________________
લાગ્યું. આ પેય પીધું કે સ્ત્રી જુદી, પુરુષ જુદો ! બંને સ્વપ્નવિહારી ! રાત્રિઓ ઊજળી બની, દિવસો સુંદર બન્યા. ખાવું-પીવું, નાચવું ને સૂવું ! હસવું, રમવું ને આનંદ માણવો ! કુમાર વૃષભધ્વજના માનવોદ્ધારમાં એવો રસ ક્યાંય હતો ? ત્યાં તો બંધનમાં બંધાવાનું, આ કરવું – આ ન કરવું, એ માથાકૂટો હતી. અહીં એવું કશુંય નહીં !
પેલા દૈવી ખાડાનું જળ છલછલતું હતું. વનમેવા ને વનફળનો તો ત્યાં તોટો ન હતો, પણ માંસ માટે વિપત પડવા લાગી. દેવી સુમંગલાના ચોકીપહેરા હેઠળ હવે પૂરતાં પશુ મળવાં અશક્ય બન્યાં હતાં.
“હવે પશુ નહીં મળે.”
“ભલે પશુ નહીં મળે, પણ માનવ તો મળશે કે નહીં ?”
“માનવ”
“માનવોનો જૂનો સ્વભાવ જાગી ગયો : અરે, હવે તો ગુફાઓ માનવબાળોથી ભરપૂર છે. જંગલનાં પશુઓ હવે તેમનો શિકાર કરી શકતાં નથી, એટલે કીડિયારાંની જેમ એ ઊભરાઈ રહ્યાં છે ! જ્યાં જુઓ ત્યાં સામે ભટકાય છે. લાવો અને ખાઘની લહેજત માણો.”
આ વખતે એક જણાએ કહ્યું : “પણ માનવીએ માનવીને ના ખાવો એવી કુમાર વૃષભધ્વજની આજ્ઞા છે એનું શું ?”
“કુમાર વૃષભધ્વજની આજ્ઞા ?”’ વાત કરનાર જરા થંભી ગયો. એની હિંમત જાણે સરતી લાગી. એ જાણતો હતો, કે એ આજ્ઞાના ઉલ્લંઘનારને કેવી સજા થાય છે.
“અરે, કોઈ ગમે તેવી આજ્ઞા કરે તેથી શું આપણો પરાપૂર્વનો રિવાજ બદલાઈ જાય ? આપણા બાપદાદાઓના વારાથી આમ ચાલતું આવ્યું છે. એક કૂબો બીજા કૂબાનો દુશ્મન છે. આપણે તેમનો નાશ કરવામાં પાછી પાની કરીશું, તો એ આપણો નાશ કરશે. વહેલો તે પહેલો, જે પહેલો મારે એ કદી ન હારે !
""
“અવશ્ય, ચાલો, આજે જ નીકળી પડીએ. સાહસ વિના સિદ્ધિ ક્યાં છે ?’’ એ જ રાત્રે એક ટોળી માનવસંહાર માટે નીકળી પડી. ચોકીદારોને તો પશુરક્ષાનું કાર્ય કરવાનું હતું. માનશિકાર તો હવે ભાગ્યે જ થતો. એટલે કૂબાઓ પણ ઉઘાડા, રક્ષણ વગરના હતા.
એક આખો કૂબો રોળી નાખી, કોઈના હાથ, કોઈના પગ, કોઈનું માથું ૭૬ * ભગવાન ઋષભદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org