________________
શ્રીભગવતીસાર તે પ્રમાણે લેટું, તાંબુ, કેય, કાટ વગેરે દ્રવ્યો તેમના જૂના આકારની અપેક્ષાએ પૃથ્વી જીવનાં શરીર છે, અને પછી શસ્ત્ર દ્વારા કુટાયા પછી..અગ્નિજીવનાં શરીરો કહેવાય છે. તે પ્રમાણે માત્ર હાડકું વગેરે ત્રસજીવનાં શરીર છે; પણુ આગથી વિકૃત થયેલ હાડકું, ચામડું વગેરે જૂના આકારની અપેક્ષાએ ત્રસજીવનાં શરીર હોઈ શસ્ત્ર દ્વારા સંઘટિત થયા બાદ અગ્નિના જીવનાં શરીર કહેવાય. તે પ્રમાણે અંગારે, રાખ, (બળેલું) છાણું વગેરે જૂના આકારની અપેક્ષાએ એકેંદ્રિય જીવનાં શરીર કહેવાય કે યથાસંભવ પંચૅપ્રિય જીવનાં શરીર પણ કહેવાય. પરંતુ શસ્ત્ર દ્વારા સંઘટિત થયા પછી.. અગ્નિના જીવનાં શરીરે કહેવાય.
. -- શતક પ, ઉદેવ રે,
ગૌ – હે ભગવન ! શાલી, ત્રીહિ, ઘઉં, જવ, અને જવજવ એ બધાં ધાન્યો કઠલામાં હોય, વાંસના પાલામાં હોય, માંચામાં હેાય, માળમાં હોય, છાણથી લિપ્ત હોય, ઢાંકેલાં હોય, માટી વગેરે વડે મુકિત કરેલાં હોય, તે તેઓની યોનિ – અંકુરની ઉત્પત્તિમાં હેતુભૂત શક્તિ કેટલે કાળા કાયમ રહે?
૧. અંગારે અને રાખ તો મૂળ અવસ્થામાં લીલા લાકડામાંથી થયેલ સૂકા લાકડાની બને છે, અને તે લાકડુ તે એકેદ્રિય જીવ જ છે. પણ છાણ તે ગાય વગેરેએ જ્યારે ઘાસ ખાઈને કર્યું હોય ત્યારે એકેદ્રિય જીવના શરીરરૂપ હોય છે, પણ જ્યારે બે ઇદ્રિયવાળા ત્રણ દ્રિયવાળા વગેરે જાનું ભક્ષણ કરીને કરેલું હેય. ત્યારે તે બે ઇંદ્રિયવાળા વગેરે જીવના શરીરરપ દેય છે
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org