Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 141

णौ धातूनामागमविधानम् ] मध्यमवृत्त्यवचूरिसंवलितम् / [1 भौवादिकस्य मा भूत- तपः सेधयति / साधिनैव / लियो नोऽन्तः स्नेहद्रवे // 4 / 2 / 15 // सिद्धे सिध्यतेरज्ञाने "सेधयति" इति प्रयोगनिवृत्त्यर्थ वचनम् // 11 // म० वृ०-लियः स्नेहद्रवेऽर्थे गम्यमाने णौ परे 'नकारान्तावयवो वा' स्यात् / घृतं विलीनयति, अव०-१षिधूच संराद्धौ'। समानोधर्म:= | विलाययति / स्नेहद्रव इति किम ? अयो विलायसंधर्मः, सधर्मः प्रयोजनमेषाम ते साधर्मिकाः, 'प्रयो- | यति / 'व्यलीलिनद्' इत्यत्रोपान्त्यह्रस्वः, [ 'उपान्त्यजनम्' (6 / 4:117) इतीकण] / 3तपस्तापसं सेधय- स्यासमान०' (4 / 2 / 35) ] एवमुत्तरेष्वपि // 15 // ति" इत्यस्य एवं वाक्यरचना-सिध्यति, कोऽर्थः ? सिध्यति = जानीते, तापस. ज्ञानविशेषमासाद- अव०-'लियो नोऽन्तः' इति सूत्रे ली इति यति, तं तापसं तपः कर्तृ प्रयुक्त (इति) णिग; देवादिको 'लींच श्लेषणे' इति, 'लीश श्लेषणे' भावार्थोऽयम-स्वान्येव कर्माणि एनं तापसं सेध- इति क्रयादिः, 'लीण द्रवीकरणे' इति त्रयाणामपि यन्ति = अनुभवविशेषमासादयन्ति (?न्तं)तं कर्माणि सामान्येन ग्रहणं भवति / घृतं विलीनयति, घृतं प्रयुञ्जते, अस्य तापसस्य अनुभवविशेषमुत्पादयन्ती- विलाययति; अत्रायं विशेषः- लीधातोर्णिग, यदि त्यर्थः; अनुभवः = साक्षात्कारः, स च ज्ञानमेव / / 11 / / परत्वागणौ वृद्विः आयादेशः, तदा “लिय ईः = लीः" इति युक्त्या ईकारप्रश्लेषादीकारान्तस्यैव लीधातोचि-स्फुरोर्नवा / / 4 / 2 12 // !ऽन्तो भवति / अथ ली, णिग, 'लीलिनोर्वा' म० वृ०-चिस्कुरोणों "स्वरस्यात् [=आकारः] (4 / 2 / 6) इत्यनेन आत्, कृतात्वस्य तु लीधातोर्वक्ष्यस्याद्वा" / चापयति, चाययति; स्फारयति, स्फोर माणौ 'लो लः' (4 / 2 / 16) इत्यनेन लोऽन्तः, 'अति रीली० (4 / 2 / 21) इत्यनेन पोऽन्तः परत्वात् भवतः; यति // 12 // तदा “घृतं विलालयति, घृतं विलापयति" इति "वियः प्रजने // 4 / 2 / 13 // रूपद्वयम, एतेन घृतं विलीनयति / 1 / विलाययति / 2 / विलालयति / 3 / विलापयति / 4 / इति रूपचतुष्टयम० वृ०-प्रजनो = गर्भग्रहणम / प्रजनार्थस्य | सिद्विर्भवतीति ज्ञातव्यम् // 15 // 'वी' इत्यस्य णौ 'धा आन्' स्यात् / पुरो वातः = पवनः] गाः प्रवापयति प्रवाययति (वा), गर्भ लो लः / / 4 / 2 / 16 // ग्राहयतीत्यर्थः // 13 // म० वृ० - लातेः ली इत्यस्य च कृतात्वस्य स्नेहअव० - 'प्रजननं = प्रजनः, 'भावाकोंः ' | द्रवे गम्यमाने णौ 'लोऽन्तो वा' स्यात् / घृतं विला(५।३।१८। इति) पत्र, 'न जनवधः' (4 / 3 / 64) इति / लयति, विलापयति, [ लीलिनो वा स्यात् ] सूत्रेण वृद्धिर्न भवति = आकारप्रतिषेधः / वीक घृतं व्यलीललत् / स्नेहद्रव इत्येव-श्येनो वर्तिकामुप्रजनकान्त्यसनखादनेषु चागो, द्वितीयाशस, आ- | ल्लापयते // 16 // त्वम्। 'शसोऽता०' (1 / 4 / 41) इत्यनेन शसोऽकारेण सह ओकारस्य 'आकारः // 13 // अव०-१( एवं ) जटाभिरालापयते, परैः स्वं रुहः पः / / 4 / 2 / 14 // पूजयतीत्यर्थः; पूर्वमिदम्, पश्चात् 'श्येनो वर्तिका०' इति ज्ञेयम, वञ्चयते अभिभवति वा, अत्र 'लीक्लिम० वृ०–रुहेणों 'पकारान्तादेशो वा' स्यात् / / नोर्चाभिभवे चाच्चाकर्त्तर्यपि' (3 / 3 / 60) इत्यनेनारोपयति, रोहयति ब्रीहीन // 14 // स्मनेपदमात्वं च // 16 //