Bhagavana Rushabhdeva

SR No.: 004519
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaybhikkhu
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Publication Year: 2008
Total Pages: 330
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & History
File Size: 14 MB

Page 51

હતી, પણ ત્રીજી નીતિનું શાસન ભયંકર હતું. અપરાધીને ધિક્ કહી તિરસ્કારવામાં આવતો. આ તિરસ્કારની એવી ગંભીર છાપ કુળવાસી યુગલિકો પર પડતી કે તેઓનું ચિત્ત વ્યાકુળ થઈ જતું; એ સ્વસ્થ ઊભા રહી ન શકતા જાણે ધિક્કારનો ભાર દિશાઓમાંથી નીકળી એમને દબાવી રહેતો, એમના જીવનમાંથી જાણે સત્ત્વ સરી જતું. એ સૂનમૂન પથ્થર જેમ બની જતા. આ નીતિએ યુગલિકોને દુષ્ટ આચારમાંથી બચાવ્યાં.
મહાન કુળકર પ્રસેનજિત પછી, મરુદેવ કુળકર અને શ્રીકાંતા આવ્યાં. તેમના પછી નાભિદેવ અને મરુદેવા કુળક૨૫દે આવ્યાં.
સાતમા કુળકર નાભિદેવના કાળમાં પૃથ્વી પર ભારે ફેરફાર થવા લાગ્યા. પેઢી દર પેઢીથી માનવજાગૃતિની જે મશાલ જલતી રહી હતી, એનો પ્રકાશ વનોપવનો, દ્રોણી દ્રહો, સાગર-સરિતાઓ ૫૨ પ્રસરી ગયો હતો. માનવબળોએ પોતાની જીવનકૂચ આરંભી હતી. ઘણે સ્થળે અશાંતિ હતી, કેટલેક ઠેકાણે ઉશૃંખલતા હતી; પણ સુવ્યવસ્થાનું આ આગામી પ્રભાત હતું.
રોજરોજ નિશાચરો, વનેચરો, ને રાની જીવોના ભોગ થઈ પડતાં માનવી ધીરે ધીરે સહીસલામતી શોધી ચૂક્યાં હતાં. હવે એમની સંખ્યા વધતી ચાલી હતી. સાથે સાથે જીવન, આજીવિકા હવે વિકટ બનતાં ચાલ્યાં હતાં. દુર્ગમ વન ઓછાં થતાં હતાં. રોજ ફળ આપનાર વૃક્ષ ઓછાં પડતાં હતાં. યુગલિકો કુળકર પાસે ફરિયાદ કરવા જતાં ત્યારે તેઓ હસીને કહેતા :
“મહાનુભાવો, આ પૃથ્વી હવે ભોગભૂમિ મટી ગઈ. પડ્યા પડ્યા આજીવિકા પ્રાપ્ત કરવાના દિવસો પૂરા થયા. હવે તો કર્મભૂમિમાં તમે આવ્યા છો. કર્મણ્યતા તમારે સ્વીકારવી જોઈશે.’
કર્મણ્યતા ? કર્મણ્યતા કેવી ? અમે કંઈ જાણતા નથી. અમને કોણ માર્ગ બતાવશે ?”’
“માર્ગ દર્શાવનાર આવી મળશે. શાંતિ રાખો ! રાહ જુઓ !'' આશ્વાસન પામેલાં યુગલિકો પાછાં ફરતાં. અરે, કર્મણ્યતા તે કોનું નામ ! વૃક્ષ સુપક્વ ફળ આપે, ગાય વત્સોચ્છિષ્ટ દૂધ આપે, નદી કૃષિપૂત પાણી આપે. આમાં કર્મણ્યતા ક્યાં વાપરવી ? એકનું નકામું એ બીજાને કામનું ! પણ નાભિદેવે જે માર્ગદર્શકના આગમનની રાહ ભાખી હતી, એ માર્ગદર્શકની રાહ જોવાતી હતી.
૩૨ * ભગવાન ઋષભદેવ