Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 01

SR No.: 004640
Original Sutra Author: N/A
Author: Bechardas Doshi
Publisher: Dadar Aradhana Bhavan Jain Poshadhshala Trust
Total Pages: 372
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size: 15 MB

Page 156

श्रीजिनने प्रत्यक्ष.
१३६ श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रह
रा .-७६शक ४. खेरी नाखे छे. अनुभागकर्मने तथाभावे वेदे छे अने गथी वेदतो. जेम के मिथ्यात्वना क्षयोपशम बखते मिथ्यात्वने अनुभागकर्मपणे न वेदतो, पण प्रदेशकर्मपणे तो वेदे ज . अहीं पूर्वोक्त बन्ने प्रकारना वेदवायोग्य कर्मने वेदवाना बे प्रकार छे. अने ते वे प्रकारने अर्हतोए ज जाण्या छे. ए वातने दर्शावता कहे छे के, ए (वक्ष्यमाण) वेदनना बन्ने प्रकारने अहेते सामान्य प्रकारे जाण्या छे. [ 'सुअंति] स्मर्या-प्रतिपाद्या-छे, अथवा अनुचिंतित कर्या छे. जिन केवलज्ञानी होवाथी तेने सर्व वस्तु प्रत्यक्ष ज होय छे अने तेथी ज तेने कोइ वस्तु संभारवी नथी पडती. तो पण सूत्रमा जे 'स्मृतम्-स्मर्या' ए पद मूक्युं छे तेनुं कारण जिनना ज्ञान साथे स्मरणर्नु अत्यंत अव्यभिचारपणे सादृश्य छे. ['विण्णाय'ति] ते वे प्रकारने देश, कालादिदिभागरूपे विविध प्रकारे जाण्या छे. ते ज वातने कहे छे के, ['इमं कम्मं अयं जीवे' ति] आ सूत्रबडे कर्म अने जीव श्रीजिनने प्रत्यक्ष जणाय छे एम सूचव्युं छे. कारण के अहेत केवली छे. ['अन्भोबगमिआए'त्ति] अभ्युपगम एटले प्रव्रज्या लीधा पछी ब्रह्मचर्यनो, भूमिशयन ( भोंय पथारी) नो अने केशलोच वगेरेनो स्वीकार, ते स्वीकारथी निपजेली जे क्रिया ते आभ्युपगमिकी, तेवडे ['वेयइस्सइ'त्ति] वेदशे. 'भविष्यत्काळविषयक पदार्थनुं ज्ञान विशिष्टज्ञानवाळाओने ज होय छे अने भूतकाळ तथा वर्तमानकाळ संबंधी ज्ञान तो अनुभवद्वारा विशिष्टज्ञानी सिवाय बीजा प्राणिने पण होय छे ए वात जणाबवा सारुं अहीं 'वेदशे' ए क्रियापदमां भविष्यत्काळनो निर्देश मूक्यो छे. ['उवक्कमिआए'त्ति] जेनाथी उपक्रमाय ते उपक्रम अर्थात् कर्मने वेदवानो उपाय, तेमां थएली ते औपक्रमिकी-पोतानी.मेळे उदीर्ण के उदीरणाद्वारा उदयमा आणेल कर्मनो अनुभव-ते वडे-औपक्रमिकी वेदनावडेवेदशे. तथा [ अहाकम्मति जेवी रीतिए कर्म बांध्यु छे ते प्रकारे, ['अहानिगरणं'ति] अने विपरिणामना कारणरूप नियत देश, काळादिक करणनी मर्यादाने उल्लंघ्या सिवाय, जे जे प्रकारे ते कर्म भगवते जोयुं हशे ते ते प्रकारे ['विपरिणमिस्सति' इति विपरिणाम पामशे. .
आभ्यपगमिकी.
भोपक्रमिकी.
पुद्गल. १५६.प्र०-ऐसणं भंते ! पोग्गले अतीतं अणंतं, सासयं १५६. प्र०—हे भगवन् ! 'ए पुद्गल वीतेला अनंत अने समयं भुवीति वत्तव्यं सिया ?
शाश्वत काळे हतुं' एम कही शकाय ? १५६. उ०–हता, गोयमा । एस णं पोग्गले अतीतं १५६. उ०—हे गौतम ! हा, 'ए पुद्गल वीतेला अनंत अने अणंत, सासयं समयं भुवीति वत्तव्वं सिया.
