________________
સુલેહની રાહમાં જ આ યુદ્ધરૂપી નાટક ખેલાઈ રહ્યું હતું !
યુદ્ધનાં રણશિંગાં થોડી વારમાં વાગતાં ઠંડા પડી ગયાં. અને સુલેહની શરણાઈઓ મીઠા આલાપ લેવા લાગી. ગગનવલ્લભપુરનું રાજમંડળ ભરતદેવની ભેટે નીકળ્યું હતું.
ભરતદેવને આ વર્તમાન મળ્યા એટલે એમણે હર્ષાવેશમાં કહ્યું : “સુખેથી પધારે નમિ-વિનમિ ! હું એમને મોંમાગ્યું આપવા તૈયાર છું !'
થોડી વારમાં તો નગરના ધારભાગમાંથી નમિરાજ ને વિનમિરાજ રાજમંડળ સાથે આવતા દૃષ્ટિએ ચડ્યા. પણ સહુને એક અપૂર્વ આશ્ચર્ય જોવા મળ્યું : વિખ્યાત રાજવી, ખેચરના સ્વામી, ચક્રવર્તીને પણ ઈર્ષા થાય એટલી સંપત્તિના માલિક, વીર, ધીર એવા નમિરાજે ને વિનમિરાજે અત્યારે સાવ સાદો વેશ પહેર્યો હતો. સહુએ માન્યું કે સુલેહ માગવા જનાર રાજવીઓને આવો જ પોશાક શોભે !
ભરતદેવ સામે આવ્યા, દોડીને ભેટ્યા. બાર બાર વર્ષથી ગોરંભો જમાવીને પડેલા વેરનાં વાદળો જાણે એક પળમાં સાવ નીતરી ગયાં. બધાએ સાથે બેસીને બાળપણની જૂની વાતો ખૂબ ખૂબ સંભારી. સંભારતાં સંભારતાં એકબીજાની આંખોમાં આંસુ ઊભરાઈ આવ્યાં. સહુને થયું કે આપણે મોટા થયા એ જ ખોટું થયું અથવા ખોટું કરવા જ મોટા થયા ! ફરી એક વાર અયોધ્યાના સરયૂતટે રમતાં નિર્દોષ બાળકો બની શકીએ તો કેવું સારું ! સાચો પ્રેમ બાળપણને ઝંખે છે.
- ભરતદેવે ફરીવાર ઊભા થઈને ભેટી પડતાં કહ્યું: “નમિરાજ, વિનમિરાજ ! તમે તો પિતાજીનો આદર્શ ઊજળો કરી બતાવ્યો; વેરનાં વાદળોના ઘટાટોપને સ્વાભાવિક સરળતાથી વિખેરી નાખ્યો. નહિ તો બાર વર્ષ તો વીત્યાં, અને ન જાણે હજી બીજાં કેટલાં વર્ષ વીતી જાત ! વેરની વેલી ન જાણે કેટલાં ઊંડાં મૂળ રોપત, ન જાણે કેટલા બત્રીસાનો ભોગ લેત ! વળી લોક કહેત કે જુઓ, એક બાપના બેટા, એક ગુરુના ચેલા, સ્વાર્થ માટે કેવી ભૂંડી રીતે બાખડે છે !'
‘ભરતદેવ ! આમાં અમારે કે તમારે – એકેએ અભિમાન લેવા જેવું નથી. આપણે બંને ભીંત ભૂલ્યા. ચતુર હંમેશાં, પોતાની જ ચતુરાઈની ખાડમાં પડે છે ! આપણે એ ખાડમાં પડ્યા ! ભગવાનના ક્ષમાધર્મના આદર્શને આ યુદ્ધથી આપણે
અતીન્દ્રિય બળ ૧૮૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org