सरीरया किसंघयणी पन्नत्ता ?
वसता नैरयिकोना शरीरोनु कयुं संघयण-संहनन–कह्यु छ ? १७६. उ०-गोयमा ! छण्हं संघयणाणं अस्संघयणी, नेवट्ठी, १७६. उ०—हे गौतम ! तेओर्नु शरीर संघयण विनानु छ नेव च्छिरा, नेव पहारूणि. जे पोग्गला अणिट्ठा, अकंता, अर्थात् छ संघयणमांथी तेओने एके संघयण नथी. वळी तेओना अप्पिया, असुहा, अमणुना, अमणामा एतोस सरीरसंघायत्ताए शरीरमा हाडका, शिरा-नसो अने स्नायु नथी. तथा जे पुद्गलो परिणमंति.
अनिष्ट, अकांत, अप्रिय, अशुभ, अमनोज्ञ अने अमनोम छे ते
पुद्गलो एओना (नैरयिकोना) शरीरसंघातपणे परिणमे छे. १७७. प्र०-इमीसे णं भंते । जाव-छण्हं संघयणाणं असं- १७७. प्र०-हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमा यावत्घयणे वट्टमरणा णं नेरइया कि कोहोवउत्ता ?
वसता अने छ संघयणमांथी एक पण संघयण विनाना नैरयिको शं
क्रोधोपयुक्त छे ? १७७. उ०—गोयमा ! सत्तावीसं भंगा.
१७७. उ०-हे गौतम ! अहीं सत्तावीश भांगा जाणवा. १७८. प्र०-इमीसे गं भंते । रयणप्पभाए जाव-सरीरया १७८. प्र०-हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमां यावत्किंसंठिया पन्नत्ता?
वसता नैरयिकोना शरीरो कया संस्थानवाळां कयां छे! . १७८. उ०-गोयमा विहा पनत्ता. तं जहा:-अवधार- १७८. उ०—हे गौतम ! ते नैरयिकोना शरीरो वे प्रकारना णिज्जा य, उत्तरवेउब्विया य. तत्थ णं जे ते भवधारणिज्जा ते हंड- कह्यां छे. ते आ प्रमाणे:--भवधारणीय-ज्यां सुधी जीवे संठिया पन्नत्ता, तत्थ णं जे ते उत्तरवेउब्धिया ते वि हंडसंठिया त्यां सुधी रहेनारां-अने उत्तरवैक्रिय. तेमां जे शरीरो पनत्ता.
भवधारणीय छे ते डंडसंस्थानवाळां कह्यां छे अने जे शरीरो उत्तर
वैक्रियरूप छे ते पण. हुंडसंस्थानवाळां कह्यां छे. १७९. प्र०—इमीसे णं जाव-हुंडसंठाणे वट्टमाणा नेरइया १७९. प्र०—हे भगवन् ! आ रत्नप्रभा पृथिवीमां यावत्कि कोहोवउत्ता ?
हुंडसंस्थाने वर्तता नैरयिको शुं क्रोधोपयुक्त छे ? १७९. उ०---गोयमा ! सत्तावीसं भंगा.
१७९. उ०—हे गौतम ! अहीं सत्तावीश भांगा कहेवा.
सध्या.. एतेन गमेन त्रीणि शरीराणि मय, नव शिराः, नैव स्नायवः. ये पहनने वर्तमाना नरनि
१. मूलच्छायाः-एतस्या भगवन् । रत्नप्रभाया यावत्-एकैकस्मिन् निरयावासे नैरयिकाणां कति शरीराणि प्रज्ञप्तानि ? गौतम | श्रीणि शरीराणि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-वैक्रियम्, तैजसम्, कार्मणम्. एतस्या भगवन् ! यावत्-वैक्रियशरीरे वर्तमाना नैरयिकाः किं क्रोधोपयुक्ताः गौतम ! सप्तविंशतिभा भाणतव्याः, एतेन गमेन त्रीणि शरीराणि भणितव्यानि. एतस्या भगवन् ! रनप्रभापृथिव्या यावत्-नैरयिकाणां शरीराणि किंसंहननानि प्रशप्तानि ? गौतम ! षण्णां संहननानाम् असंहननानि. नैवास्थि, नैव शिराः, नैव नायवः. ये पुरला अनिष्टाः, अकान्ताः, अप्रियाः, अशुभाः, अमनोज्ञाः, अमनोमा एतेषां शरीरसंघाततया परिणमन्ति. एतस्या भगवन् ! यावत्-षण्णां संहननानाम् असंहनने वर्तमाना नैरयिकाः किं क्रोधोपयुक्ताः ? गौतम ! सप्तविंशतिर्भङ्गाः. एतस्या भगवन् ! रत्नप्रभाया यावत्-शरीराणि किंसंस्थितानि प्रज्ञप्तानि ? गौतम ! द्विविधानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथाः-भवधारणीयानि च, उत्तरवैक्रियाणि च. तत्र यानि भवधारणीयानि तानि हुण्डसंस्थितानि प्रज्ञप्तानि, तत्र यानि उत्तरवैक्रियाणि तान्यपि हुण्डसंस्थितानि प्रज्ञप्तानि. एतस्या यावत्हुण्डसंस्थाने वर्तमाना नैरयिकाः किं क्रोधोपयुक्ताः? गौतम ! सप्तविंशतिर्भशाः- अनु.
Jain Education International
www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only