________________
અર્થાત્ અષ્ટકર્મથી મુક્ત થઈ ગયો છે, તેને આ પાંચ શરીરમાંથી એક પણ શરીર હોતું નથી તેથી તેને અશરીરી કહેવામાં આવે છે. આ તૈજસ્ -કાર્યણ શરીરને અંગ્રેજીમાં vital body કહે છે.
ઔદારિક શરીર અથવા સ્થૂલ ભૌતિક શરીર અંગે આધુનિક વિજ્ઞાને વિપુલ માહિતી ઉપલબ્ધ કરાવી આપી છે પરંતુ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ તેનું ખાસ કોઈ મહત્ત્વ નથી.
તૈજસ્ શરીર જેને સૂક્ષ્મ શરીર પણ કહેવામાં આવે છે તથા જે ખોરાકનું પાચન કરી સ્થૂલ શરીરનાં ઘટક દ્રવ્યો લોહી, ચરબી, માંસ, અસ્થિ, મજ્જા વગેરે બનાવે છે તે તથા સ્થૂલ અને સૂક્ષ્મ શરીરના સ્વરૂપ વગેરે જેના આધારે નક્કી થાય છે તે કાર્પણ શરીર, જેને કારણ શરીર પણ કહેવામાં આવે છે, તે બંને ખૂબ અગત્યનાં છે.
દેવતાઓના ચિત્રમાં, તેઓના મસ્તક પાછળ ચીતરવામાં આવતું ભામંડળ, તેમની દિવ્યતાનું પ્રતીક છે. વસ્તુતઃ તે તેઓના સૂક્ષ્મ શરીર/તૈજસ્ શરીરની શુદ્ધિનો પ્રભાવ છે. અન્ય જીવોને અને મનુષ્યને પણ આવું ઘેરાવ ક્ષેત્ર હોય છે જેને આભામંડળ (aura) કહેવામાં આવે છે. વસ્તુતઃ આ આભામંડળ જૈવિક વીજચુંબકીય ક્ષેત્ર (bio-electromagnetic field) જ છે. જેમ દરેક ચુંબકને પોતાનું ચુંબકીય ક્ષેત્ર હોય છે તેમ દરેક જીવને પોતાનું પ્રભાવક્ષેત્ર હોય છે. મનુષ્યના આ આભામંડળનો આધાર સૂક્ષ્મશરીર/તૈજસ્ શરીરની શુદ્ધતા ઉપર છે અને તેનો આધાર કાર્યણ શરીરે ગ્રહણ કરેલ પુદ્ગલ-પરમાણુ તથા તેના વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ ઉપર છે. વળી શુભ કે અશુભ પુદ્ગલ-પરમાણુના ગ્રહણનો આધાર મનઃસ્થિતિ અર્થાત્ મન દ્વારા કરાતા શુભ કે અશુભ વિચારો ઉપર છે. એટલે પરિણામ સ્વરૂપે આભામંડળની તીવ્રતા અને શુદ્ધિ-અશુદ્ધિનો આધાર મન-વિચારો ઉપર છે. આ આભામંડળને કોઈક શક્તિકવચ પણ કહે છે અને આ મન જેને અત્યારના લોકો છઠ્ઠી ઇન્દ્રિય (sixth sense) કહે છે તે પણ સૂક્ષ્મ પરમાણુ-સમૂહ એકોનું બનેલું છે.
શ્રી અશોક કુમાર દત્ત આ આભામંડળને જોઈ શકે છે. તેઓ જૈન ન હોવા છતાં તેમનો અનુભવ જૈન દાર્શનિક માન્યતાઓને અનુસરતો જણાય છે. એ હકીકત એક બાજુ જૈન માન્યતાઓને પ્રમાણ પુરું પાડે છે તો બીજી બાજુ એમના અનુભવો સત્ય હોવાની જૈન જનતાને પ્રતીતિ કરાવે છે. તેમના આ અનુભવો તથા આવા જ પ્રકારના બીજાઓને થતા અનુભવો સંશોધનનું એક નવું ક્ષેત્ર ખોલી આપે છે.
તેમનું એક વિધાન તો જૈન કર્મવાદ(Jain Karma Philosophy)ને આશ્ચર્યજનક રીતે પ્રતિબિંબિત કરે છે. તેઓ કહે છે કે જે શક્તિકણોં આ શક્તિ
27
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org