________________
૧ ૨૫
તે વખતે કેટલાક સુશ્રાવકો પરમ પૂજ્ય આચાર્ય ભગવંતશ્રીનો પત્ર લઈને આવેલા હતા. તેમાં આ મહોત્સવ પ્રસંગે પૂ. ગુરુમહારાજની “આચાર્યપદવી થાય તેવા ભાવો વ્યકત કરેલા હતા. તેના જવાબમાં પૂ. ગુરુમહારાજે કહ્યું - “હું અત્યારે મૃત્યુનો મહોત્સવ ઉજવી રહ્યો છું. અત્યારે આચાર્ય પદવીના મહોત્સવની જરૂર દેખાતી નથી.”
સુશ્રાવકોના ગયા પછી અમે પૂછ્યું - “મૃત્યુથી તો સૌ કોઈ ડરે છે. આપ મૃત્યુને મહોત્સવ કેવી રીતે કહો છો ? મૃત્યુનું નામ સાંભળીને ગભરાટ થાય છે.” ત્યારે પૂ. ગુરુમહારાજ કહે છે – “મેં જ્યારે દીક્ષા લીધી તે સમયે ઘર, પુત્ર, પરિવાર વગેરેનો ત્યાગ કર્યો. તે વખતે સંઘે મહોત્સવ કર્યો. દીક્ષા લીધા પછી બધું છોડયું, પણ શરીર તો રહી ગયું. હવે શરીરનો સ્વેચ્છાએ છોડવાનો મહામહોત્સવ તે મૃત્યુ છે. માટે મૃત્યુ એ સર્વ ત્યાગનો મહામહોત્સવ છે.”
શરીર ઘરડું થઈ ગયું હોય, આંખે દેખાતું ન હોય, કાને સંભળાતું ન હોય, ધર્મ કરવા માટે શરીર કામ ન આપતું હોય ત્યારે શરીર બદલાય, નવું દિવ્ય શરીર મળે, ધર્મ માટે વધુ અનુકૂળ સંયોગ - સામગ્રી મળે તે તો આનંદનો વિષય છે. અંધારી કોટડીમાં રહેનાર મનુષ્ય મોટા મહેલમાં રહેવા જાય તેવો આનંદનો વિષય “મૃત્યુ” છે. માટે મરણનો ઉપકાર માની તેને પ્રસન્નતાથી ભેટવું જોઈએ. તેથી મરણ એ મહોત્સવ બની જાય છે.
વળી બીજી રીતે વિચારતાં જન્મની પાછણ મરણ અનિવાર્ય છે; પણ મરણને જે મનુષ્ય મહોત્સવ બનાવે છે તેનો જન્મ સફળ ગણાય છે. તત્ત્વથી જન્મ એ આપત્તિ છે, પણ જે જન્મથી મરણને મહોત્સવ બનાવી શકાય, તે જન્મ સંપત્તિરૂપ બની જાય છે.
બોધિ અને સમાધિયુકત મરણ તે પંડિત મરણ છે. આવું મરણ તે મહામહોત્સવ છે.
જેનું ચિત્ત સત્તા, સંપત્તિ, સ્વજન, પરિવાર કે વિષયોમાં આસકત છે, તેવા મનુષ્યને મરણનો ભય હોય છે; પણ જ્ઞાની સમ્યગુદષ્ટિને તે મરણ હર્ષનું કારણ બને છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org