________________
આગમનું દિગ્દર્શન
[ પ્રકરણ ઇ. સ. ૧૯૨૮માં છપાઈ છે. શ્રીગેડી પાશ્વન ગ્રન્થમાલાના ચોથા પુષ્પ તરીકે મૂળ નિજજુત્તિ, ઉપર્યુક્ત ટીકા અને ઉપાધ્યાય સાધુરંગકૃત દીપિકા સહિત છપાય છે. - સૂયગડનિજજુત્તિ–આચારનિજજુત્તિની જેમ સૂયગડની આ નિજ જુત્તિ જઈશું મરહદ્દીમાં પદ્યમાં રચાયેલી છે. એ સૂયગડના બને સુયફબંધના વિવરણરૂપ છે. એમાં કુલ્લે ૨૦૫ ગાથા છે એમ ર્ડો. પી. એલ. વૈદ્ય દ્વારા સંપાદિત આવૃત્તિ જોતાં જણાય છે. ભાં. પ્રા. વિ. સં.માંની બે હાથપોથીમાં નિજજુત્તિની ૨૦૮ ગાથા છે. સૂયગડનું આ પહેલામાં પહેલું ઉપલબ્ધ થતું વિવરણ છે. આયાનિજજુત્તિની જેમ આ પણ શિલારૂઢ કરાયેલ છે.
સૂયગડરિણુ–સૂયગડ તેમજ એની નિજુત્તિને લગતી આ ચુહિણુ છે. કિંવદતી પ્રમાણે આના કર્તા જિનદાસગણિ છે એમ એના મુખપૃષ્ટ ઉપરના ઉલેખ ઉપરથી જણાય છે. આ યુણિ રતલામની ત્રક કે. . સંસ્થા તરફથી ઈ. સ. ૧૯૪૧માં પ્રસિદ્ધ થઈ છે.
ટીકા–આચારના ટીકાકાર શીલાંકરિએ સૂયગડ અને એની નિજજુત્તિ ઉપર સંસ્કૃતમાં વિકતાભરી ટીકા રચી છે. ૨૧આ પત્રમાં
એમણે પાંચ આનન્તયે પાપ” વિષે ઊહાપોહ કર્યો છે કે જે વિષય સિદ્ધસેનગણિએ તત્ત્વાર્થાધિની ટીકા( ભા. ૨, પૃ. ૬૭)માં ચર્યો છે.
દુનિયાના પદાર્થ જેવા હોય તેવું કહેનારનું સ્વરૂપ સમજાવતાં સૂયગડ (સુ. ૧, અ. ૧૩, ગા. ૫)ની ટીકા(પત્ર ૨૩૪)માં શીલાંકસૂરિએ બ્રાહ્મણને “ડેડ', વણિકને “કિરાટ ', શદ્રને “આભીર', અને શ્વપાકને ચાડાલ 'કહેવા વિષે ઉલ્લેખ કર્યો છે. પ્રસ્તુત પંક્તિ નીચે મુજબ છે –
૧ આની પહેલા ભાગ તરીકે નિર્દેશ છે. એ છપાયે ત્યાર પછી આજ દિન સુધી એની પ્રસ્તાવના, ટિપણે, પરિશિષ્ટ, શબ્દસૂચી ઈત્યાદિ રૂપ બીજો ભાગ બહાર પડ્યો નથી. ૨ ખંભાતની બે તાડપત્રીય પ્રતિને આધારે પં. ચન્દ્રસાગરગણિજી આનું દીપિકા સહિત સમ્પાદન કરે છે. ૩ આ સમ્બન્ધમાં જુઓ અંગ્રેજી માસિક “ભારતીય વિદ્યા” (પુ. ૮, અં. ૩-૪) અને NIA (Vol. VI, No. 7, pp. 160-102).
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org