________________
ફરે એમ ઘર-કામમાં એ ફર્યા કરતી, આ બધું જોઈ શેઠ હરખાતા અને કહેતા :
“આજ સુધી આપણું ઘર ઊંઘતું હતું. આજ ? આજ તો એ હસી રહ્યું છે ! ઘર નોકરોથી નથી શોભતાં, પણ આવી ઘરદીવડીઓથી શોભે છે.”
અતિ પ્રશંસા પાપનું મૂળ બને છે. વહાલનું અતિ પ્રદર્શન સ્નેહની ક્યારીઓમાં ઘણીવાર વિષનું વાવેતર કરે છે.
અંતરના ભાવને તો મૌન જ સાચવે છે.
ચંદના ગુણવતી હતી, સાથે રૂપવતી હતી, યુવાવસ્થા હવે એના દેહદ્વાર પર ડોકિયાં કરતી હતી, શેઠ પોતાની પુત્રીના આ નવવસંત જેવા દેહને હેતની નજરે નીરખી રહેતા, ને પછી ડોલી ઊઠતા.
શેઠાણી સામાન્ય ઘરની ગૃહિણી જેવી હતી. નરને ભ્રમર માનનારી એ શંકાશીલ નારી હતી. ધીરે ધીરે ચંદનાની આ અતિ પ્રશંસા મૂળાના હૈયામાં તણખા બની એને બાળવા લાગી. શેઠ સહજ ગુણાનુરાગથી બોલતા, પણ મૂળાને એ નહોતું ગમતું.
ધીમે ધીમે ઈર્ષામાંથી એક દિવસ એના હૈયામાં શંકાએ ડોકિયું કર્યું. આના રૂપ અને યૌવને શેઠના મનને ચલિત તો નથી કર્યું ને ? પણ એનું જાગ્રત મન પોતાના પતિ પર આમ એકદમ આક્ષેપ કરવા તત્પર ન થયું. એણે બળ કરી આ વિચારને તે પળે તો કાઢી નાખ્યો, પણ તેના સુષુપ્ત મનમાં એ વિચાર પડ્યો રહ્યો.
આજે તાપ ખૂબ હતો. મધ્યાહુને શેઠ દુકાનેથી ઘરે આવ્યા ત્યારે નોકરો તાપ અને થાકથી કંટાળીને જ્યાં ત્યાં ઊંઘતા પડ્યા હતા.
શેઠના પગ ધોનાર કોઈ જ ન હતું. ચંદનાને નોકરી પર દયા આવી. એણે કોઈનેય ન ઉઠાડ્યા. એ પોતે જ જળની ઝારી લઈને દોડી આવી.
પ્રાંગણની વિશાળ શિલા પર એ શેઠના પગ ધોવા લાગી. એના દિલમાં માતા-પિતાના વિયોગની વિષાદમય છાયા સતત રહેતી, છતાં શેઠના પિતૃવાત્સલ્ય આ ઘા ઉપર કાંઈક મલમપટ્ટાનું કામ કર્યું હતું. તેથી જ શેઠ પ્રત્યે એને જેમ માન હતું તેમ પિતૃ જેવી મમતા પણ હતી.
શેઠના ઘરમાં વૈભવ હતો પણ દિલને લાગણી અને ભાવનાથી ભરે એવું સંતાન ન હતું. ચંદનાએ એમની આ પિતૃભૂખને સંતોષી હતી. ચંદના શેઠની આંખનું અમૃત હતી. એને હસતી રમતી એ જોતા અને એમનો થાક ઊતરી જતો. એ જ પુત્રી અત્યારે આટઆટલા નોકરો હોવા છતાં બધાને પડતા મૂકી પિતાના પગ ધોવા દોડી આવી હતી.
પિતા આ વિનયવતી દેવી પુત્રીને જાઈ જ રહ્યા. એ પાતળી છતાં
૨૦૬ મધુસંચય For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org