________________
હરિફાઈને લીધે રોજેરોજ નવા મૉડેલો માર્કેટમાં આવે છે અને જાહેરખબરો દ્વારા જાગૃત થયેલી આપણી ભોગલાલસાને લીધે નગરો વધુ અને વધુ પ્રદૂષણમય બનતા જાય છે. સ્ફોટકકર્મની ઊંચાઈએ તો ધરતીમાતાના પેટાળમાં અણુબોમ્બે ફોડાવ્યા છે. આ અણુબોમ્બ ફોડવા વધુ પડતી ખાણો ખોદવી એ પણ ધરતીકંપનું એક કારણ હોઈ શકે એ સંભાવના પર પર્યાવરણવિજ્ઞાનીઓ વિચારી રહ્યા છે.
જેમ આ કર્મો ત્યાજ્ય છે, તેમ કેટલાક વેપારો પણ વિષમય હોવાથી ત્યાજ્ય છે. દાંત, લાખ, કેશ, ઝેર આદિના હિંસામય હોવાથી ત્યાજ્ય છે. પરંતુ તાજા સમાચાર તો કહે છે કે, આંધ્રપ્રદેશના ખેડૂતો જંતુનાશક દવા તરીકે કોક અને પેપ્સી વાપરે છે. આ કોક અને પેપ્સી પીનારા મનુષ્યોના આરોગ્યનું શું થતું હશે? આવા વિષમય કેમીકલથી બનેલા પીણાનો વેપાર કરવો એ પણ વિષવેપાર જ છે. એક ઠંડા પીણાંની જાહેરખબરમાં આવે છે, ‘ચે વિત માળે મોર’ એમને ‘મોર’ શબ્દથી જે અભિપ્રેત હોય તે પરંતુ મારા હૃદયમાં તો થાય છે કે, આવા ઝેરના વેપાર કરનારી નાગણ સમી કંપનીઓને વિશ્વમાંથી દૂર કરવા કોઈ મોર સમાન શક્તિશાળી રાજનેતા કે સંતપુરુષ પધારો.
પાંચ સામાન્ય એટલે સામાન્ય પ્રજાને મોટા પાયા પર અસર કરનારાં
કર્મો. યંત્ર પિલનકર્મ આધુનિકયુગમાં અત્યંત વ્યાપક બન્યું છે. આ યંત્રોએ વિવિધ પ્રકારના ધ્વનિ-વાયુ પ્રદૂષણ અને કેમિકલ તેમ જ ધાતુ કચરાઓથી સમગ્ર જીવસૃષ્ટિને હેરાન-પરેશાન કરી છે. તો નિર્ભ્રાછન કર્મ એટલે પશુ પક્ષીઓની ઉત્પાદન ક્ષમતા નષ્ટ કરવી. પરંતુ આધુનિક-વિજ્ઞાને એનાથી આગળ વધી ‘જિનેટિક સાયન્સ'ના નામે જે સંકરીકરણ કર્યું છે એ ચોંકાવનારૂં છે. ભારતની વિવિધ ઉત્તમ જાતિની ગાયોને બદલે વધુ દૂધની ઘેલછામાં પ્રવેશેલી જર્સી ગાયોમાંની કેટલીક જાતોમાં ડુક્કરનું સંકરીકરણ કરાયું છે. તો એનાથી આગળ વધી વનસ્પતિ-આદિમાં પણ પ્રાણીઓ, માછલીના જીન્સ ઉમેરવાની યોજના ચાલી રહી છે. અન્નાહાર અને માંસાહાર
જ્ઞાનધારા
Jain Education International
૧૩૭
For Private & Personal Use Only
જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર-૨
www.jainelibrary.org
