Page Text
________________ प्रतनुकषांयहास्यादिकम् कृतज्ञं कृतोपकारज्ञातृकम्, अविरुद्धकार्यकरम् अनिन्द्यकुललोकाचारसेवकं / / 22 / / तथोत्पन्नवैराग्यं यतश्चिन्तयति, तथाहि - मरणनिमित्तं मृत्युकारणं जन्म जातिः, यतो जातं हि काल: कवलयति, श्रीश्चपला स्वभावत एव सम्पदश्चलास्तडिल्लतानिभाः, दुर्लभं दुष्प्रापं मनुजत्वं मानुष्यं, न नैव परनिमित्तम् आत्मव्यतिरिक्तराज्यादिनिमित्तं निजसुखं निरुपाधिकशुद्धात्मानुभवजन्यं सहजसौख्यम् इति चिन्तोत्पन्नवैराग्यं अनन्तरोक्तलक्षणया चिन्तयाऽनुप्रेक्षया जातभवविरागम् / / 23 / / उक्तंच-आर्यदेशोत्पन्न:१, विशिष्टजातिकुलान्वितः 2, क्षीणप्रायकर्ममल:३, तत एव विमलबुद्धिः 4, दुर्लभं मानुष्यं, जन्म मरणनिमित्तं, सम्पदश्चपलाः, विषया दु:खहेतवः, संयोगे वियोगः, प्रतिक्षणं मरणं, दारुणो विपाक इत्यवगतसंसारनैर्गुण्य: 5, तत एव तद्विरक्त: 6, प्रतनुकषाय: 7, अल्पहास्यादिः 8, कृतज्ञो 9, विनीत: 10, प्रागपि राजाऽमात्यपौरजनबहमत: ११.अद्रोहकारी 12, कल्याणाङ्गः 13, श्राद्धः 14, स्थिर: 15, समुपसम्पन्नश्चेति 16 / / (पञ्चवस्तुकगाथा 10 वृत्तौ) ननु किमित्येतावान् गुणसमूहो निरूप्यत इति चेद्, उच्यते - मोहस्य दुरन्तत्वात् प्रव्रज्यायाश्चात्यन्तदुष्करत्वात् भवविरक्तचित्ता एवानन्तरोक्तगुणसम्पन्ना यावज्जीवं पालयितुं समर्था भवन्तीति / / 23 / / अथाऽऽचार्यः सुहृद् भूत्वाऽऽह - कालपरिहाणिदोषाद्अवसर्पिणीकालदोषात् परिहीयमाणसंहनन धृतिबुद्धिबलादिकारणा निर्दिष्टेकादिगुणविहीनमपि आस्तामनन्तरोक्तगुणसमुदयसमेतम् एकद्व्यादिगुणविहीनमपि बहुगुणयुतं बहुगुणसम्पन्नम्आचार्या : अभियुक्ता:, दीक्षायोग्यं प्रव्रज्याहँ जनं मुमुक्षु बुवते आहुः / / 24 / / एतदेव व्यतिरेकेणाह - * नानीदृशस्य हृदये रमते जिनगीर्भवाभिनन्दितया / कुङ्कुमरागो वाससि मलिने न कदापि परिणमते / / 25 / / टीका - न नैव अनीदृशस्य प्रव्रज्यागुणानहस्य हृदये मानसे रमते रुचिविषयं याति जिनगी: अजरामरत्वकारणत्वेन वीतरागवाणी भवाभिनन्दितया संसाराभिनन्दशीलतया, तदुक्तं च - असारोऽप्येष संसारः, सारवानिव लक्ष्यते। दधिदुग्धाम्बुताम्बुल - पुण्यपण्याङ्गनादिभिः / / 1 / / - इत्यादि वचनैः संसाराभिनन्दिता लक्ष्यते। एतदर्थकं सुप्रतीतं दृष्टान्तमाह - कुङ्कमराग: कुसुम्भवर्णो वाससि वस्त्रे मलिने कश्मले न नैव कदापि जातुचित् परिणमते परिणाममापादयतीति / / 25 / / अथ फलद्वारेण गुणवच्छिष्यं तद्विपरितं चाह - गुणवानेव हि शिष्यो लोकद्वयहितकरो गुरोर्भवति / इतरस्त्वार्तध्यानं श्रद्धाभावात् प्रवर्धयति / / 26 / / टीका - गुणवानेव अनन्तरोक्ताऽऽर्यदेशोत्पन्नत्वादिगुणसम्पन्न एव हि यस्मात् शिष्यो विनेयः शैलकशिष्यपन्थकदृष्टान्तेन लोकद्वयहितकर: प्रतिलेखनादिकरणेन समाधिजनकत्वात् शिक्षाऽऽदानेन च निर्जराकारित्वाद् गुरोः स्वगुरुदिगाचार्यादेः भवति जायते। इतरस्तु प्रव्रज्याहगुणविहीनस्तु आर्तध्यानं शिक्षाद्वयाऽग्रहणात् प्रतिषिद्धसेवनाच्चाऽशुभध्यानं प्रवर्धयतीत्यनेन योगः, कस्मात्? श्रद्धाभावात् जिनवचनगोचररुच्यादिलक्षणश्रद्धाविरहात्; महामहोपाध्याय श्री यशोविजय विरचितं 9 मार्गपरिशुद्धिप्रकरणंसटीकम्
| SR No. | 004398 |
| Book Title | Margparishuddhi Prakaranam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kulchandrasuri |
| Publisher | Bhidbhanjan Parshwanath Jain Sangh |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 112 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 11 MB |