Page Text
________________
પરમાણુએ એક આદિ ક્રમે જ કાય ઉત્પન્ન કરે છે
160. न च सकृदेव निर्वर्त्यमान कार्यपरिमाणानुगुणसंख्याः परमाणत्र एकत्र संयोज्य कार्यमारभन्ते, किन्तु द्वयणुकादिक्रमेण । सकृदारम्भे हि कुम्भे भज्यमाने कपालशर्कराकणचूर्णादिक्रममपहाय प्रथममेव परमाण्वन्तता भवेत्, सर्वसंयोगस्य सर्वविभागेन सहसैव विनाशात्, अतश्च कर्परादिक्रमदर्शनं विरुध्येत । अविनष्टेऽपि पादौ तत्वाद्यवयवाश्रितत्वमुपलभ्यमानं कथं वा समर्थ्येत ? परमाणूनामप्रत्यक्षत्वेन तदाश्रितत्त्वस्य ग्रहीतुमशक्यत्वात् परमाणूनां पटस्य च मध्ये कार्यान्तरानारम्भादिति । तस्माद् द्व्यणुकादिक्रमेण परमाणवः कार्यमारभन्ते ।
160, ઉત્પન્ન થનારા કાર્યના પરિમાણુને અનુરૂપ સ ંખ્યા ધરાવતા પરમાણુએ એક સમયે જ એક સાથે સયેાજન પામીને કાયને ઉત્પન્ન કરતા નથી, પરંતુ પરમાણુઓ પણુક વગેરે ક્રમે કા*તે ઉત્પન્ન કરે છે. પરમાણુએથી એક સમયે સીધા જ ઉત્પત્તિ પામેલો ઘટ નાશ પામતાં કપાલ, શરા, ઋણુ, ચૂણું વગેરે ક્રમને છેાર્ડ સીધે જ પરમાણુએમાં અંત પામે, કારણ કે આ માન્યતા પ્રમાણે સ* પરમાણુઓના વિભાગથી સ પરમાણુઓના સંચાગના એકદમ જ નાશ થઈ નય અને તેથી કર આદિના ક્રમનું આપણને થતું દર્શીન વિરાધ પામે. વળી, પટ વગેરેના નાશ થયે ન હેય ત્યારે પણ તન્તુ વગેરે અવયવમાં ૫ટ આદિનું જ્ઞાત થતું આશ્રિતત્વ કેવી રીતે સમ”ન પામે ?, કારણ કે પરમાણુ અપ્રત્યક્ષ હોવાથી તેમાં પટ આદિનું આશ્રિતપણું ગ્રહણ કરવુ અશકય છે, અને પરમાણુ અને પટની વચ્ચે બીજા કાર્યા તેા ઉત્પન્ન થતાં નથી નિષ્કર્ષ એ કે ચણુક અહિઁ ક્રમે પરમાણુએ કાને ઉત્પન્ન કરે છે.
161. ननु द्वावेव परमाणू प्रथमं संघटेते इत्यत्र का युक्तिः ? उच्यते । बहुत्वसंख्याया महत्परिमाणकारणत्वदर्शनात् त्रिषु परमाणुषु प्रथमं मिलत्सु तत्कार्ये बहुत्वसंख्यायाः महत्त्वारम्भकत्वात् तत्प्रत्यक्षत्वं प्रसज्येत, न च तत्प्रत्यक्षत्वम्, अतिसूक्ष्मत्वात् । अतो द्वाभ्यां परमाणुभ्यां द्वयणुकमादावुत्पद्यते । तच्च परमाणुवदप्रत्यक्षमेत्र महत्त्वानुत्पादात् । द्वयणुकद्वयेन तु कार्यारम्भ इष्यमाणे तदविशेषप्रसङ्गः, द्वयणुक इव तत्रापि महत्त्वोत्पत्तौ कारणाभावात् । अतस्त्रिभिद्वर्यणुकै स्त्र्यणुकमारभ्यते । तत्र च बहुत्वसंख्यया महत्त्वमप्यारप्स्यते प्रत्यक्षं च तद्भविष्यति । ततः परं तु क्रमसामान्ये प्रमाणमस्ति, लोष्टादिभङ्गे स्वावयवखण्डावयवदर्शनम् । क्रमविशेषे तु प्रमाणं नास्तीत्थमारम्भ इति । यत्र वा दर्शनमस्ति तत्र तदस्तु क्रमविशेषे
प्रमाणमिति ।
161. २
સૌપ્રથમ બે પરમાણુએ જોડાય છે એમ માનવામાં શુ
અમે ઉત્તર આપીએ છીએ. બહુવ્સ ખ્યા મહત્પરિમાણુનું કારણ છે એ દેખાતુ હાઈ જો ત્રણ પરમાણુએ સૌપ્રથમ જોડાય તે તેમનું જે કાય" થાય તેમાં
तमु छे ?
તૈયાયિક
,
Jain Education International
३१३
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004627 |
| Book Title | Nyayamanjari Part 5 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nagin J Shah |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 1992 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Philosophy |
| File Size | 22 MB |