________________
સજજન સન્મિત્ર છે, સંસારનું વિપક્ષ-શત્રુ છે, યોગીઓએ ભાષાથી ભેદ પડતું હોવા છતાં પણ મોક્ષનું સ્વરૂપ આ પ્રકારે કહ્યું છે. તત્વને ભેદ પડતા નથી. તે કારણે બાધક
સ્યાદ્વાદ દ્રષ્ટિની અગત્ય ભાવ નથી. જેમકે હિંસાદિ દેવની વિરતિ In Perspective Vision
તેને જેને વ્રત કહે છે, અને સાંખ્ય આત્માની પરમ શુદ્ધ અવસ્થા–મોક્ષ યેગીઓ યમ કહે છે. તેમ ઉક્તિભેદ બાધક પ્રત્યે લઈ જનાર સાધનસામગ્રી પણ ગ નથી પણ ગ્રાહ્ય છે. કહેવાય છે.
યેગ પ્રક્રિયાઓમાં બાહારીતે ભિન્નતા અધિકાર ભેદ અનુસાર ભિન્ન ભિન્ન
દેખાતી હોવા છતાં તાવિક રીતે તેને સાધકે માટે ભિન્ન ભિન્ન સાધને સદ્દગુરૂ સમન્વય કરવાથી સાધકનું કાર્ય સરલ
જે છે જેમ જાદા જુદા રોગો માટે વૈદ્ય થઇ જાય છે. • જૂદા જૂદા ઔષધ આપે છે.
| શબ્દોને છેડી શબ્દ પાછળના અર્થમાં જે જે સાધન સામગ્રી જીવનું શીવત્વ જવું પડશે અને અર્થના .સરખાપણાને પ્રગટાવે, આત્માને પરમ પદે પહોંચાડે, તથા તફાવતને સૂક્ષ્મપણે સમજવો પડશે તે યુગ છે. પરમ કલ્યાણ માગ ઉપરનું ત્યારે ભાવમાં પ્રવેશ શકય બને છે. પ્રત્યેક પગલું ગ છે.
મા ગનુ સારિ પ ણું અધિકારી ભેદથી જ્ઞાનગ, ભક્તિયેગ Basic Index of Human Virtues જ પગ, લયયોગ, મંત્રોગ, હઠયોગ, જેને વેગની સાધના કરવી છે તેને સમાધિગ, કુંડલિનીયેગ, થાનગ. જીવનને પવિત્ર બનાવવું પડશે, સંયમિત કમથગ, રાજયગ આદિ વેગના અનેક કરવું પડશે. ભેદે પ્રાપ્ત થાય છે. પરંતુ સમ્યમ્ માનવભવ જે આપણને પ્રાપ્ત થયે દશનજ્ઞાન ચારિત્ર રૂપ મોક્ષમાર્ગમાં સર્વને છે તે અત્યંત દુર્લભ છે, આ વિચાર સર્વ સમન્વય સુગ્ય રીતે થઈ જાય છે. પ્રથમ દ્રઢ થ જોઈએ. ત્યાર પછી જ મેક્ષહેતયતે , ભિધતે ન તતઃકવચિતા ધર્મરૂપી શ્રેષ્ઠ રત્ન પ્રાપ્ત થવું અધિક સાયાભદાતમા ભાવે, તૃતિભેદને કારણમાં દુર્લભ છે, તે સત્ય સમજાશે.
–ગબિન્દુ ભવજલહિન્મિ અપારે, વેગ એટલે મોક્ષનો હેતુ એ અર્થ
દુલહું મણુયત્તણું પિ જતુણું ! થતું હોવાથી અનેક દશનના યુગ શાસ્ત્ર તત્થ ચિ અણWહરણું, સાથે જરા પણ ભેદ પડતો નથી. સાધ્યમાં
દુલહું સદ્ધમ્મવ૨શ્યણું ભેદ ન હોવાથી વચનમાં ભેદ દેખાતે હેય
-ધર્મરત્ન પ્રકરણ છતા પણ વચન ભેદ તેમાં કારણ નથી.
અપાર ભવ સાગરમાં ભ્રમણ કરતા મુખ્ય તુતત્ર નૈવાસી, બાધક સ્વાદ્વિપશ્ચિતામાં પ્રાણીઓને પ્રથમ મનુષ્યપણું પામવું એ હિંસાદિ-વિરતાવથે, યમઘતગતે યથા પણ દુર્લભ છે. તેમાં પણ અનાથને દૂર
–ગબિન્દુ કરનાર સદ્ધર્મરૂપી શ્રેષ્ઠ રત્ન પામવું એ - જ્યાં મુખ્ય વિષયક છે. ત્યાં વચનથી, તે અતિ દુર્લભ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org