Page Text
________________
પ્રશૈલીનો પ્રભાવ વિશેષ છે. તેનાથી તાર્કિક સુસંગતતાનો આધાર મળતાં પ્રાપ્ત જ્ઞાન વધુ ચોક્સાઈવાળું બને છે. દર્શનશાસ્ત્રમાં આવું જ્ઞાન સમ્યક્ જ્ઞાન બનીને શ્રદ્ધા બળવત્તર બનાવે છે. પૂછો અને જાણો એ સૂત્ર કોઈપણ પ્રકારના અભ્યાસમાં ઉપયોગી છે એટલે પ્રશ્નોત્તર સાહિત્યનું મૂલ્ય ઊંચા પ્રકારનું છે.
પ્રશ્નોત્તરોનો શૈલીની દષ્ટિએ વિચાર કરીએ તો માહિતીપ્રધાન, વ્યાખ્યા પ્રધાન, તફાવત દર્શાવતા પ્રશ્નો, આચાર શુદ્ધિ, તાત્ત્વિક પ્રશ્નોનો સમાવેશ થાય છે. પ્રશ્નોની આ શૈલીથી શાસ્ત્રોક્ત જ્ઞાન પ્રાપ્તિને સમજ શક્તિ અને ગ્રહણશક્તિમાં અભિવૃદ્ધિ થાય છે. જ્ઞાનામૃત રસાસ્વાદ માટે આ પ્રશ્નોત્તર સાહિત્ય એક ઉપયોગી સાધન છે.
પ્રશ્નોના ઉત્તર ગુરૂ ભગવંતોએ પોતાના જ્ઞાનને આધારે આપ્યા છે તેમ છતાં પ્રશ્નકર્તાના સંતોષ માટે અને શાસ્ત્રની વિગત કે માહિતી સત્ય અને ચોક્કસ છે તે માટે આધારભૂત ગ્રંથોના નામ અને મૂળ પાઠ પણ ઉત્તરના સમર્થન માટે આપવામાં આવેલ છે. તે ઉપરથી પ્રશ્નોત્તરની માહિતીની યથાર્થતા જાણી શકાય છે. તેમાં કોઈ ઉત્તરદાતાની સ્વકલ્પના નથી કે પક્ષપાત નથી. એ વાત સૌ કોઈએ સ્વીકૃત કરવી જોઈએ. આ વિષમ કાળમાં “જિનાગમ” એ જ જ્ઞાનનો આધાર છે અને આ આધારભૂત મૂલ્યવાન ગ્રંથો પર શ્રદ્ધા રાખીને મનનું સમાધાન કરવું ઈષ્ટ છે. ઉત્તરના સમર્થનમાં મૂળ પાઠ વિસ્તારયુક્ત હોઈ આ ગ્રંથમાં નોંધવામાં આવ્યો નથી. નમૂનારૂપે કેટલાક પ્રશ્નોમાં આવો મૂળપાઠ આપવામાં આવ્યો છે. કેટલાક પ્રશ્નોત્તરમાં માત્ર આધારભૂત ગ્રંથનો ઉલ્લેખ થયો છે. પ્રશ્નોત્તર શૈલીની આ વિશિષ્ટતા છે.
કેટલાક પ્રશ્નોત્તર ગ્રંથોની રચનામાં ગ્રંથકર્તા પોતે જ પ્રશ્નો ઉપસ્થિત કરીને આપે છે. કવિ પંડિત વીર વિજયજીનું પ્રશ્નોત્તર ચિતામણી, કર્મગ્રંથ વિષયક પ્રશ્નોત્તર, જીવ વિચાર, નવતત્ત્વ વગેરે વિષયક પ્રશ્નોત્તર આ પ્રકારના
( ૧૪ )
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004579 |
| Book Title | Puchhata Nar Pandita |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kavin Shah |
| Publisher | Kusum K Shah Bilimora |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 470 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Literature |
| File Size | 17 MB |