________________
કુમારની મહાનગરી તરફ ચાલી નીકળ્યાં. સાથે એમનાં પશુઓ હતાં. પશુઓ પર પોતાના ગ્રામ-નગરમાં થતા વનમેવાઓ, સુંદર હીરામાણેકો ને સ્ફટિકો હતાં. કોઈએ મીઠાં જળ લીધાં હતાં, તો કોઈએ મધના ફૂપા લીધા હતા. ગૃહઅગ્નિને તેઓએ અરણી-કાષ્ઠમાં સંઘરીને સાથે લીધો હતો.
ભાતભાતનાં લોક હતાં. સાગરનાં માછલાંની જેટલી જાત ને જેટલી ભાત એટલી જાત અને ભાત એમની હતી. કોઈ સર્વથા દિગંબર હતા, ને કોઈએ દેહ પર હીરામાણેક ને છીપોના અલંકાર પહેર્યા હતા. કોઈ અમાસની રાત જેવા ઘનશ્યામ હતા, ને દેહ પર ગોરુચંદનાં ચિતરામણ કાઢ્યાં હતાં. કોઈનાં નાક ગરુડની ચાંચ જેવાં, તો કોઈનાં ઘુવડ જેવાં ચપટાં હતાં. કોઈના કાન હાથીના જેવા, તો કોઈના ચામાચીડિયા જેવા હતા, ઓષ્ઠના તો અનેક પ્રકાર હતા. નેત્ર તો પીળાં, કાળાં, માંજરાં, અનેક રંગવાળાં હતાં. વર્ણનો પણ પાર નહોતો. કોઈ કાળા, કોઈ જાંબુડિયા, કોઈ શ્વેત, કોઈ ગૌરવર્ણા, તો કોઈ નીલા.
પણ આ બધામાંય વિધવિધ વાહનો પર ચઢીને દૂર દૂરથી આવતા એક ટોળાએ સહુનું લક્ષ ખેંચ્યું : શું રૂપ, શું સોંદર્ય, શી એમની આભા !
ધોળો ધોળો બગલાની પાંખ જેવો એમનો વર્ણ હતો. મસ્તક પર સુંદર કેશવાળી હતી. આંખોમાં છલછલ કરતું અંજન હતું. ગળામાં લાંબા હાર હતા. કાનમાં ચળકતાં કુંડળ, બાહુમાં રંગબેરંગી બાજુબંધ ને આંગળીઓ પર સોનાની સુંદર વીંટી હતી. એમની પાની કબૂતરના પગ જેવી હિંગળોકિયા હતી ને હથેળીમાં જાણે કંકુ છાંટ્યાં હતાં. દેહ પર જુદાં જુદાં આયુધ ને અલંકાર શોભતાં હતાં.
આમાં પણ તેમની સાથે રહેલી સ્ત્રીઓ તો અભૂતપૂર્વ હતી. રૂપરૂપના અંબારસમી એ સ્ત્રીઓ માનવીના મનને મોહ કરાવતી હતી. એમનાં નેત્ર નીલકમળ જેવાં હતાં, ઓષ્ઠ આમ્રફળ જેવા હતા. ગ્રીવા મસ્ત હંસીના જેવી ને પગ કદલીના દલ જેવા કોમળ હતા. ગાલ લાલ ને ચિબુક તો આંખને પકડી રાખે તેવાં હતાં. એમનું સ્તનમંડળ ઘાટીલું ને ત્રિવેણી સુરેખ હતી. નાગપાશ સમો કેશકલાપ કોઈએ ઊંચો, કોઈએ બેઠો તો કોઈએ છૂટો ગૂંથ્યો હતો ને પચરંગી પુષ્પોની વેણીઓ એમાં પરોવી હતી. એમના શ્વાસમાં કસ્તુરીની સુવાસ હતી, ને તેઓએ ગ્રીવા, સ્તન, ભુજાના અગ્રભાગ ને ગાલ પર ચાતુરીથી પત્રવલ્લરી કાઢી હતી. જેટલા પુરુષો ૧૫૬ ભગવાન ઋષભદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org