________________
સાધુ સંપૂર્ણપણે કાર્ય કરી શકતો નથી, કારણ કે થતું નથી. ૨૧. એકલાને ધર્મકાર્યમાં ઉલ્લાસ થતો) એકલો માણસ વિડમ્બનાનું સ્થાન બને છે, એકલો નથી, એકલાને સંપૂર્ણપણે કાર્યસિદ્ધિ થતી નથી, માણસ સ્વાર્થસિદ્ધિ માટે પણ અસમર્થ બને છે અને એકલાને સંપૂર્ણ રીતે ઈચ્છિતની પ્રાપ્તિ થતી નથી અને એ કલા માણસનો લોકમાં તથા લોકોત્તર એકલો મોક્ષમાર્ગની આરાધના માટે સમર્થ બનતો ( જૈનશાસનમાં પણ કોઈ વિશ્વાસ કરતું નથી. ૧૩- નથી. ૨૨. જેમ કફના રોગમાં સાકર આપવી અને ૧૪. ભાવના તથા ધ્યાન દ્વારા નિર્મીત કરેલા તાવમાં ઘીવાળું ભોજન આપવું યોગ્ય નથી, તેમ જ તત્ત્વમાં લયલીન બની ગયેલા મમતા વિનાના અગીતાર્થ સાધુમાં એકાકીપણું યોગ્ય નથી. ૨૩. ' સાધુનું એકાકીપણું લાખ માણસોની અંદર રહેવા એકલો પ્રાય: ચોર જેવો ગણાય છે, બે માણસ સાથે જ
છતાં નાશ પામતું નથી, કારણ કે એ તો તત્ત્વોની હોય તો તેમના ઉપર ઠગપણાની શંકા કરાય છે, ત્રણ 'વિચારણામાં જ મસ્ત હોય છે. ૧૫.
મનુષ્ય સાથે હોય તો તે વિશ્વાસનું પાત્ર બને છે અને આ સમય (સમતા) રૂપી અમૃતના તરંગોથી ઘણાનો સમુદાય હોય તો તે રાજાની જેમ શોભે છે. સંતોષી બની ગયેલા, સારા ખોટાનો વિવેક ૨૪. તીર્થકર તથા પ્રત્યેક બુદ્ધ વગેરે એકલા જ વિચરે કરનારા અને નિર્મલ આશયવાળા સાધુઓ ઘણા છે,” એવા દૃષ્ટાંતો આપી બીજા મુનિઓએ ( હોય તો પણ તેમને પોતપોતાના કાર્યમાં કોઈપણ એકાકીપણાનો આશ્રય ન કરવો જોઈએ. કારણ કે જાતની હરકત આવતી નથી. ૧૬. મનની જ્ઞાનચક્ષુવાળાઓની સાથે ચર્મચક્ષુવાળાઓએ સ્પર્ધા સ્થિરતા વડે નિશ્ચલ બનેલા અને વૃક્ષની જેમ કરવી એ યોગ્ય નથી. ૨૫. અથવા તો ચાર ગતિરૂપ) ક્રિયારહિત બનેલા સાધુઓનો સહવાસ એ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરનારા સર્વ પ્રાણીઓને પુણ્ય
ભાવનારૂપી વેલડીના મંડપ જેવો છે. ૧૭. ચિત્રમાં અને પાપ નિરંતર સાથે જ હોવાથી તેઓમાં ) | ચિત્રેલા સૈન્યની જેમ મન, વચન અને કાયા વડે એકલાપણું કદી પણ ઘટતું નથી. ૨૬. ચર્ચિકા (દુષ્ટ ( ( વિકાર વિનાના મુનિઓ ઘણા હોય તો પણ વ્યંતરીઓ) જેવી આહારાદિ સંજ્ઞાઓ, કૃષ્ણલેશ્યા) 2 પરસ્પર અપ્રીતિ થતી નથી. ૧૮, જેમ અનેક વગેરે દુષ્ટ લેગ્યાઓ અને રાજકથા વગેરે વિકથાઓ (
નિર્જીવ પદાર્થો એકઠા કરવામાં આવે તો પણ તેમાં જેમને અંતઃકરણને નિરંતર ચપલ બનાવે છે, તે ) ) ચૈતન્ય ઉત્પન્ન થતું નથી, ઘણા કાયર માણસોને એકાકી કઈ રીતિએ શઈ શકે ? ૨૭. જીવરૂપી પતિને છે
ભેગા કરવા છતાં તેમનામાં સાહસ-પરાક્રમ ઉત્પન્ન નચાવવાની સ્વભાવવાળી અવિરતિ નામની દુષ્ટ સ્ત્રી ) થતું નથી, તેમ સાધુઓ પણ ઘણા હોય તોય શાકિનીની જેમ જેને ગળી જવા નિરન્તર પ્રયત્ન કરે છે તેઓમાં પરસ્પર કલહ (ઝઘડો) થતો નથી. ૧૯. છે, તે એકલો શી રીતે રહી શકે ? ૨૮. હંમેશાં જે મૂઢબુદ્ધિવાળો સાધુ પાંચ-છ સાધુઓની સાથે પંચાગ્નિ જેવું અસંતુષ્ટ પાંચ ઈન્દ્રિયોરૂપી કુટુંબ જેના ( રહેવાથી પણ ગ્લાનિ (ખેદ) પામે છે, તે મૂઢ એક શરીરને નિઃશંકપણે બાળ્યા કરે છે, તે એકલો કેમ જ સ્થાનમાં રહેલા અનંત સિદ્ધોની સાથે રહેવાની રહી શકે? ૨૯. ભાગીદાર જેવાં દુર્દાન્ત (દુ:ખે ફરીને ઈચ્છા કઈ રીતે કરી શકશે? ૨૦. જ્ઞાન, દર્શન દમન કરી શકાય તેવા) કષાયો ક્ષણવાર પણ જેના અને ચારિત્રરૂપી ત્રણ મહારત્નને ધારણ કરનાર શરીરને છોડતા નથી, તેને એકાકીપણાનું સુખ શી) મુનિઓને રાગાદિ શત્રુઓના ઉપદ્રવથી ભયંકર રીતે હોય? ૩૦. પોતાના મન, વચન અને કાયાથી એવા સન્માર્ગમાં એકલા ચાલવું એ કલ્યાણ માટે . ઉત્પન્ન થયેલા અશુભ વ્યાપારો સ્વેચ્છાચારી પુત્રની
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org