Achintya Chintamani Shashwat Mahamantra

SR No.: 004572
Original Sutra Author: N/A
Author: Manhar C Shah
Publisher: Dharmadhara Karyalay
Publication Year: 2003
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Worship, & Literature
File Size: 15 MB

Page 138

૩વાય સાદૂii) વળી નવકારનાં દસ પદ મૂકીએ તો ઘણો પદને પણ બહુવચનમાં ‘ઈસા' તરીકે ) ગણાવવામાં આવ્યાં છે. જેમકે : (૧) નમો (૨) મૂકવું પડે. અને અવ્વ પવધ્ધ પદને પણ ( રિહંતા (રૂ) નમો (૪) સિદ્ધાનં (૧) નમો (૬) બહુવચનમાં મૂકવું પડે, પરંતુ તેમ થયું નથી. એટલે કારિયા (૭) નમો (૮) વેન્નાયાજે (૧) નમો (૧૦) પંઘનમુક્કારો ને એક જ પદ તરીકે સ્વીકારવામાં આવે છે लोए (११) सव्वसाहूणं વ્યાકરણશાસ્ત્રમાં પદની વ્યાખ્યા આ
વ્યાકરણની દષ્ટિએ નવકારમંત્રમાં પદો જે રીતે Sિ પ્રમાણે આપવામાં આવી છે : વિમવર્ચન્ત પમ્ | વપરાયાં છે તે નીચે મુજબ છે : અર્થાત્ વિભક્તિવાળું તે પદ અથવા તદન સરળ (૧) નો - નૈપાતિક પદ છે – અવ્યય છે.
વ્યાખ્યા કરવી હોય તો વાક્યમાં વપરાયેલો શબ્દ (૨) સરિતા - રિત’ શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ ( તે પદ એમ કહી શકાય. પ્રત્યેક પદ તે અવશ્ય બહુવચનમાં છે.
શબ્દ હોય છે. પરંતુ પ્રત્યેક શબ્દ પદ હોય કે ન (૩) સિદ્ધા- સિદ્ધ શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ બહુવચનમાં છે હોય. વળી જેમ શબ્દ એકાક્ષરી હોઈ શકે છે તેમ પદ પણ એકાક્ષરી હોઈ શકે છે.
(૪) માયરિયાણં - ગરિ' શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ વ્યાકરણશાસ્ત્રની આ વ્યાખ્યા પ્રમાણે
બહુવચનમાં છે. ) નવકારમંત્રમાં નીચે પ્રમાણે કુલ વીસ પદ છે :
(૫) વવક્સાવા - કવન્નર’ શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ (9) નો (૨) રિહંતાણં (રૂ) નમો (૪) સિદ્ધા
બહુવચનમાં છે. . (૧) નમો (૬) ગારિયાઈ (૭) નમો (૮) કવન્સાયા
(૬) નોઈ - નોન’ (. તો) શબ્દ સાતમી વિભક્તિ (૧) નમો (૧૦) નોઇ (99) સવ્વસાહૂi (૧૨) સો
એકવચનમાં છે. () પંઘોનમુક્કારો (૧૪) સવ્વપાવપ્યાસા (૧૧) HTTના (૧૬) વે (૭૭) સલૅર્ષિ (૧૮) પઢમ (૧૬)
(૭) સવ્વસાહૂNi - ‘સવ્યસાદુ' (ઉં, સર્વસાધુ) શબ્દ છઠ્ઠી ) આ દવ (૨૦) મંત.
વિભક્તિ બહુવચનમાં છે. આ પદોમાં સવ્વસાહૂણં એ બે શબ્દનો બનેલો
(૮) gણો - H’ (ઉં. Uq) : શબ્દ દર્શક સર્વનામ છે. સમાસ છે. એટલે તે એક જ પદ . તેવી રીતે (૯) પંઘનમુવારો - ‘વંઘનમુવારો' (સં. વંવનમસ્કાર) સવ્વપાવપૂUTTો એ ત્રણ શબ્દનો બનેલો સમાસ શબ્દ સમાસ છે. તે પહેલી વિભક્તિ એકવચનમાં છે એટલે તે પણ એક જ પદ ગણાય છે.
વપરાયો છે. તેવી જ રીતે gવનHક્કર માં અને (૧૦) સવ્વપાવપ્પાસનો - ‘સવ્વપાવપITTો' (સં. નમવારો એ બે શબ્દનો સમાસ થયો છે. એટલે તેને સર્વપાપ નાશક) શબ્દ સમાસ છે. તે પહેલી વિભક્તિ તે બે જુદાં પદ ગણવાને બદલે એક જ પદ ગણવાનું એકવચનમાં વપરાયો છે.
છે. કારણ કે તે સામાસિક પદ છે. જો વંને જુદું (૧૧) પં!ાનાvi - “HTTન' શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ ) છે પદ ગણીએ તો તે પછી આવતું નમુક્કાર પદ જે એકવચનમાં વપરાયો છે.
એક વચનમાં છે તેને બહુવચનમાં નમુઠ્ઠીરા એમ (૧૨) - અવ્યય છે. નૈપાદિક પદ છે. સમુચ્ચયના ( મૂકવું પડે અને જો પંઘ નમુક્કIRા એમ બહુવચનમાં અર્થમાં વપરાયો છે.
૧૨૮