________________ 11. आचारो द्विविधः प्रोक्त: शास्रीयो लौकिकस्तथा। . उभावपि प्रकर्तव्यौ न त्याज्यौ शुभमिच्छता / / ग्रामधर्मा जाति-धर्मा देशधर्मा कुलोद्भवाः परिग्राह्या नृभिः सर्वे नैव नाल्लंघयेन्मुने // -देवी भागवत पुराण (2) पृ. 316 श्लो. 16-17 12. दसविहे धम्मे पण्णते तं जहा गामधम्मे, णगरधम्मे, रट्ठधम्मे, पासंडधम्मे, गणधम्मे, ___ संघधम्मे, सुयधम्मे, चरित्तधम्मे, अत्थिकाय धम्मे / -स्थानांग सूत्र 10.135 13. तत्त्वार्थसूत्र 7.13 14. अहिंसा सर्वभूतानां कर्मणा मनसा गिरा आकामादपि हिंसेत यदि भिक्षुः पशून् मृगान् कृच्छातिकृच्छ्र कुर्वीत चान्द्रायणमथापि वा ।।-वायु पुराण, पूर्वार्ध 18.13 15. पुरुषार्थसिद्ध्युपाय (आचार्य अमृतचन्द्र) अनु. नाथुराम प्रेमी-पृ. 25 श्लो. 43 . 16. एवं खु नाणिणो सारं, जं न हिंसइ किंचणं-सूत्रकृतांग, प्रथम श्रुतस्कंध, 11 अध्याय, श्लोक 10 प्रश्नव्याकरण सूत्र 2.1 . सूत्रकृतांग प्रथम श्रुतस्कंध, ८वाँ अध्याय सूत्र 20 एवं ५वाँ अध्याय, उद्दे सू 3-5 17. (अ) सब्वे पाणा पिआउआ, सुहसाया दुक्खपडिकूला अप्पियवहा पियजीविणो जीविउकामा सव्वेसिं जीवियं पियं . नाइवाए-ज्ज कंचणं -आचारांग 1.2.3 (ब) तुमंसि नाम तं चेव जं हन्तव्वं ति मन्नसि तुमंसि नाम तं चेव जं अज्जावेयव्वं ति मनसि तुमंसि नाम तं चेव जं परियावेयव्वं ति मन्नसि -आचारांग 1.5.5 एवं 1.3.3, 1.4.2, 1.1.4 18. (अ) यजन्ययज्ञान्यजत्येनं जपत्येनं जपन्नृप निघ्नन्नन्याह्रिनस्त्येनं, सर्वभूतो यतो हरिः / / -विष्णु पुराण अंश 3, अ 8, श्लो. 10 एवं 14-17-24 * (ब) हिंसा भार्या त्वधर्मस्य ततो यज्ञे तथानृतम् कन्या च निकृतिस्ताभ्यां भयं नरकमेव च // माया च वेदना चैव मिथुनं त्विदमेतयो: तयोर्जज्ञेऽथ वै माया मृत्यु भूतापहारिणम् / / वेदना स्वसुतं चापि दुःख यज्ञेऽथ रौरवात् मृत्यो व्याधि-जराशोक तृष्णा-क्रोधाश्च जज्ञिरे / / दुःखोत्तरा: स्मृता ह्येते सर्वे चाधर्म-लक्षणाः / / -विष्णु पुराण प्रथम अंश, अ. 7 श्लो. 32-35 एवं मार्कण्डेय पुराण 47.29-32 165 / पुराणों में जैन धर्म