________________
૨૫
'ભરતની આયુધશાળામાં
નગરપાતે આવેલી આયુધશાળામાં જ્યારે ભારત અને સુંદર પ્રવેશ્યાં ત્યારે ક્ષણવાર એનું વાતાવરણ સુંદરીને મૂંઝવી રહ્યું. ચારે તરફ દીવાલથી રક્ષાયેલ ભૂમિભાગમાં માટીના મોટા મોટા ઢગ પડ્યા હતા. અનેક માણસો એ ઉપાડી ઉપાડીને પાણીમાં ઓગાળતા હતા ને એમાંથી કંઈ કંઈ તારવીને એક જલના મોટા પાત્રમાં નાખતા હતા. ભારે અવાજો કરતો અગ્નિ ભડભડ જલતો હતો.
ભરત આ બધું બતાવતો સુંદરીને એક મધ્યદ્વારમાંથી બીજા ખંડમાં લઈ ગયો. અહીં પહેલા ખંડમાં તપાવીને તૈયાર કરેલ લાલચોળ ચીજને ચાર ચાર જણા બીતા બીતા ઉપાડીને લાવતા હતા. ને અહીં જ હાથ પણ અડકાડ્યા વગર મૂકી દેતા હતા. થોડી વારમાં બબ્બે મજબૂત માણસો મોટાં મોટાં મુદ્ગરો લઈ એને ટીપવા લાગી જતા. પ્રચંડ અવાજોથી દીવાલો પૂજી રહેતી.
ભરત, આ બધું શું છે ?”
સુંદરી, એ મારા વર્ષોના પરિશ્રમનું પરિણામ છે. તું જાણે છે, કે પહેલાં પિતાજીના વખતમાં લીલાં ઝાડમાંથી કાપીને ગોળાદાર યષ્ઠિ કે તી ભાલા જેવું બનાવાતું. એને સુકાવીને અથવા અગ્નિમાં શેકીને વિશેષ કઠણ કરાતું. જંગલી પશુઓના હુમલા સામે એ ઠીક કામ આપતું, છતાં નબળું એટલું હતું કે ઘણી વાર માણસને હાર મળતી. એ પછી ધનુષ્યની શોધ થઈ. એમાં અણીવાળાં વાંસનાં તીક્ષ્ણ તીર મુકાતાં. આ શસ્ત્ર ઠીક હતું. પણ પછી તો પિતાજી અષ્ટાપદના વિજયે ગયા – ને સુયોધ ત્યાંથી શસ્ત્રો શોધી લાવ્યો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
