________________
રક્ષ
श्रेणिकच रितम्.
औपबाद विवादव्यौर्वैदवावोपविंदवौ दादे दाकायले पारासरे कजायनेषु च । પ્રજ્ઞવિષ્ણુવાનાં હ્રાવક્ષેપુ ઢૌશિષ્ઠઃ ॥ ઇમ્ ॥
यस्त्वया काश्वेयोवा सौपर्णेयेन मारितः । कीलालपो दाशरथिनेव मारीचनामकः ॥ ८६ ॥ यदिः
कुलकम् ।
ભાવાય
જે પાંડુના પ્રથમ પુત્રને પેાતાના સચ્ચરિત્રાથી પરાસ્ત કરેછે. જે જમગ્નિના પુત્ર કુશુરામની જેમ તે ક્ષેત્ર વશને પણ પાડીનાખેછે. પરાશરના પુત્ર વ્યાસનીજેમ જેણે મહાભારત ને ગુથ્યુ છે. પરશુરામની જેમ જે વાર થાર અક્ષત્ર વિધિમાં દીક્ષિત થયેલછે. રૂષિ એવા ગર્ગના પુત્ર વત્સના પુત્ર, ગાર્ચના પુત્ર, નાડાયન, ચારાયણ, કુંજાયનના પુત્ર, પ્રષ્નના પુત્ર અને સતી પુજાયનની પુત્રીને જેણે જિતી લીધાછે. શુભ્રા, શુચિવિષ્ટપુરા અત્રિ, કુંજ, ઉપમાહુ, બાહુ, બિન્દુ, ઉપબિંદુ, દક્ષ, દાક્ષાયણ, પાસસર અને કુ જાયનના પુત્રાને વિષે રાત્રે કાપક્ષીના બચ્ચા ઉપર પક્ષીની જેમ જે સમર્થ થયાછે. ગરૂડ જેમ સર્પ તે મારે અને દશરથના પુત્ર રામ જેમ મારીચ નામના રાક્ષસને મારે તેમ તમે કામદેવને માછે. ૮૬
॥ ८४ ॥ ||
વિશેષાર્થ—ગામ ૧:, પારાશર્ય, માર્ચ, ચારણ, ગાય, નાડાયન, ચારાવળ, ઢંગાય૧, મનાયમ્પ, ૌગાયનો, ગૌત્રેય, શૌયેય, વૈજ્જુ, ગત્રેપ ઝાંગિ, એપલ, ચાલ, જૈન, ચળવચિ, રાક્ષ, દાક્ષાયન, પાIFT, **ગાયન એ તદ્ધિત પ્રત્યના રૂપ દશાવ્યા છે. જાય, સૌળયેન શાંચના એ તદ્વિત પ્રત્યના રૂપ દર્શાવ્યા છે.
श्री
शालेय हरिहयुते कौसुंरुग्नश ।
न यौवतेयस्त्वतुल्य नृपसर्गसदः परः ॥ ८७ ॥ ભાવાર્થ
દરિદ્રા ( હુલઠ્ઠલ ) જેવી કાંતિવાલા અને કુસુમી રંગના નખવાલા ત્રિશલાના પુત્ર, તમારા જેવા વિતતા પુત્ર ઉપસર્ગને સહન કરનાર નથી. ૮૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
