________________
कर्मविपाकध्यानाष्टकम्
आर०ढा: प्रशमश्रेणिं श्रुतकेवलिनोऽपि च ।
भ्राम्यतेऽनंतसंसारमहो दुष्टेन कर्मणा ।। ५ ।। बा०- आरूढाः क० चढ्यां । प्रशमश्रेणिं क० उपशमश्रेणि प्रति, यावत् इग्यारमइ गुणठाणइ तथा। श्रुतकेवलिनोऽपि क० चउदपूर्वी पणि । च समुच्चये। भ्राम्यते क० भमाडिइ । अनंतसंसारं क० अनंता संसार प्रति । अहो इति आश्चर्ये । दुष्टेन कर्मणा क० दुष्ट कर्मइं । ५
અર્થ : ઉપશમશ્રેણી ઉપર એટલે કે અગિયારમા ગુણસ્થાનક સુધી ચઢેલા તથા શ્રુતકેવલી એટલે કે ચૌદ પૂર્વીઓ (પૂર્વધરો) પણ દુષ્ટ કર્મ વડે અહો, અનંત સંસારમાં ભમાડાય છે ! પ
अर्वाक् सर्वापि सामग्री श्रांतेव परितिष्ठति ।
विपाकः कर्मणः कार्यपर्यंतमनुधावति ।। ६ ।। बा०- अर्वाग् क० उरी एतली नजीक। सर्वापि क० सघलीइ । सामग्री क० कारणयोजना। श्रांतेव क० थाकीनी परि । परितिष्ठति क० रहइ, पणि कार्य करवा उतावली न थाई । विपाक: क० परिणाम । कर्मण: क० कर्मनो । कार्यपर्यंत क० कार्यना छेहडा ताइ । अनुधावति क० दोड्यो आवइ, चरम कारण, माटइ एह ज प्रधान । ६.
અર્થ : નજીક રહેલી (ઓરી) સઘળી સામગ્રી એટલે કે કારણ યોજના થાકેલાની પેઠે પડી રહે છે, પણ કાર્ય કરવા ઉતાવળી નથી થતી; જ્યારે કર્મનો વિપાક તો કાર્યના છેડા સુધી દોડ્યો આવે છે. છેલ્લે (ચરમ) કારણ હોવાથી એ જ પ્રધાન કારણ છે. ૬
असावचरमावर्ते धर्म हरति पश्यतः ।
चरमावर्तिसाधोस्तु छलमन्विष्य हृष्यति ।। ७ ।। बा०- असौ क० ए कर्मविपाक । अचरमावर्ते क० चरमपरावर्तथी अन्य परावर्तनइ विषई। धर्मं क० धर्म प्रति । हरति क० हरइ छइ । पश्यतक० देखतां थकां । चरमावर्तिसाधोस्तु क० चरम पुद्गलपरावर्तवर्ती साधुनुं तो । छलं क० छिद्र, अंतरमर्म प्रतिं । अन्विष्य क० गवेषीनइ। हृष्यति क० हर्ष पामइ । ७
१. 2 पुनः। २. 1, 2 अनंत । ३. 1, 4, 5, 7 उरी एतली नजीक; 3, 9, 10 उ एतली नजीकह 2 उरा; 6 उहरी नजीक। ४. 2 करतां । ५. 2, 8 पश्यति । ६. 2, 4, 5, 7 धर्म प्राप्त । ७. 1 चरमावर्ति। ८. 6 पद्गलपरावर्ती। ९. 1 भi 'छिद्र' श०६ नथी.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org