शाश्वत काळे हतुं' एम कही शकाय. १५७. प्र०—एस णं भंते ! पोग्गले पडुप्पण्णं, सासयं समयं १५७. प्र०- हे भगवन् ! 'ए पुद्गल वर्तमान शाश्वत काळे भवतीति वत्तव्वं सिया ?
छे' एम कहेवाय ? ' १५७. उ०-हंता, गोयमा ! तं चेव उच्चारेयव्वं. १५७. उ०—हे गौतम ! हा, एम कहेवाय. (पूर्वोक्त प्रश्न
प्रमाणे ज कहे.) १५८. प्र०-एस णं भंते ! पोग्गले अणागयं, अणंतं, १५८. प्र०—हे भगवन ! पटल अनंन . सासयं समय भविस्सतीति वत्तव्वं सिया ? '
भविष्यकाळे थशे-रहेशे'-एम कही शकाय? । . १५८. उ0-हंता, गोयमा! तं चैव उच्चारेअव्वं. एवं खंधेण १५८. उ०—हे गौतम! हा, एम कहेवाय. (प्रश्न प्रमाणे ज वि तिण्णि आलावगा. एवं जीवेण वि तिण्णि आलावगा भाणिं- कहे) ए प्रमाणे स्कंध साथे पण त्रण आलापक कहेवा. तथा अव्वा.
जीव साथे पण त्रण आलापक कहेवा.
५. अनन्तरं कर्म चिन्तितम्, तच्च पुद्गलात्मकमिति परमाण्वादिपुद्गलांश्चिन्तयन्नाह, अथवा परिणामाधिकारात् पुद्गलपरिणाममाह:-'एस णं भते ।' इत्यादि. 'पोग्गले'त्ति परमाणुः, उत्तरत्र स्कन्धग्रहणात्. 'तीतंति इह च "सर्वे अव-भाव-कालाः” इत्यनेनाधारे द्वितीया, ततश्च सर्वस्मिन्नतीते इत्यर्थः. 'अणंत'ति अपरिमाणमनादित्वात् , 'सासयंति सदा विद्यमानम् , नहि लोकोऽतीतकालेन कदाचित् शून्य इति. 'समय'ति कालम् , 'भुवि'त्ति अभूत् , इति एतद् वक्तव्यं स्यात् सद्भूतार्थत्वात्. 'पडुप्पण्णं'ति प्रत्युत्पन्नं वर्तमानम् , इत्यर्थः वर्तमानस्यापि शाश्वतत्वं सदाभावाद् , एवमनागतस्यापि इति.
५. आगळना प्रकरणमा कर्म संबंधे विचार्य छे. ते कर्म पुद्गलरूप छे माटे, अथवा परिणाम विषे प्रकरण चालु छे माटे हवे परमाणु वगेरे पुद्गलोना परिणाम संबंधे विचारतां कहे छे के:-['एस णं भंते!' इत्यादि.] ['पोग्गले'त्ति] नीचेना १५८ मा उत्तरसूत्रमा स्कंध लीधो छे माटे आ सूत्रनां पुद्गलनो अर्थ 'परमाणु' करवो..[तीतं'ति] बधा भूतकाळमां, ['अणंतति] ते भूतकाळ केवो? तो कहे छे के, अनादि होवाथी माप विनानो-अनंत-छेडा विनानो,
पुदलपरिणाम.
१. मा प्रयोग प्राकृतने धोरणे थयो छे. २. आ शब्द वाक्यनी समाप्ति सूचवे छे:-श्री अभय.
१. मूलच्छायाः-एष भगवन् ! पुद्गलोऽतीतम् , अनन्तम्, शाश्वतं समयम् 'अभूद्' इति वक्तव्यं स्यात् ! हन्त, गौतम ! एष पुद्गलोऽतीतम्, अनन्तम् , शाश्वतं समयम् 'अभूदुः' इति वक्तव्यं स्यात्. एष भगवन् ! पुद्गलः प्रत्युत्पन्नम्, शाश्वतं समयं भवति' इति वक्तव्यं स्यात् ? हन्त, गौतम! तश्चैव उधारयितव्यम्. एष भगवन्। पुद्गलोऽनागतम् , अनन्तम्, शाश्वतं समयं भविष्यति' इति वक्तव्यं स्यात् ! हन्त, गौतम । तचैव उच्चारयितव्यम्. एवं स्कन्धेनाऽपि त्रयः आलापकाः. एवं जीवेनाऽपि त्रयः आलापकाः भणितव्याः-अनु
१. आ ठेकाणे “सर्वे अध्व-भाव-कालाः" आ सूत्रथी आधार अर्थमां बीजी विभक्ति यह छे:-श्रीअभय.
www.jainelibrary.org.