________________ श्रीसिद्धहेमशब्दानुशासने प्रथमाध्यायस्य चतुर्थों पादौ लिलौ // 1 // 3 // 65 // - पदान्तस्थस्य तवर्गस्य स्थाने लकारे परे स्थान्यासन्नावनुनासिकाननुनासिकौ लकारौ भवतः / तल्लुनाति। भवाल्हुँनाति // 65 // प्रथमाध्यायस्य तृतीयः पादः / श्लोक 150 // इति श्रीसिद्धहेमशब्दानुशासने प्रथमस्याध्यायस्य मध्यमवृत्त्यवचूरिभ्यामलङ्कृतः तृतीयः पादः समाप्तः // 3 // अहं अतः आः स्यादौ जस्भ्यांये // 14 // 1 // स्यादौ जसि भ्यामि यकारे च परेऽतोऽकारस्याकारो भवति / देवाः / आभ्याम् / सुखाय / स्यादाविति किम् ? बाणान् जस्यतीति किस बाणजः // 1 // अ० आभ्याम् / इदम् / भ्याम् / 'अनक्' (2 / 1 / 36) इति सूत्रेण इदम्स्थाने अकारः // 1 // भिस ऐस // 14 // 2 // अकारात्परस्य स्यादेर्भिसः स्थाने ऐस् इत्यादेशः स्यात् / देवैः / अतिजरैः / एसादेशेनैव सिद्धेऐस्करणं सनिपातलक्षणन्यायस्यानित्यत्वज्ञापनार्थं तेनातिजरसैरित्यपि सिद्धम् // 2 // . अ० जरामतिक्रान्तानि तानि / तैरतिजरैः / यो यमाश्रित्य समुत्पद्यते स संनिपातलक्षणो विधिरनिमित्तं तद्विघातस्य / 'जराया जरस् वा' (2 / 1 / 3) इति जरस् आदेशः / / 2 / / - इदमदसोऽक्येव // 1 // 4 // 3 // इदम् अदस् इत्येतयोरक्येव सति अकारात्परस्य भिस ऐस् स्यात् / इमकैः अमुकैः / अक्येवेति किम् ? एमिः अमीभिः / पूर्वेणैव सिद्धे नियमार्थमिदम् // 3 // - अ० सूत्रे एवकार इष्टार्थसाधकः तेन प्रकृतिनियमोऽयं न प्रत्ययनियमः इति के प्रत्ययेऽपि सति सर्वकैः इत्याद्यपि सिद्धम् / इमकैरित्यत्र ‘दो मः स्यादौ' (2 / 1 / 39) मः / अमुकैरित्यत्र ‘मोऽवर्णस्य' (2 / 1 / 45) म 'मादुवर्णोऽनु' (2 / 1 / 47) इति मकारात् पर उत्वम् / एभिरित्यत्र 'अनक्' (2 / 1 / 36) इति सूत्रेण इदमोऽत् / अमीभिरित्यत्र "बहुष्वेरीः' (2 / 1 / 49) इत्यनेन एकारस्थाने ईकारः // 3 // __ एहस्भोसि // 1 // 4 // 4 // बर्थविषये सकारादौ भकारादौ ओसि च परेऽकारस्य एत् स्यात् / एषु / एषाम् / सर्वेषाम् / एभिः। एभ्यः / देवयोः // 4 // अ० सश्च भश्च स्भौ / बहू च तौ स्भौ च बहुस्भौ / बहुस्भौ च ओस् च बहुस्भोस् तस्मिन् / एषाम्, सर्वेषाम्, इत्यत्र आम्स्थाने 'अवर्णस्यामः साम्' (1 / 4 / 15) इति सूत्रेण साम् आदेशः // 4 // टाङसोरिनस्यौ // 1 // 4 // 5 //