________________
તું નૃત્ય કર. બાહુબલી વીણાથી તારો સંગ કરે. પછી બાહુબલી વીણા વગાડે, તે અનુસાર તું નૃત્ય કર.”
“નૃત્યમાં કોણ સાથી થશે?” ભરતે કહ્યું.
બીજું કોણ ? ઋષભશ્રી !” બ્રાહ્મીએ ભૂર્જપત્ર સમેટતાં કહ્યું.
“એ તાલ નહીં આપી શકે. સુંદરી, તું ચાલ !” ભરતે સુંદરીની માગણી કરી.
ભરત અને સુંદરીએ નર્તન શરૂ કર્યું. એ મયૂરનૃત્ય હતું. નીલાંજનાના મયૂરનૃત્યની જાણે નકલ કરતાં હોય તેમ–બંનેએ મોંથી કેકા કરતાં કરતાં કળા વિસ્તારી.
નૃત્ય એટલું તો આકર્ષક હતું, વીણાના સંવાદી સૂરો તરફ કોઈનું લક્ષ ન ગયું. મયૂરપિચ્છના કેશકલાપવાળી સુંદરીને મસ્તક પર ચઢાવી ભારતે જે અજબ ડોલન કરી બતાવ્યું. જે રીતે પ્રાદપ્રહારથી ધરણી ધ્રુજાવી, તે અદ્ભુત હતું. બધાએ વાહવાહથી નૃત્યને વધાવી લીધું. પૃથ્વીનાથે પોતે બંનેને બાહુપાશમાં લઈ બંનેના કેશ ગૂંધ્યા. - હવે બાહુબલીનો વારો હતો. એ વીણા વગાડે, એ રીતે સહુએ નર્તન કરવાનું હતું. સુંદરી સિવાયનું નારીવૃંદ તૈયાર જ હતું. સહુએ એક હાથમાં ડાળખી સાથેનું કમળ અને એક હાથમાં જળભરેલા કુંભ લીધા.
વિણાના રૂમઝૂમતા સૂરો છૂટ્યા. સૂરોના આ સ્વામીની ધીરે ધીરે એમાં તલ્લીનતા વધતી ગઈ. અને જેમ તલ્લીનતા વધતી ગઈ એમ સૂર ઘૂંટાતા ચાલ્યા.
એક એક સૂર હૈયા પર કબજો કરી રહ્યા હતા. સાગરસંગમે જતી કો અધીરયૌવના સરિતાનો મિલન-આવેશ એ સૂરોમાં હતો. જીવનસુખનો પ્યાલો પીને મદહોશ બનેલ માનુનીઓના એમાં મદટંકાર હતા.
સ્વરો વધુ ને વધુ ઘૂંટાવા લાગ્યા. નૃત્ય કરતું સ્ત્રીવૃંદ પણ ઝૂમવા લાગ્યું. ભરતની નૃત્યકલાને પદે પદે હર્ષથી વધાવનારાઓ અત્યારે જાણે જીભ વિનાના બની ગયા હતા. તેઓ દેહની સૂધબૂધ ભૂલતા જતા હતા. શુક-સારિકાઓ જળકુંડ પર ઊડતાં ઊડતાં સ્તબ્ધ થઈ ગયાં હતાં, હરણાં મોટી મોટી આંખો ઘુમાવતાં ત્યાં જ ચિત્ર થઈ ગયાં. હાથી તો હાથણીઓના કુંભસ્થળ પર સુંઢ મૂકી શાન્ત નિશ્ચલ બની ગયા. પૃથ્વીનાથ પોતે દેવી સુમંગલા તરફ અધનિમીલિત નયને નિહાળી રહ્યા. ધન્ય સ્વરો ! ધન્ય સ્વરવાહક !
વસંતોત્સવમાં વૈરાગ્ય ૨૪૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org