Pravachana Kiranavali Pistalisa agam Rahasya

SR No.: 004513
Original Sutra Author: N/A
Author: Vijaypadmasuri
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1987
Total Pages: 750
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_related_other_literature
File Size: 16 MB

Page 153

૧૦૪
શ્રીવિજયપદ્મસૂરીશ્વરકૃત
પછી સમયથી માંડી ઉત્સર્પિણી સુધીનું વર્ણન કરી ગામથી માંડીને રાજધાની સુધીના પદ્માર્થાનું સ્વરૂપ જણાવનારા ૪૭ આલાવા કહ્યા છે. પછી કહ્યું કે, મધ એ: પ્રેમ અને દ્વેષ છે. તથા રાગ-દ્વેષથી પાપ બંધાય છે. પછી યાગનમિત્તે થતા કર્મબંધનું સ્વરૂપ કહી જણાવ્યું કે ધર્માંશ્રવણાદિમાં બે જાતના ક્ષાપશમ કારણ છે. પછી પાપમ અને સાગરોપમનુ સ્વરૂપ તથા ક્રાધાદ્રિના બે ભેદ અને ઇંદ્રિયાદિની અપેક્ષાએ એ એ ભેદ જણાવી કહ્યું કે, મિથ્યાદષ્ટિને અજ્ઞાન હોય છે. પછી મરણના બે ભેદ, (સલેખનાદિ વિધિ ) અને જીવ-અજીવનું અનન્તપણું તથા શાધૃતપણું, તથા જ્ઞાનાવરણીયાદિના દેશથી તે સ`થી એ ભેદ વળી શાતા-અશાતા તેમજ દર્શનમાહુ, ચારિત્રમાહુ, આયુષ્યના બે ભેદ, નામ-ગાત્રના બે ભેદ, પ્રેમથી ને દ્વેષથી મૂર્છાની ઉત્પત્તિ અને શ્રીકેવલજ્ઞાનની આરાધના તથા તીર્થંકરોના વર્ણા કહીને દૃષ્ટિવાદના ચાથા ભેદરૂપ પૂર્વાની વસ્તુ જણાવી છે. પછી એ નક્ષત્રના તારા વગેરે, તથા ભવનવાસી દેવ વગેરેની સ્થિતિ અને એ દેવલાક ( સૌધર્મશાન)ની દેવીઓ, વળી તેજોલેશ્યાવાળા એ દેવલાક જણાવી પરિચારણા કહી છે. પછી દ્વિપ્રદેશિક સ્કધથી માંડીને દ્વિગુણુ રૂક્ષ સુધીના પુદ્ગલાનું વર્ણન તથા નિષેકાન્તુિ લક્ષણ વગેરે હકીકત સ્પષ્ટ જણાવી છે.
બીજા દ્વિસ્થાનાધ્યયનના ત્રીજા ચાથા ઉદ્દેશાનેા તથા બીજા સ્થિાન અધ્યયનના ટૂંક પરિચય પૂર્ણ થયા.
ત્રીજા ત્રિસ્થાન અધ્યયનના ટ્રૅક પરિચય
આ અધ્યયનના ચાર ઉદ્દેશા છે. તેમાં પહેલા ઉદ્દેશામાં નામાદિ નવ પદાર્ટ્સનુ સ્વરૂપ અને વૈક્રિય રચનાના પ્રકારો તથા દેવ-પરચારાદિના ત્રણ પ્રકારો, યાગાદિના ત્રણ ભેદ, સર્ભાદિ ત્રણ ને અલ્પાયુ, દીર્ઘાયુ, અશુભ દીર્ઘાયુના તથા શુભ દીર્ઘાયુનાં કારણા કહ્યાં છે. અહીં સવિગ્ન-લુબ્ધકનાં એ દૃષ્ટાંતા જણાવ્યાં છે. પછી ત્રણ ગુપ્તિ વગેરે, ગર્હાદના ત્રણ ભેદ, પત્રાદ્દિવાળા ઝાડની જેમ પુરૂષના ત્રણ ભેદ તથા ઉગ્ર દ્રાસાદિભેદે પુરૂષના ત્રણ ભેદ કહીને મત્સ્યાદિના ત્રણ ભેદ અને તિર્યં ગાદિના ત્રણ ભેદ તથા ત્રણ લેશ્યાવાળા જીવા જણાવી તેના ૨૪ આલાવા કહ્યા છે. તારાનું ચલન (હાલવું) વીજળી, અને મેઘના શબ્દ વર્ણવી લેાકમાં અંધકાર, ઉદ્યોત, દેવાન્ધકાર, દૈવિક ઉદ્યોત, સ’નિપાતાદિનાં ત્રણ ત્રણ કારણેા તથા ધ્રુવેન્દ્ર વગેરેને મનુષ્ય લાકમાં આવવાનાં, ચૈત્યવૃક્ષને હાલવાનાં તેમજ લેાકાંતિક દેવને આવવાનાં ત્રણ ત્રણ કારણેા જણાવી કહ્યુ છે કે ત્રણ જણા દુષ્પ્રતિકાર છે, અને મેાક્ષનાં ત્રણ કારણ છે. તથા કાલના અવસર્પિણી વગેરે ત્રણ ભેદ છે. પછી પુદ્ગલનું ચલન, ઉધિ અને પમિહના ત્રણ ત્રણ ભેદ કહી પ્રણિધાન, ાનિ તથા સખ્યાતાદિ જીવવાળી વનસ્પતિ કહી છે. પછી માગધ વગેરે તીર્થા અને સુષમા આરાનું પ્રમાણ તથા તે કાલના મનુષ્યેાની ઊંચાઈ. આયુષ્ય, અરિહંતાદિના વશા તથા યથાયુષ્ય થવા, મધ્યમ આયુષ્યવાળા જીવો