Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 245

क्विप् टक् सक्-णिनप्रत्ययविधानम् ] मध्यमवृत्त्यवचूरिसंवलितम् / [ 185 अव०-अनुदकादिति पर्यु दासाश्रयणादुदक- | तादृक्षा; तादृक् / अन्य,- अन्यादृशः, अन्यादृशी: सदृशं अनुपसर्ग नाम गृह्यते, तेनेह किम् न स्यात,- अन्यादृक्षः, अन्यादृक् / समान, सदृशः, सदृशी: उपस्पृशति / / 149 / / सहक्षः, सदृक्षा; सदृक् / एभ्य इति किम् ? वृक्ष अदोऽनन्नात् // 5 / 1 / 150 // इव दृश्यते। उपमानादितिः किम् ? स दृश्यते // 152 // म० वृ०-अन्नवर्जान्नाम्नः पराददेः 'विप् ' स्यात् / आममत्ति-आमात् , सस्यात् / अनन्नादिति प्रव०-१'दृग्श दृक्षे' (3 / 2 / 151 / इति) समाकिम् ? अन्नादः / बहुलाधिकारात् कणाद: पिप्प- नस्य सभावः / / 152 // लादः / किप् सिद्धः, अन्नप्रतिषेधार्थ वचनम् / 150 / कतुर्णिन् / / 5 / 1 / 153 // क्रव्यात्-क्रव्यादावाम-पक्कादौ / / 5 / 1 / 151 / / ____ म० वृ०-कर्तृवाचिन उपमानभूतानाम्नः म. वृ०-क्रव्यात्क्रयादशब्दी यथासंख्यं पराद्धातो-णिन् प्रत्ययः' स्यात् / कृत्त्वात् कर्तरि / 'किवणन्तौ' निपात्येते, यदि आमात्पक्काच्चाभिधेयौ उप इव क्रोशति उपक्रोशी. ध्वाङ क्षरावी. सिंहस्याताम् / क्रव्यात्-आममांसभक्षः, क्रव्यादः-पक्क नर्दी / कर्तुरिति किम् ? शालीनिव कोद्रवान् मांसभक्षः // 15 // भुङ्क्ते / अशीलार्थो जात्यर्थश्चारम्भः // 153 / / अव०-क्रयादशब्दः पक्कमांसभक्षणे वर्त्तते। अव०-१ध्याक्ष इव (रौ)ति / 2 (एवं) खरतथा निपातनात क्रव्यात् , अत्र कि / क्रव्याद नादी // 153 / / इत्यत्र च निपातनात अण / तथा आममांसवाच्यपि क्रव्यात् ? क्रव्यशब्दः) क्रव्याद इति निपातनसा अजातेः शीले // 5 / 1 / 154 // मात् वृत्तौ पक्कमांसे वर्त्तते / अथवा कृत्तविकृत्त म० वृ०-अजातिवाचिनो नाम्नः पराद्धातोः शब्दस्य,विशेषेण कृत्तं-विकृत्तम् पूर्व कृत्तं द्विधा त्रिधा; | शीलेऽर्थे 'णिन्' स्यात् / उष्णं भक्त इत्येवं शील: सामान्येन पक्कमित्यर्थः, (पश्चात विकृत्तम् ,) विशेषेण उष्णभोजी, शीतभोजी। अजातेरिति प्रसज्यप्रतिईषद्वा कृत्तम् , विशिष्टमीषत् (वा) पक्कमित्यर्थः , षेधादसत्त्ववाचिनोऽप्युपसर्गाणिन्,- उदा सरतीततः कृत्तं (च) तत् विकृत्तं च कृत्तविकृत्तम्, तस्य त्येवंशील उदासारी, प्रत्यासारी, प्रस्थायी, प्रतिबोधी, कृत्तविकृत्तस्य शब्दस्य पक्कमांसार्थस्य पृषोदरादि अयायी (? प्रयायी), प्रतियायी / अजातेरिति किम्? त्वात्क्रव्यादेशः क्रियते / किवण्प्रत्ययौ सिद्धौ, ब्राह्मणानामन्त्रयिता, शालीन भोक्ता // 154 // विषयनियमार्थ वचनमिति // 15 / / त्यदायन्य-समानादुपमानाद् व्याप्ये अव०-"तृन् शीलधर्मसाधुषु' (5 / 2 / 27) दृशष्टक्सको च / / 5 / 1 / 152 / / इत्यनेन तृन् / शील इति किम ? उष्णभोज आतुरः / (इदं) शालीन भोक्ता इत्यस्याग्रे ज्ञेयानि (? ज्ञेयम् ) म. वृ०-त्यदादेः, अन्यशब्दात् समानशब्दा // 154 // चोपमानभूतात् व्याप्ये कर्मणि वर्तमानात् पराद् दृशेाप्ये एत्र 'टक् , सक् विप् च' भवन्ति / साधौ / / 5 / 1 / 155 // त्यदादि,-स्य इव दृश्यते- त्यादृशः [ टक् ], त्या- म० वृ०-नाम्नः पराद्धातोः साधावर्थे 'णिन्' दृशी [टक् ]; त्यादृक्षः [सक् ], त्यादृक्षा [ सक्]; | स्यात् / अशीलार्थ आरम्भः / 'साधुकारी, २साधुक्विप् , त्यादृक् / एवं तादृशः, तादृशी; तादृशः, / दायी, उचारुनी, "सुष्ठुगामी / 'बहुलाधिकारात्