________________
કુમાર દેવી સુમંગલાના આવાસે ગયા. પોતાના પ્રિય સખાના આગમન સાથે જ એનું ગયેલું સ્વાસ્થ ફરી પાછું આવ્યું હતું.
પોતાના તરત જન્મેલા પ્રિય સંતાનયુગલને ક્ષણ-બે ક્ષણ નીરખીને કુમાર બહાર નીકળ્યા. સુનંદા ભાવથી પોતાની બહેનને વળગી પડી. બે બહેનનાં હૃદય હર્ષથી ગદ્ગદ થઈ ગયાં.
“બહેન !” સુનંદાએ નવજાત બાળકને હાથમાં લઈ રમાડતાં કહ્યું : “કેવું રૂપ છે ! સૂર્યનો જાણે અવતાર લાગે છે.”
“અને આ બાળકી ? સુનંદા, અસલ તારો જ ચહેરોમહોરો. સુનંદા, કહે છે કે, ગર્ભવતી સ્ત્રી જેનું વધુ સ્મરણ કરે, તેવી મુખાકૃતિવાળું એનું બાળક થાય. મેં સદા તમ બેનું જ સ્મરણ કર્યું હતું : એક કુમારનું આ બાળક એના જેવો થયો; બીજું તારું—આ બાળકી તારા જેવી થઈ !”
“અરે, પણ આ બાળક તો એની મા જેવો જાજરમાન થશે. જુઓ ને, મારા વક્ષસ્થળમાં કેવું માથું મારે છે ? બધે માથું મારીને મારગ કરે એવો છે.”
?
“અને લુચ્ચો પણ એવો છે. જાણે મારા પર એના એકલાનો અધિકાર ન હોય, એમ જોર ચલાવે છે. એક પયોધર પર મોં ને બીજા પર હાથ રાખીને બંને ઠેકાણે પયઃપાનનો કબજો જાળવે છે. પણ એને ક્યાં ખબર છે, કે આ પણ એટલી જ પયઃપાનની અધિકારિણી છે.”
“કુમા૨ રાજા થશે ત્યારે પહેલો ન્યાય આ લુચ્ચાનો જ ચૂકવશે.”
“રાજા !”
“હા, નાભિદેવે લોકોને કહ્યું લાગે છે, કે કુમાર તમારો રાજા થશે, હજાર કક્ષોનો સ્વામી. જુઓને, પણે નંદનોદ્યાન તરફ માનવગણોની ધમાલ મચી રહી છે, અને સુયોધનો ગંભીર સ્વર પણ આવી રહ્યો છે.”
કુમારે એ દિશા તરફ કાન દીધા. ખરેખર, સુયોધનો અવાજ વાતાવરણને વીંધતો આવી રહ્યો હતો :
“પ્રવાસના ભારથી શ્રમિત કુમાર વિશ્રામ લઈ રહ્યા છે. જાઓ. હિંમત ના હારો. જીવનકલહથી ન કંટાળો. ઝૂઝો. સદા ઝૂઝતા રહો. ન ઝૂઝનાર કાયરનો નાશ થાય છે, પુરુષાર્થીને કદી પરાજય મળતો નથી.”
પણ ભૂખ્યાં, ચિંતાગ્રસ્ત ટોળાં કુમારને મળવા માટે ઉત્કંઠ હતાં. તેઓની ચીસો વધતી ચાલી. આમ્રભવનમાં આરામ લેવા આડેપડખે થવાની તૈયારી કરતા કુમારના કાને એ ચીસો આવી. એ તરત જ બહાર આવ્યા ને બોલ્યા :
શતયજ્ઞકર્તા ઃ ૧૩૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org