Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 453

मानार्थाधिकारः ] मध्यमवृत्त्यवचूरिसंवलितम। [393 निपातनात् द्विदशस्थाने विम्भावः शतिश्च प्रत्य- | न्त्यानि मध्यम् , दशमध्यानि परायमिति उच्यते / यः, इत्थं विंशतिशब्दः सिद्धः / २त्रयो दशतो मान- इति...."भयन्ति (?) / एवं लौकिका (?) / तथा मेषां संख्येयानामस्य च संख्यानस्य = त्रिंशत् , | विंशत्यादिशब्देषु यदत्र लक्षणेनानुपपन्नं तत्सर्व निपातनात् त्रिदशतस्थाने त्रिम्भावः,शत् इति प्रत्य- निपातनात् सिद्धम। विंशत्यादिशब्दानां लिङ्गसंयश्च, त्रिंशन्शदनिष्पत्तिः / चतुर, दशन, ख्यानियमश्च “विंशत्याद्याशताद् द्वन्द्वे' * इति चत्वारो दशतो मानमेषां संख्येयानामस्य वा मं लिङ्गानुशासनात् ज्ञातव्यः // 173 / / ख्यानस्य, निपातनात चतुर्दशत्शब्दस्य चत्वारिम् वैश-चात्वारिंशम् / / 6 / 4 / 174 // भाषः , शत् प्रत्ययश्च, चत्वारिंशतशब्दसिद्धिः / पञ्चत् , दशत् , पञ्चदशतो मानमेषां संख्येया म. ०-त्रिंशञ्चत्वारिंशद्भ्यां तदस्य मानमि त्यर्थे डण निपात्यते, नाम्नि' / शानि, उचात्वानामस्य वा संख्यानस्य, निपातनात् पञ्चभावः, पञ्चशब्दस्य आत्वम् , शन प्रत्ययश्च, पञ्चा रिंशानि ब्राह्मणानि / / 574 / / शत् / षष . दशन , पड दशनो मानमेषां संख्ये. प्रव०-प्रत्ययान्तं कांचन्नाम भवतीत्यर्थः / यानामस्य वा संख्यानस्य, निपातनात् षष्भावः, २त्रिंशदध्याया मानमेषां त्रैशानि / उएवं चात्वारिंतिप्रत्ययश्च, तवर्गस्य श्चवर्ग' (1 / 3 / 60) इत्यनेन शानि ब्राह्मणानि / वेदवाक्यानि कानिचिच्चात्वारिंतस्य टः, षष्टिः / सप्त दशतो मानमेषां संख्येयाना ,शानि उच्यन्ते // 174 / / मस्य वा संख्यानस्य, निपातनात् सप्तभावः, तिप्रत्ययः, सप्ततिः / अठन् , दशत् , अष्टौ दशतो - पञ्चदशद्वर्गे वा // 6 / 4 / 175 // मानमेषां संख्येयानामस्य वा संख्यानस्य, निपात- म०वृ०-पञ्चत्-दशत्शब्दौ तदस्य मानार्थे वर्गे नात अष्टन्दशतस्थाने अशीभावः तिश्च / नव दश- वाच्ये अत्प्रत्ययान्तौ निपात्येते वा,पक्षे का प्रत्ययोतो मानमेषां सख्येयानामस्थ वा संख्यानस्य , ऽपि स्यात् / पञ्च मानमस्य वर्गस्य [राशेः]-पञ्चद् निपातनात् नवभावः तिश्च / 'दश,दशत् ,दशदशतो / वर्गः, पञ्चको वर्गः; एवं [दश मानमस्य वर्गस्य] मानमेषां संख्येयानामस्य वा संख्यानस्य, निपात- दशद्वर्गः, दशको वर्गः // 17 // नाद् दशदशस्थाने श इप्ति भावः,त इति प्रत्ययश्च, स्तोमे डट् // 6 / 4 / 176 // शत इति शब्दः / 10 दश शतानि मानमेषां संख्येयानामस्य वा संख्यानस्य, निपातनात् सहस्र इति ___ म० वृ०-संख्यावाचिप्रथमान्तात्तदस्य मानेशब्दः / ' एवं दशसहस्राणि अयुतमित्युच्यते , ऽर्थे 'स्तोमे [समूहे ] वाच्ये डट्' स्यात् / पञ्च. दश अयुतानि, कोऽर्थः ? दशसहस्राणि नियुतम् , | दशः स्तोमः, विंशः, पञ्चविंशः, त्रिंशः, [पञ्चलक्षमिति संज्ञान्तरम् / दशनियुतानि प्रयुतम् , दश दश ऋचो मानमस्याः पङ्क्तेः] पञ्चदशी पङ्लक्षमित्यर्थः / दशप्रयुतानि अर्बुदम् , कोटिः क्तिः // 176 / / (इति संज्ञान्तरम् ) / दशार्बुदानि न्यर्बुदम् , अब्जमिति संज्ञान्तरम् / तथा पाठविशेषोऽयम्- दशायु अव०- 'ऋगादीनां समूहः स्तोम उच्यते / २पञ्चदश ऋचो मानमस्य स्तोमस्य / एवं विंश तानि लक्षम् , दशप्रयुतानि कोटिः, दशाब्जानि खर्वम् , दशखर्वाणि निखर्वम् , दशनिखर्वाणि महा इत्यादीनां वाक्यानि // 176 // म्बुजम् , दशमहाम्बुजानि शङकुः, दशशङ्कवो वार्द्धिः, तमर्हति // 6 / 4 / 177 / / समुद्र इति संज्ञान्तरम् , दश वार्द्धयोऽन्त्यम् , दशा- ___म० वृ०-तमिति द्वितीयान्तादर्हदर्थे 'यथा- / * श्रीहेमलिङ्गानुशासने स्त्रीलिङ्गप्रकरणे षष्ठे श्लोके /