________________
૫
વૃષભધ્વજ
નાભિદેવનાં પત્ની મરુદેવાને એક રાત્રિએ પ્રભાવશાળી ચૌદ સ્વપ્નો આવ્યાં. એ વખતે ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર હતું; કૃષ્ણપક્ષની ચતુર્થી હતી. વાદળોના સમૂહને ભેદી ચંદ્ર પૃથ્વી પર કૌમુદી રેલાવી રહ્યો હતો. બરાબર એ જ વેળા સ્વપ્ન લાધ્યાં :
શરદ ઋતુના ચંચળ મેઘ જેવી ક્રાંતિના ધારક, મનોહર શૃંગ ને સુંદર ખરીવાળા, વૈતાઢ્ય પર્વત જેવી કાયાના ધારક વૃષભને એમણે નીરખ્યો.
ધેનુઓ તો તેઓના જીવનનો પ્રાણ હતી. ને વૃષભ તો ઘણા જોયા હતા; પણ આવો વૃષભ એમણે કદી નીરખ્યો નહોતો. પછી તો સ્વપ્નની દુનિયા ચાલી; શ્વેત હાથી, પરાક્રમી સિંહ, એમ એક પછી એક સ્વપ્ન આવ્યાં. પોતાના નાનાશા ઉદરમાં જાણે મીઠા મહેરામણો કલ્લોલતા હતા. હૈયાની વાટકડીમાં અમૃતના કુંભ છલકાતા હતા.
મરુદેવાએ નાભિદેવને પોતાનાં સ્વપ્નની વાત કરી. આ સુખી સંસારમાં દુર્ભાગી સ્વપ્ન કદી ન આવતાં. નિદ્રા સ્વપ્નવિહોણી જ આવતી. છતાં કોક દિવસ સ્વપ્ન આવતાં તો મીઠાં અને મંગળમય આવતાં. આ સ્વપ્ન પણ એવાં જ હશે.
મરુદેવા ! તમને ઉત્તમ પુત્ર થશે. સર્વશ્રેષ્ઠ કુળકરયુગલ તમારે પેટે જન્મ લેશે.’
યુગલિક સંસારમાં તો જીવનમાં એક જ વાર સંતાનની પ્રાપ્તિ થતી. .જીવનસમસ્તની એ ધન્ય ઘડી લેખાતી. પ્રજનન-પ્રજોત્પત્તિ એ જાણે સર્વસ્વ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
