________________
કર્મને બાંધનારા
ગૌ–હે ભગવન ! આહારક કે અનાહારક જીવ જ્ઞાનાવરણીયકર્મ બાંધે ?
ભ૦–હે ગૌતમ ! બંને કદાચ બાંધે અને કદાચ ન બાંધે. એ પ્રમાણે વેદનીય અને આયુષ સિવાયની છે કર્મપ્રકૃતિઓ માટે જાણવું. વેદનીય કર્મ આહારકજીવ બાંધે, તથા અનાહારક કદાચ બાંધે અને કદાચ ન બાંધે; આયુષકર્મને આહારક કદાચ બાંધે અને કદાચ ન બાંધે. અનાહારક ન બાંધે.
ગૌ –હે ભગવન ! સૂક્ષ્મ જીવ, બાદર છવ કે નો સૂક્ષ્મ–નોબાદર છવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધે?
મહે ગૌતમ! સૂક્ષ્મ જીવ બાંધે, બાદર છવ કદાચ બાંધે, કદાચ ન બાંધે નો સૂક્ષ્મ (સિદ્ધ) ન બાંધે. એ પ્રમાણે આયુષ સિવાયની સાતે માટે જાણવું. આયુષને પ્રથમ બે કદાચ બાંધે અને કદાચ ને બાધે; નો સૂક્ષ્મ ન બાંધે.
૧. વીતરાગ આહારક ન બાંધે; અને અનાહારક એટલે કેવલી, તથા વિગ્રહગતિને પ્રાપ્ત છવ, એ બંનેમાં કેવલી ન બાંધે, બીજા બાંધે.
૨. કારણકે અયોગી સિવાયના બધા જ વેદનીય બાંધે.
૩. વિગ્રહગતિવાળો છવ, સમુઘાતને પ્રાપ્ત કેવલી, અાગી અને સિદ્ધ એ બધા અનાહારક છે. તેમાં પહેલા બે વેદનીને બાધે; બાકીના બે ન બાંધે.
૪. આયુષબંધકાળે બાંધે. ૫. વિગ્રહગતિને પ્રાપ્ત જીવ પણ આયુષને અબંધક જ છે. ૬. વીતરાગ ન બાંધે. ૭. આયુષબંધકાળે જ બાંધે, નહિ તો ન બાંધે.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
