Page Text
________________
બૂમો પાડવી પડે; ત્યારે સાંભળનાર પર કાંઈક અસ૨ થાય! પણ ‘જયભિખ્ખુ’ આમાંની એક ‘કળા’ ન જાણે; પણ તે એક શબ્દ લખે તો શબ્દે-શબ્દે લાવારસ ને ક્યારેક શબ્દશબ્દ મેળાવડા! એની કલમમાં આ બંને હોય. એની કલમના આ બે ય જાદુ!
આજે પણ એમની એક ચોપડી પચ્ચીસ વખત વાંચી હોય તો છવ્વીસમી વખતે ય વાંચું – એટલી જ ચિનગારી સાથે. એટલી sincerity(ગાંભીર્ય) એમાં હોય. મજા એ કે જ્યારથી હું લખતો થયો, ત્યારથી ‘જયભિખ્ખુ’ની શૈલીની અસર લખાણમાં આવી. મારા પહેલા પુસ્તકનું પહેલું પ્રકરણ કુમારપાળ સામે વાંચ્યું તો બોલ્યા કે આ તો ‘જયભિખ્ખુ’ની અસર! કુમારપાળની એ ખુબી છે. પોતે સખત પરિશ્રમ કરે. પોતે પિતાના પૂર્ણ સુપ્રભાવ નીચે હોવા છતાં તે સંપૂર્ણપણે તટસ્થ હોય છે. જ્યાં સુધી માણસ તટસ્થ ન હોય ત્યાં સુધી પોતાનું શહૂર, નૂર પ્રગટ કરી ન શકે. By the way (આડ વાત તરીકે) એક વાત કરી દઉં. દેસાઈ પરિવારનું જ નહિ – એ તો હોય જ – પણ મારા જૈન સમાજનું ગૌરવ છે કે મારો એક સાહિત્યકાર આજે સાહિત્ય-પરિષદના પ્રમુખસ્થાને છે!
–
‘જયભિખ્ખુ’નું ગદ્ય – જેમ ચં. ચી. મહેતાનું ગદ્ય ગુજરાતમાં એક આગવી ભાત પાડે; સમર્થ ગદ્ય. એવી જ રીતે સ્વામી આનંદનું ગદ્ય પણ ઊંચા ગજાનું. એવું જ ગદ્ય ‘જયભિખ્ખુ’નું – આગવું અને નિરાળું. મારાથી ન બોલાય, પણ કહેવાની હિંમત કરું છું : આવા ગદ્યને ગુજરાતના અન્ય વિદ્વાનોએ છાપરે ચડાવ્યું હોત, ગૌરવ કર્યું હોત; પણ જૈનદ્વેષ, જૈનો તરફની ઉપેક્ષા અને અરુચિ એટલાં બધાં કામ કરી ગયાં કે આવું આગવું પોત ધરાવતું ગદ્ય પણ માણ્યું નહિ, જોઈએ તેવું ઉઠાવ્યું નહિ. ‘જયભિખ્ખુ’નાં પુસ્તકોની હજી હમણાં જ બે વરસ પહેલાં અમારે સાધુઓ માટે મેં શોધ ચલાવી. મેં ‘ગૂર્જર’ના કાંતિભાઈને કહ્યું : ‘‘જેટલાં હોય તેટલાં કાઢો. મારે એ બધાં જૈન સાધુઓને વંચાવવાં છે.’’ પણ નથી મળતાં – thanks to કુમારપાળ (તે સ્થિતિ કુમારપાળને આભારી છે)! [વચમાં કુમારપાળભાઈ જવાબ આપે છેઃ ‘‘આવતા (૨૦૦૮ના) જૂન (જયભિખ્ખુની શતાબ્દીપૂર્તિનો માસ) સુધી રાહ જુઓ.’’] હા, તો જૂન સુધી રાહ જોઈશ; વધારે નહિ!
—
‘ઈંટ અને ઇમારત’ જેવી જ મજા ‘જાણ્યું છતાં અજાણ્યું' કૉલમ વાંચતાં આવે. અલકમલકની વાતો હોય - ગૂર્જર-અગૂર્જરની, અગમ-નિગમની વાતો હોય. પણ એ ખરેખર કોણ લખે છે એની ખબર બે-પાંચ વરસ તો નહોતી. એક વાર રતિકાકાએ ફોડ પાડ્યો ત્યારે ખબર પડી કે આ તો આપણો લેખક! એની શતાબ્દી છે. જ્યારે નિરૂભાઈ અને નીતીનભાઈ નિમંત્રણ આપવા આવ્યા ત્યારે મારી મુખ્ય માગણી એ હતી કે બંનેનું સમગ્ર સાહિત્ય આયોજનપૂર્વક પ્રકાશિત કરવું. સુરેશ દલાલનો સમગ્ર સેટ મળે, બીજા લેખકોનો ય મળે, પણ ‘જયભિખ્ખુ'નો ન મળે! તો આખા દેસાઈપરિવાર પાસે માગણી કરું છું. આ કામ એકલા કુમારપાળનું નથી. અલબત્ત, તેમની દૃષ્ટિ, પસંદગી, રુચિ, ક્ષમતા મુખ્ય ભાગ ભજવે; પણ સાથે આખો પરિવાર પણ ભાગ ભજવે. ગ્રંથમાળા-રૂપે પ્રગટ થાય. મુનશી હોય, ‘ધૂમકેતુ’ હોય, ગુણવંતરાય આચાર્ય હોય – તે બધાનું સાહિત્ય મળે તો ‘જયભિખ્ખુ’નું પણ કેમ નહિ ?
-
NN ૧૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004535 |
| Book Title | Shatabdi Vandana |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | |
| Total Pages | 22 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & History |
| File Size | 1 MB |