________________
૩૧૮
શ્રીભગવતી-સાર ગૌ– હે ભગવન ! જીવ અધિકારણું –અધિકરણવાળે છે કે અધિકરણરૂપ છે?
મ–હે ગૌતમ! જીવ અધિકરણ પણ છે, અને અધિકરણ પણ છે.
ગૌ –હે ભગવન! એનું શું કારણ?
મ૦–હે ગૌતમ! જે જીવ વિરતિવાળો હોય તેને શરીરાદિ આંતર અને બાહ્ય પરિગ્રહાત્મક વસ્તુને સદ્ભાવ હોવા છતાં પણ મમત્વના અભાવથી તે અધિકારણ કે અધિકરણ કહેવાતો નથી; પરંતુ જે જીવ અવિરતિવાળો હોય છે, તેને મમત્વ હોવાથી તે અધિકરણ અને અધિકારણરૂપ કહેવાય છે.
જેકે, જે અધિકરણવાળા હોય તે અધિકરણ કહેવાય, છતાં શરીરાદિ અધિકરણથી કથંચિત અભિન્ન હોવાથી જીવ અધિકરણરૂપ પણ છે.
ગૌ–હે ભગવન ! જીવ સાધિકરણ છે કે નિરાધિકરણી?
મ–હે ગૌતમ! જીવ સાધિકરણી છે, પણ નિરાધિકરણ નથી. અવિરતિરૂપ હેતુથી જીવો સાધિકરણી છે, પણ નિરાધિકરણ નથી.
ગૌ૦–હે ભગવન! જીવ આત્માધિકરણી છે, પરાધિકરણ છે કે તદુભાયાધિકરણું છે?
૧. શરીરાદિ અધિકરણ સહિત તે સાધિકરણ.
૨. સ્વય' પ્રવૃત્તિ કરે તે આત્માધિકરણી, અન્યની પાસે 'કરાવે તે પરાધિકરણ, અને સ્વય કરે તથા અન્યની પાસે કરાવે તે કભચાધિકરણ.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org