Chakravarti Bharat

SR No.: 004516
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaybhikkhu
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust
Publication Year: 2008
Total Pages: 234
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, History, & Story
File Size: 10 MB

Page 41

દુર્જનો માટે યમ જેવો ને સજ્જનો માટે વહાલસોયા મિત્ર જેવો ભરત પૃથ્વીનો પુરષશ્રેષ્ઠ હતો. એની સામે તિરસ્કાર ન શોભે ! પિતાજીએ જ એને સમર્થ સમજી પોતાના શાસનનો ભાર સોંપ્યો હતો... સુંદરી ! એ ભરત તરફ તને તિરસ્કાર ન શોભે !
સુંદરીનાં પોયણાં જેવાં નેત્રોમાં પ્રેમની કુમાશ ઝળકી રહી. ઘડીભર એમ થઈ આવ્યું કે ચાલ, ભરતને ભેટીને સરયૂના ઊંડા ઘૂનામાં જઈને જલવિહાર માણું ! પળવાર એવો ઉમળકો આવી ગયો કે ચાલ, ભરતના સ્કંધ પર ચઢીને હસ્તીના ગંડસ્થલ પર ઝૂલી જાઉં ને ઝૂલતાં ઝૂલતાં ભરતને આખો ને આખો ઊંચે ઉપાડી લઉં ! હા, ગઈ કાલ સુધી તો એના હૈયામાં પણ ભરત, ભરત ને ભરત જ ગુંજતો હતો ને !
સુંદરી ! આટલી ભારે ઉપેક્ષા ? મને સ્પષ્ટ કહે, ગઈ કાલનું મધુ આજે ભારોભાર વિષ કાં બની ગયું ?” ભરત બાળકના જેવા સ્વરે પ્રશ્ન કરી રહ્યો.
સુંદરીએ ભરતના ચહેરા પરથી નજર હઠાવી લીધી. એમાં આપોઆપ મોહ જાગે તેવું આકર્ષણ હતું. સુંદરી જાણતી હતી કે ભારત અનેક નવયૌવનાઓના મનોમંદિરનો દેવ હતો. સિંહાસનારૂઢ ભરત જેટલો દમામદાર, અસ્પૃશ્ય ને તેજસ્વી લાગતો, એટલો એ સિંહાસનથી અળગો થતાં પ્યારો, સ્પર્શ્વ ને મધુરો લાગતો. એણે ભરતની સામે જોયા વિના જ કહ્યું :
વિષ કયું ને મધુ કર્યું, એની જ મૂંઝવણમાં દીવાની બની ગઈ છું. ભરત! સ્નેહ રાગભરી રમત રમનારીને ખબર નહોતી કે એની પ્રેમરજુ એનું જ પગબંધન બની જશે !'
ભરત તારું બંધન કે તું ભરતનું બંધન ! જે રસ્સી કોઈને બાંધે છે એ પહેલાં પોતાની જાતને પણ બંધનમાં નાખે જ છે. પિતાજીના નિર્ણયને માન આપ, સુંદરી !'
પિતાજીએ નિયમ બનાવ્યા સંસારમાં રહેનાર માટે, સાથે સાથે એ નિર્ણય પણ આપ્યો કે સંસાર તજી વનજંગલમાં જનારને રાજશાસનનો કોઈ નિયમ પડતો નથી. રાજદંડથી પણ મહત્ત્વનો ધર્મદંડ છે. રાજચક્રથીય મોટું ધર્મચક્ર છે. ધર્મચક્ર સ્વીકારી વન-જંગલમાં જનારને રાજશાસન સ્પર્શી શકતું નથી. ભરત ! હું તો હવે જવા માગું છું, સુંદરી મૂળ વાત પર આવી: ‘જવા ઇચ્છતી સુંદરી પર ભરતનો કોઈ અધિકાર નહીં.” ૨૬ ચક્રવર્તી ભરતદેવ