________________ 27 साधुगुणाः एके व्याचक्षते / अन्ये त्वाषाढाद्याः संवत्सरा इति / तदाद्यदिने ज्येष्ठपूर्णिमानन्तरप्रतिपदि संवत्सरमूलदिवसे मूलनक्षत्रं भवति / ततः प्राधान्यादत्र नक्षत्रशब्देन मूलं भणन्ति / तेन मूलगुणविराधनां प्राणातिपाताद्यतिचाररूपां ज्ञापयन्ति / अपरे त्वार्द्रादिषु नक्षत्रेषु सर्वेषु वृष्टेऽपि मेघे हस्तवृष्टिं विना न धान्यानि विशिष्टां पुष्टिं बध्नन्ति / ततो हस्तस्य प्राधान्यमिच्छन्तोऽत्र नक्षत्रध्वनिना हस्तं निर्दिशन्ति / ततो हस्तेनाऽदत्तमात्रं हस्तकर्म वा कृतमिति तृतीयचतुर्थव्रतातिचारसूचा / एके तु नक्षत्राणि लोके सप्तविंशति र्व्यवह्रियन्त इति / नक्षत्रशब्देनानगारगुणानां मूलोत्तरगुणरूपाणां सप्तविंशतिसङ्ख्यानां विराधनामाहुः / तथा चाऽऽवश्यके प्रतिक्रमणाध्ययने-' सत्तावीसाए अणगारगुणेहिं 'ति / __'वयछक्कमिदिआणं च निग्गहो भावकरणसच्चं च / खमया विरागया वि अ मणमाईणं निरोहो अ॥ कोयाणं छक्क जोगंमि जुत्तया वेअणाहिआसणया / तह मारणंतिअहिआसणा य एए णगारगुणा / गाथे स्पष्टार्थे / 'नवरं-'भावकरणसच्चं च 'त्ति / भावसत्यं शुद्धान्तरात्मतारूपं पारमार्थिकाऽवितथं, करणेन सत्यं करणसत्यं-यथोक्तप्रतिलेखनादिक्रियाकरणम् / इह व्रतषट्कं कायषट्कं च 12 मूलगुणाः , शेषाः 15 उत्तरगुणाः / तत्रोत्तरगुणविराधनामाश्रित्य शुक्ले मासे तपः कुरुत / चातुर्मासिकं तपः कुरुत, पाण्मासिकं तपः कुरुत / 'शुक्ले' इति / अयमभिप्रायः-उत्तरगुणविराधनायां शुक्लशब्दवाच्यान्युद्घातिमानि मासिक-चातुर्मासिक-पाण्मासिकानि प्रायश्चित्तानि कार्याणि / मूलगुणातिचारे तु कृष्णशब्दवाच्यान्यनुद्घातिमानि तान्येवेति / तथा च _ 'एवं तावुग्घाए अणुघाए ताणि चेव कण्हमि / मासचउमासछम्मासिआणि छेअं अओ वुच्छं। तत्रोद्घातो-भागपातस्तेन निवृत्तान्युद्घातिमानि भावादिम' इतीमः-लघूनीत्यर्थः / तद्विपरीता न्यनुद्घातिमानि-गुरूणीत्यर्थः। उपलक्षणं चैतन्मासिक-चातुर्मासिक-षोण्मासिकानि / अन्यथा पञ्चकादीनि पाण्मासिकान्तानि प्रायश्चित्तानि भवन्ति / तानि च सर्वाण्यपि लघूनि गुरूणि च / तत्स्वरूपं चाग्रे वक्ष्यति -- अद्धेण छिण्णसेस 'मित्यादिना / इह तीर्थे उत्कृष्टतोऽपि षण्मासान्तमेवातिचारशुद्धयर्थ तपो भवति / अत एवोक्तं-'मासचउमासछम्मासिआणि छेअं अओ वुच्छं' यश्चैतावता तपसा न शुद्धचत्यतस्तच्छुद्धयर्थं छेदादीन् वक्ष्ये / अन्यत्राऽप्युक्तम् 'उस्सग्गेण उ सुज्झइ अइयारो कोइ कोइ उ तवेणं / तवसा असुज्झमाणे छेअविसेसावि सोहंति' / / छेदादयोऽप्याऽऽज्ञाव्यवहारत्वात् गूढपदैरेवोच्यन्ते / . 'छिदित्तु तयं भाणं गच्छंतु वयस्स साहूणो मूलं / अव्वावडा व गच्छे अब्बीआ वावि विहरंतु' / तद्भाजनं पूर्वव्रतपर्यायरूपं छिन्दन्तु-तन्मध्यात् कियन्तमपि पर्यायमपनयन्तु-उत्सारयन्त्वित्यर्थः / स च छेदस्तपोभूमिमतिक्रान्तस्य पञ्चदशकादिरूपतया तत्तदतिचाराऽपेक्षया यावत् पर्यायः प्राप्यते तावत् क्रियते / यदाह ____ 'उक्कोसं तवभूमि समईओ सावसेसचरणो अ / छेअं पणगाई पावइ जा धरइ परिआओ'। ते चैवं छेदविभागा: 'छन्भागंगुल पणगे दसराए तिभाग अद्ध पन्नरसे / वीसाइ तिभागूणं छब्भागूणं तु पणवीसा / /