________________
૧૪
પામ્યો નહતો તે મોહક પ્રતિમા આજથી સંયમની કફની વડે આચ્છાદિત થઈ. જગતનાં પાપ ધોવા માટે પ્રભુએ સમસ્ત પુણ્યસામગ્રીનો ત્યાગ કર્યો. જે શરીરશોભાને પામર જીવો પણ પ્રિય ગણે છે, તેને પ્રભુએ કેશના લોચનથી વિનષ્ટ કરી. જે ભોગના ક્ષણભરના પણ વિયોગથી સંસારી આત્મા ઊંડો નિઃશ્વાસ મુકે છે, તે ભોગને મહાવીર દેવે એક રોમમાં પણ ખેદ પ્રકટાવ્યા વિના તિલાંજલી આપી. સુશીલા પત્ની યશોદા, પ્રિય દુહિતા પ્રિયદર્શના, છત્રરૂપ વડીલ બંધુ નંદિવર્ધન, રાજ્યની અતુલ લક્ષ્મી અને આજ્ઞાંકિત અનુચરવર્ગ એ સર્વને ત્યાગતા પ્રભુએ કલેશને અંશ સરખો પણ અનુભવ્યો નહીં. રાજ્યની સોનેરીમાં ટેવાએલું તેમનું કોમળ શરીર સંયમનું કષ્ટ કેમ સહી શકશે તેવો દૈહિક ભાવયુક્ત વિચાર તેમને નિર્બળ કરી શક્યો નહીં. સ્વાર્થનો સહજ લોપ થતાં કકળી ઊઠનાર ક્યાં આ પામર ભીરુ આત્મા અને બાહ્ય સંપત્તિમાંથી પોતાપણાની ભાવનાથી સર્વાશે વિમુક્ત થનાર ક્યાં તે અમોઘ શક્તિસંપન્ન વીરાત્મા ! સંયોગ અને વિયોગ વાયુના દળના દળની માફક બંધાઈ અને વિખરાવાના સ્વભાવવાળા છે, એમ સમજી સંયોગકાળે મહાત્માઓ પ્રસન્નતા અનુભવતા નથી અને તેના વિયોગકાળે તે પ્રસન્નતાના પ્રત્યાઘાતરૂપ ખિન્નતા પણ અનુભવતા નથી. જેનો વિયોગ એક કાળે નિર્માએલો જ છે, તેનો ત્યાગ મહાજનોના હૃદયમાં ઊલટી શાંતિ ઉપજાવે છે. કેમકે તેમ કરવામાં તેઓ માત્ર ભાવીમાં થનાર આપત્તિનો
Jain Education International 2010_03
શ્રી મહાવીર
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org