Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 01

SR No.: 004401
Original Sutra Author: N/A
Author: Kshamabhadrasuri, Ratnajyotvijay
Publisher: Ranjanvijayji Jain Pustakalay
Total Pages: 310
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 8 MB

Page 195

188 कलिकालसर्वज्ञश्रीहेमचन्द्राचार्यविरचिते मध्यमवृत्त्यवचूरिभ्यामलते कामुकी रिरंसुश्चेत् (रिरंसुः रन्तुमिच्छुः), कामुकाऽन्या। कटी श्रोणी चेत् / कटाऽन्या / कबरी केशपाशश्वेत कबराऽन्या // 30 // ___ अ० 'भाजण् पृथक्कर्मणि' / भाज् / 'चुरादिभ्यो णिच्' (3 / 4 / 17) भाज्यते इति भाजी / भिक्षा (?) पब भाजी उच्यते / अन्यत्र भाजा / अत एव निपातनात् अप्रत्यक्षः / अन्यत्र ‘णिवेत्त्यासग्रन्थ०'. (5 / 3 / 111) इत्यादिन अनप्रत्यये भाजन इति प्रयोगः स्यात् / गोणीच्छाटी इति लोके रूढिः / तन्वी दीर्घा वा सर्पजातिविषये नार इत्येव प्रयोगः // 30 // नवा शोणादेः // 2 // 4 // 31 // शोणादेर्गणात् ङीर्वा स्यात् / शोणी / शोणा / चण्डी / चण्डा // 31 // अ० कल्पपाली / स्नेहभृत्वास्तण्डुलाः // 3 // शोणादिगणः / शोण / चण्ड / अराल / कमल / कृपण विकट / विशाल / विशङ्कट / भरुज / ध्वज / कल्याण / उदार / पुराण / बहु / बहुः / बह्री / एवंनामा काचित् हन् / वृत्रध्नी / वृत्रहा / चन्द्रभागो नद्यां वर्त्तते चन्द्रभागी चन्द्रभागा नदी / नद्या अन्यत्र चन्द्रभागा नाम देवत // 31 // इतोऽक्त्यार्थात् // 2 // 4 // 32 // इकारान्तानाम्नः स्त्रियां ङीर्वा स्यात्, चेत्तनाम क्त्यर्थप्रत्ययान्तं न स्यात् / भूमी भूमिः / आली आलिः धूली धूलिरित्यादि / अक्त्यादिति किम् ? कृतिः / अकरणिः इत्यादि / कथं साती सातिः ? तिग न्ताद्भविष्यति // 32 // अ० 'षणूयी दाने' / सनुतात् सातिः / 'तिकृतौ नाम्नि' (5 / 1 / 71) तिक् / 'तौ सनस्तिकि' (4 / 2 / 64 इति आकारो नस्य लुप् / तिगन्तादिति ङीर्भवत्येव / नात्र क्तिः / पराशङ्कानिवर्त्तनम् // आदिशब्दात् भूमी भूमिः / अङ्गुली / अङ्गुलिः / धूलि / धूलिः / आली / आलिः / धमनी / धमनिः / दर्वी / दर्चिः / श्रोणी श्रोणिः / राजी / राजिः / श्रेणी / श्रेणिः / आवली / आवलिः / यष्टी / यष्टिः,। शारी / शारिः / सरणी। सरणिः / अशनी / अशनिः / अशनिः / अरणी / अरणिः / शंकृत्करी / शकृत्करिः / शकृत्करोति ‘सकृत्स्तम्बाद्वत्सव्रीहौ कृगः' (5 / 1 / 100) इति इप्रत्ययः / आत्मम्भरी / आत्मम्भरिः / कपी / कपिः / अही / अहिः / तारी / तारिः / मुनी / मुनिः / अञ्चती / अञ्चतिः / अङ्कती / अङ्कतिः / अंहती / अंहतिः / शकटी। शकटिः / शस्त्री / शस्त्रिः / रजनी / रजनिः / धरणी / धरणिः / रात्री / रात्रिः / इति इकारान्तः / तथा कृतिः। अकराणिः / अज्यानिः / ग्लानिः / हानिः / इति क्त्याः / अञ्चतिः अग्निस्तद्भार्या च / अंहतिर्दाने वर्त्तते // 32 // पद्धते // 2 // 4 // 33 // पद्धतिशब्दाद्वा / स्त्रियां वा ङीः स्यात् / पद्धती / पद्धतिः / क्त्यर्थ आरम्भः // 33 // अ० पाद / ‘हनंक हिंसागत्योः' पादाभ्यां हन्यते पद्धतिः / 'वादिभ्यः' (5 / 3 / 92) क्तिः / 'यमिरमिनमिः' (4 / 2 / 55) इति नकारो लुप्यते / हिमहतिकाषिये पद्' (3 / 2 / 96) इति सूत्रेण पादस्य पद् आदेशः / 'ततो हश्चतुर्थः' (1 / 3 / 3) हस्य धः / पद्धतिः इति सिद्धम् // 33 // शक्तेः शस्त्रे // 2 // 4 // 34 //