________________
ને બીજાનું લઈને પોતાનું કરવું. આપણો સહોદર ક્યાંની કોઈ સખીને શોધે ને આપણે આપણો સખા સગે હાથે બીજાને સોંપી, નવો સખા શોધવા નીકળીએ. હાથમાંનું આમ્રફળ બીજાને આપવું, ને પોતે વળી બીજા આમ્રફળની શોધમાં નીકળવું ! આજ સુધીની પૃથ્વીનાથની બધી વાતો સારી, પણ આ એક કંઈક ખોટી !'' શ્રદ્ધાધન યુગલિકો બોલવા લાગ્યાં.
“અરે, એ તો ઠીક, પણ એક નવી વાત મેં સાંભળી છે. એક જરા બટકબોલી સ્ત્રીએ આંખનો ઉલાળો કરતાં કહ્યું, “પૃથ્વીનાથ ઋષભદેવ કહે છે, કે અમુક ઉંમર, અમુક સમય ને અમુક ક્રિયા કર્યા વગર કોઈ જુવાન ને જુવતી કામક્રીડા આચરી ન શકે.”
“અમુક ક્રિયા એટલે શું ?”’
યજ્ઞ જેવું, ગૃહઅગ્નિ જેવા પવિત્ર અગ્નિમાં મધુ, દર્ભ હોમીને પાંચ વડીલો સમક્ષ એકબીજાના હાથ પકડી કંઈક બોલવું.”
“અરે, એમાં લાજ-શરમ ન આવે ? આવી વાતોના તે કાંઈ ઢોલ વાગતા હશે ? માણસને ભૂખ લાગે ને ખાય, એમાં વળી વિધિવિધાન શાં ? આ તો આપણા કુળકરોની વાત છે, નહીં તો બીજે પશુની જેમ જેને જે ગમે તેની સાથે આનંદ કરે, ને છૂટા પડે. કેટલેક સ્થળે એક સમૂહ અંદરોઅંદર યથેચ્છ પોતાની ઇચ્છા તૃપ્ત કરી લે. પણ આપણી વાત જુદી છે. આપણા પૂર્વજો કરતા હતા, એમ આપણે કરતાં આવ્યાં છીએ. પણ, એ વાતને કંઈ સમય કે મર્યાદા હોય ? અરે, મારી જ વાત કહું ? અમે નાનાં હતાં ત્યારે રમતાં ફરતાં; સાથે રમીએ તોય, સાથે ફરીએ તોય રોમાંચ ન થાય. એક દિવસ એક વૃક્ષની છાયમાં કોઈ યુગલને નીરખ્યું ને અમને જાણે અંદરથી કોઈએ પ્રેરણા કરી. અમે એકબીજાનાં ભૂખ્યાં બન્યાં, ને જાગેલી મનની ક્ષુધા તૃપ્ત કરી. પાછાં હતાં તેવાં ને તેવાં. ટૂંકી ને ટચ વાત; એમાં વળી આ ફજેતા શા ?”’
આમ પ્રજાજનો જુદી જુદી રીતે પોતપોતાનો નિર્ણય આપી રહ્યાં હતાં, ત્યાં તો કોઈ બૂમ પાડતું સંભળાયું :
“પ્રજાજનો ! આજે રાજસભામાં આવજો. પૃથ્વીનાથ સ્ત્રી-પુરુષ વિશે કંઈક કહેવાના છે.'
સાચી વાત હતી. ગઈ કાલે પ્રવાસથી પાછા ફરેલા મહાસેનાનાયક સુયોધ પોતાની સાથે સ્ત્રીઓનું મોટું ટોળું લઈને આવ્યા હતા. સાથે સાથે ૧૯૮ * ભગવાન ઋષભદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org