________________
વાહ, વાહ, વાહ ! પૃથ્વીનું પડેપડ વીંધતા વૃષભે એ દિવસે દુનિયાને ૨મણીય બનાવવા ડગ ભર્યાં. સુંદર ચાસ સૂર્યના પ્રકાશમાં શોભી ઊઠ્યા. એ જ વૃષભની પીઠ પર ઘડાઓમાં સરયૂમાંથી પાણી લાવવામાં આવ્યું, ને ચાસમાં વહેતું મુકાયું.
યથાસમયે બી વવાયાં. રે ! પેટ ભરવા બચેલાં મૂઠીભર બીયાં પણ પૃથ્વીના પેટાળમાં દાટી દીધાં–ન જાણે એ પણ નષ્ટ થશે કે શું ?
ક્ષણભર સૌને શંકાઓ સ્પર્શી રહી, પણ પાછાં એ ભોળાં માનવી વિચારી રહ્યાં : “અરે, કુમારને તો આપણે રાજા બનાવવા ઇચ્છીએ છીએ, રાજાના વિશે અવિશ્વાસ કેમ શોભે ?’’
આંતરે દિવસે જલ સીંચતા સહુ નાનાં નાનાં ખેતરોની રક્ષા કરી રહ્યા. “જેમની પાસે બિયાં ન હોય, એ ફળફૂલ વાવી શકે છે.”
જેમની પાસે ફળ હતાં, એમણે ફળ વાવ્યાં; ફૂલ હતાં એમણે ફૂલ વાવ્યાં. ખેતરોને રોજ પાણી પાવું, સાફ કરવાં, ચોકી કરવી, ખુલ્લી કુદરતની સમીપ રોજ રહેવું, સહુને ગમી ગયું.
બે-ત્રણ દિવસ વીત્યા : એક સવારે સહુ જુએ છે, તો લાલપીળા કોંટા સૂર્યના પ્રકાશમાં ચમકી રહ્યા છે. અને આજ જોયા હતા, એના કરતાં આવતી કાલે એ મોટા થયા હતા.
“અરે, રાજા વૃષભનો જય ! આપણાં બીમાંથી તો આ કોંટા ફૂટ્યા ને ધાવણું બાળક જેમ વધે એમ એ વધે છે !”
પણ કુમારની સિદ્ધિ આટલામાત્રથી નહોતી. એણે જેઓની પાસે વૃષભ પણ નહોતા ને બી પણ નહોતા, તેઓને વૃક્ષના પાતળા રેસાઓમાંથી, આડાઅવળા રેસા ગૂંથીને વસ્ત્ર બનાવતાં શીખવ્યું.
પાત્રની જરૂરિયાત ખૂબ ઊભી થઈ હતી. જે ઘરમાં બે પાત્રથી ચાલી રહેતું, એને હવે દૂધ માટે, દધિ માટે, ધૃત માટે અનેક પાત્ર જોઈતાં, ને હાથથી એટલાં બનાવવાં કઠિન હતાં.
કુમારે લાંબા વિચાર બાદ કાષ્ઠનું આરાવાળું એક ચક્ર બનાવ્યું. એ ચક્ર પર માટીનો પિંડો મૂકી ગોળ ગોળ ફેરવવાથી ધાર્યાં પાત્ર બનવા લાગ્યાં.
પર્ણકુટીઓમાં મોટા મોટા ફેરફારો થવા લાગ્યા. પાણીમાં તણાઈ આવેલાં ઝાડનાં મોટાં મોટાં થડ ઊભાં કરી, વચ્ચેની જગા માટી ને પથ્થરથી ભરવા માંડી. મથાળે લાંબા લાંબા વાંસ ગોઠવી વેલાઓથી છાપરું બનાવી લીધું.
શતયજ્ઞકર્તા : ૧૩૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org