________________
સંશી પંચેન્દ્રિયને ફક્ત શારીરિક અને વાચિક શક્તિ બરોબર નથી જોઈતી પણ માનસિક પુષ્ટતા પણ જોઈએ છીએ.
જૈનધર્મ પણ જનસેવા તે જ પ્રભુસેવા છે. આપણું એ પરમકર્તવ્ય છે કે આપણા વર્તુળમાં આવતા કોઈપણ માનવી કે તેના છોકરાવ ભૂખ્યા ન સૂવે. જરૂરી આવશ્યકતા તેને મળે તે જોવાની આપણી નૈતિક ફરજ છે.
જૈન દર્શન “જન્મે જૈન નહીં, પણ કર્મે જેન'' માને છે. જૈનોના આચાર-વિચાર ધરાવતાને જૈન મનાય. પછી ભલે તે અન્ય ધર્મીઓ પણ હોય. તીર્થંકરો સર્વે ક્ષત્રિય જ્ઞાતિમાં જ થયા છે. ગણધરો બાહ્મણ જ્ઞાતિમાંથી આવ્યા છે. મેતાર્ય જેવા સ્થવિર અત્યંત નીચ ગોત્રમાંથી આવ્યા હતા. ઘણા આચાર્યો ભગવંત પટેલ જ્ઞાતિમાંથી આવ્યા છે અને જૈન સંઘની ધુરા તેમણે સંભાળી હતી.
જૈન દર્શન છૂતઅછૂત વાદમાં માનતું નથી. આપણા દેરાસરો સર્વ જ્ઞાતિ માટે ખુલ્લા છે. પારસી ધર્મની અગિયારીમાં ફક્ત પારસીઓ જ જઈ શકે છે. મક્કા મદીનામાં મુસ્લિમ સિવાયના કોઈને પ્રવેશ જ નથી. જ્યારે જૈનધર્મના દેવસ્થાનો સર્વ માટે ખુલ્લા છે. હિંદુધર્મનાં મંદિરોમાં પણ આઝાદી પહેલાં હરિજનોને પ્રવેશ અપાતો નહીં. પરંતુ તે જ કાળમાં જૈન દેરાસરો સર્વ જ્ઞાતિ માટે ખુલા હતા.
$6
"Survival the fitest' જે સૌથી બળિયો છે તેને જીવવાનો અધિકાર છે તેવા ડાર્વિનના મત સાથે જૈનદર્શન સંમત નથી જે સમાજરચના સર્વેને સમાવી લે તે સભ્યસમાજ છે તેવું જૈનદર્શનનું અવલોકન છે.
પશ્ચિમની સંસ્કૃતિએ ભૌતિક સુખને જ મહત્ત્વ આપ્યું છે. જ્યારે જેન દર્શને આધ્યાત્મિકતા પર જ ભાર વધુ આપ્યો છે. જૈન દર્શન ભૌતિક સુખ પુણ્યના બળે આપોઆપ જ મળે છે તેમ માને છે.
તો
ઘણા સાધુ ભગવંતોએ સમાજમાં સમાનતા લાવવા ઘણા જ પછાતપ્રદેશોમાં વધુ વિહારો કર્યા છે. બિહાર, ઓરિસ્સા, નેપાલ, બંગાલ જેવા પ્રદેશોમાં વિચરી ત્યાંના પાણીના,શૈક્ષણિક દવાદારૂના પ્રશ્નો,
જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર-૨
જ્ઞાનધારા
Jain Education International
૯૧
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
