Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 212

152] श्रीसिद्धहेमशब्दानुशासनं [अ० 4 पा० 4 सू० 98-102 म० वृ०-प्रात्परस्य 'तुम्पधातोगवि कर्तरि / शोभार्थे / उभ उम्भत् पूरणे। इति तृफादिः / 'स्सडादिः' स्यात् / प्रस्तुम्पति गौः, प्रस्तुम्पति वत्सो | नकारोऽनुस्वारः, तेन युक्ताः, नकारोऽनुस्वारः, मातरम् / गवीति किम् ? प्रतुम्पति वनस्पतिः / तेन वर्जिताः, एवं द्विविधाः / 'नकारस्य 'नो व्य(तरुः) // 9 // अनस्य'० (4 / 4 / 45) इत्यनेन (लुक्-) विधानम् / १°नकारस्य // 19 // अव०-१'तुप तुम्प तुफ तुम्फ हिंसायाम्' / जभः स्वरे // 4 / 4 / 100 // वत्सोऽपिगौरेव, विशेषस्य सामान्यात्मकत्वात्।९७) म० वृ०-'जम्भः [धातोः] स्वरात्परः स्वरादौ उदितः स्वरानोऽन्तः॥४।४।९८॥ प्रत्यये परे 'नोऽन्तः' स्यात् / जम्भयति', जम्भकः - म० वृ०-उदितो धातोः स्वरात्परो 'नोऽन्तो- // 10 // ऽवयवः' स्यात् / नन्दति, निन्दति, हुण्डिता / नोऽन्त उपदेशकाले एव स्यादनैमित्तिकत्वात् , तेन अव०-१'यभं जभ मैथुने' अथवा 'जभुङ "कुण्डा, "हुण्डा इत्यादि सिद्धम् / / 98 // जभैङ जुभुङ गात्र विनामे' / जम्भन्तं जम्भमानं वाप्रयुङ क्ते-णिग्। (एवम् ) साधुजम्भी,जम्भंजप्रव०-'उकारानुबन्धधातोः / २'टुनदु म्भम् // 10 // समृद्धौ' / "णिदु कुत्सायाम्'। कुडुछ दाहे, 'हु- _रध इटि तु परोक्षायामेव // 4 / 4 / 101 / / डुरू पिडुङ संघाते; कुण्डनं-कुण्डा, हुण्डनं हुण्डा; 'क्तेटो गुरोर्व्यञ्जनात्' (5 / 3 / 106) इति सूत्रेण म० वृ०-रधधातोः स्वरात [परः] स्वरादौ प्रत्यये 'नोऽन्तः' स्यात् , इटि तु=इडादौ तु प्रत्यये अप्रत्ययः सिद्धः, (तत्र) गुरुमतो धातोरिति भण परोक्षायामेव / रन्धयति, रन्धकः / इटि तु परोक्षानात् // 9 // याम् ,- ररन्धिव, ररन्धिम / रेधिवान् ,' अत्र नस्य लुक् / परोक्षायामेव-रधिता / एवकारो विपमुचादि-तृफ-दृफ-गुफ-शुभोम्भः शे // 4 / 4 / 99 // रीतनियमनिरासार्थः, तेनात्र न नियमः, ररन्ध' म० वृ०-एषां स्वरानोन्तोऽवयवः स्यात् , शे // 10 // परे / मुञ्चति, सिञ्चति, तृम्फति, दृम्फति, गुम्फति, अव०-"रेधिवान्', कसुः, 'धूगौदितः' शुम्भति, उम्भति / तृफादयः "सनकारा अनका-- (४।४।३८॥इति ) इट् , 'रध इटि०' इति नोन्तः, राश्च तुदादो, तत्र तृम्फादीनां शे परे नस्य लुक, 'इन्ध्यसंयोगात्परोक्षा किद्वत्' (4 / 3 / 21) इति कसुः तृफादीनां त्वतेन नस्य विधानम् ; विधानबलाच्च किद्वत् , 'नो व्यञ्जनस्य'० (4 / 2 / 45) इति नकारो न नस्य लोप इति तृफति तृम्फति इत्यादि द्वैरू- लुप्यते, अनादेशादेरेकव्यञ्जन'० (4 / 4 / 24) इति प्यं सिद्धम् / / 99 // एत्वम् / पूर्वसूत्रात स्वराधिकारे सत्यपि यदत्र 'रध इटि तु०' (4 / 4 / 101) सूत्रे इग्रहणं करोति प्रव०-'मुच्लुती मोक्षणे / षिचीत् क्षरणे। तस्मात् इट् (ग्रहण) बलात् विपरीत (?) नियमः विद्लूती लाभे / लुप्लुती छेदने / लिपीत् उप- | सिद्धः / 'ररन्ध', (एवं) ररन्धतुः, ररन्धुः // 10 // देहे / एते उभयपदिनो विभाषिताः / कृतत् छेदने।। रभोऽपरोक्षाशवि / / 4 / 4 / 102 // खिदंत् परिघाते। पिशत् अवयवे / इति वृत् मुचादिः / 8 / अथ 'तृफ तृम्फत् तृप्तौ' यथासंख्यं नकार- म० वृ०-रभेः स्वरात्परोक्षाशववर्जिते स्व-. वर्जितः नकारयुक्तः, एवमग्रेऽपि / दृफ हम्फत् / रादौ प्रत्यये 'नोऽन्तः' स्यात् / आरम्भयति, आरउत्क्लेशे / गुफ गुम्फत् ग्रन्थने / 'शुभ शुम्भत् म्भकः // 102 / /