________________ (4) शिशुपालवधम् :: द्वितीयः सर्गः ] [ 405 विरोधिवचसो मूकान् वागीशानपि कुर्वते / जडानप्यनुलोमर्थान् प्रवाचः कृतिनां गिरः // 25 / / षड्गुणाः शक्तयस्तिस्रः सिद्धयश्चोदयास्त्रयः / ग्रन्थानधीत्य व्याकर्तु मिति दुर्मेधसोऽप्यलम् // 26 / / 5 अनिर्लोडितकार्यस्य वाग्जालं वाग्मिनो वृथा / निमित्तादपराद्धेषोर्धानुष्कस्येव वल्गितम् // 27 / / सर्वकार्यशरीरेषु मुक्त्वाऽङ गस्कन्धपञ्चकम् / सौगतानामिवात्मान्यो नास्ति मन्त्रो महीभताम् // 28 / / मन्त्रो योध इवाधीरः सवाङ्गः संवृतैरपि / चिरं न सहते स्थातुं परेभ्यो भेदशङ्कया / / 29 / / आत्मोदयः परज्यानिर्द्वयं नीतिरितीयती / तदुरीकृत्य कृतिभिर्वाचस्पत्यं प्रतायते // 30 // तृप्तियोगः परेणापि महिम्ना न महात्मनाम् / पूर्णश्चन्द्रोदयाकाङ्क्षी दृष्टान्तोऽत्र महार्णवः / / 31 / / सपदा सुस्थिरंमन्यो भवति स्वल्पयापि यः / कृतकृत्यो विधिर्मन्ये न वर्धयति तस्य ताम् / / 32 / / समूलघातमघ्नन्तः परान्नोद्यन्ति मानिनः / प्रध्वंसितान्धतमसस्तत्रोदाहरणं रविः // 33 / / विपक्षमखिलीकृत्य प्रतिष्ठा खलु दुर्लभा / 20 अनीत्वा पङ्कतां धूलिमुदकं नावतिष्ठते // 34 / / ध्रियते यावदेकोऽपि रिपुस्तावत्कुतः सुखम् / पुरः क्लिश्नाति सोमं हि सँहिकेयोऽसुरद्रुहाम् / / 35 / / सखा गरीयान् शत्रुश्च कृत्रिमस्तौ हि कार्यतः / स्याताममित्रौ मित्रे च सहजप्राकृतावपि / / 36 / / 25 उपकारिणा सन्धिर्न मित्रेणापकारिणा।। उपकारापकारौ हि लक्ष्यं लक्षणमेतयोः / / 37 / /