________________
“પણ ગુનેગારને તો શોધી કાઢવા દો.” સ્વામીએ કહ્યું.
હું તો એને મારી નજર સમક્ષ નીરખું છું.” મહાદેવીએ લાડમાં કહ્યું.” “તો રજૂ કરો.” “રજૂ તો કરીશ, પણ શિક્ષા તો બરાબર કરશો ને ?'
“મારો ન્યાય ગરીબના પુત્ર માટે કે મારા પુત્ર માટે - બંને માટે સમાન છે.”
તો જુઓ.પહેલો ગુનેગાર આ. દેવી સુમંગલાએ પાસે ઊભેલી સુનંદાને બાથમાં પકડી લેતાં કહ્યું, આ સ્ત્રી મારું ધન ચોરી ગઈ છે.”
“દેવીનું ધન સુનંદા ચોરી ગઈ ? તમે તો પાણી છો.”
હા. પૃથ્વીનાથ, એ જ એની ચાલાકી છે. સંસારમાં એણે મને મોટી બનાવી, છાપરે ચડાવી, મારી વાહવાહ કરી અને પછી ખૂણે બેસી જે સંસારનું મૂળ હતું એને ઉપાડી ગઈ ! આ ચોરી કહો તો ચોરી, ને શિરજોરી કહો તો શિરજોરી !"
સમજ્યો તમારી ફરિયાદ. પણ દેવી, સિંહાસનના અધ ભાગીદાર તમે પણ છો. તમારી ફરિયાદનો ન્યાય તમે પોતે કરો.”
“મારી ફરિયાદનો ફેંસલો મારા હાથે ?” “હા, હા, તો જ તમારી ન્યાયશક્તિની કસોટી થાય ને ?” “ભલે. પણ જોજો, એ દંડ કઠોર હશે.”
ભલે.”
“તો હું હુકમ કરું છું કે ગુનેગારે ગુનાનું નિમિત્ત બનનાર મારું પદ લઈ લેવું, ને એનું પદ મને આપી દેવું. આજથી એ પટરાણીપદ મને ન ખપે– બકરીના ગળાના આંચળસમું ! વ્યર્થ ! ભારભૂત !”
“ઊભા રહેજો ન્યાયમૂર્તિ ! મારી પણ એક ફરિયાદ છે,” સુનંદાએ વચ્ચે પડતાં કહ્યું, “એકને જ સાંભળીને એકાંત નિર્ણય આપવો ઉચિત નથી.”
“બંનેને સાંભળવા તૈયાર છું. અનેકાન્તમાં જ હું માનું છું.”
“તો ન્યાય કરો, હે સિંહાસનપતિ, એક ગરીબ સ્ત્રીને કોઈ વસ્તુનું દાન કરી, પછી એની પાસેથી એ લઈ શકાય ખરું ? દાન કરેલી ચીજ પર દાતાની માલિકી હોઈ શકે ? અને માલિકી હોય તો એ દાન કહેવાય ખરું?”
“કહો દેવી, આ સામે તમારે કંઈ કહેવું છે ?” “એટલું જ કે સુનંદાએ મને એક પ્રેમભર્યું ચુંબન આપવું. જે ઓષ્ઠ
સંસારનું કલ્પવૃક્ષ ૧૮૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
