________________ 328 अभिधर्मदोपे [421. भगवतोक्तम्-'च्युतो बतेमौ मोहपुरुषावस्माद्धर्मवि[न]याद्यत्र नामानयोः मोहपुरुषयोरूष्मगतमपि नास्ति" 'इति / तच्चैतत्सर्वम् षड्भौम षोडशाकारं पञ्चस्कन्धा विनाप्तिभिः // 3 'षड्भौम' दर्शनमार्गवतो, 'षोडशाकारं' दर्शनमार्गवत् सानुपरिवर्तकं / 'पञ्चस्कन्धं विनाप्तिभिः / ' प्राप्तयः खलु नोष्मागतादिस्वभावाः / तत्स्वा 1 cf. ऊष्मा कतमः ।""सद्धर्मविनयेऽल्पश्रद्धासमादानम् / यथा भगवानुद्दिश्याश्वजि. त्पुनर्वसू भिक्षू अवोचत् / एती मोघपुरुषो मम सद्धर्मेण विगतो विनयेन च / तथा हि / महापृथिवी दूरमाकाशाद् गता। एतौ मोघपुरुषौ मम सद्धर्मविनये नाल्पांशतोऽप्यूष्मीकृतौ / Jps, p. 7. ___Cf.also, अपि नायं प्ररिट्ठो भिक्खु गद्धबाधिपुब्बो उस्मीकतो पि इमस्मि धम्मविनये / M. sutta 22.-उस्मीकतो ति यथा निब्बतेपि महन्ते अग्गिक्खन्धे खज्जूपनकमत्तापि अग्गिपपटिका होति येव, यं निस्साय पुन महा अग्गिक्खन्धो भवेय्य; किन्नु खो एवं इमस्स अप्पमत्तिका पि माणुस्मा अत्थि यं निस्साय वायमन्तो मग्गफलानि निम्बत्तेय्या ति ? MA. sutta 22. 2 Cf. अनागम्यान्तरध्यानभूमिकं द्वे त्वधोऽपि वा। Ab. VI. 20 cd. 3 Cf. तथानधर्माः सर्वे तु पञ्चस्कन्धा विनाप्तिभिः / AR. VI. 19 cd. * The six bhumis are the following: अनागम्यं ध्यानान्तरं चत्वारि च ध्यानानि अस्य (निर्वेधभागीयस्य) भूमिः / तत्संगृहीतत्वात् / नोर्ध्वम् / दर्शनमार्गपरिवारत्वात् / तदभावः कामधात्वालम्बनत्वात् / तस्य च पूर्वं परिज्ञेयप्रहेयत्वात् ।""भदन्तघोषकस्य द्वे प्रथमे निर्वेधभागीये सप्तभूमिके कामावचरेपि स्तः। Akb. v. 20 cd.-नारूप्येषु निर्वेधभागीयमस्ति ।""दर्शनमार्गप्रयोगत्वात् / .."दर्शनमार्गस्य"ऊर्ध्वम्""आरूप्येषु'"अभावः। यस्मादारूप्याः कामधातुं नालम्बन्ते / आह / किं कामधात्वालम्बनेन दर्शनमार्गेण प्रयोजनमिति ? अत , उच्यते / तस्य पूर्व परिज्ञेयप्रहेयत्वादिति / तस्य कामधातोर्दुःखरूपस्य पूर्व परिज्ञेयत्वात् / समुदयरूपस्य च प्रहेयत्वात् / अत्र च हेतुर्यस्मात्स योगी कामावचरेण दुःखेन विहन्यते / तेन स सर्व ततो मोक्षमन्वेषत इति / Sakv. p. 537. According to the Sthaviravadins, the darshanamarga, (i.e., the first supermundane path) is not attained in the Arapa-loka due to the absence of hadaya-vatthu:-आरूपावचरा देवा वत्थस्स अभावा दुक्खसच्चं परिञातुं असमत्था, तस्मा पठममग्गं उप्पादेतुं न सक्कोन्ति / A. Sangaho, Navanata Tika, VI. 24. See jps. 3 and Aam. p. 84. The Ado. might have contained a full discussion on this topic in its lost portion. V. supra. p. 322. n. 2. 5 सर्वे तु पञ्चस्कन्धाः सपरिवारग्रहणादिति / समाहितभूमिकत्वादृष्मगतादीनामविज्ञप्तिलक्षणो रूपस्कन्धोऽस्तीति पञ्चस्कन्धा ऊष्मगतादयः "सपरिवारा गृह्यन्त इति / Sakv. p. 535. 6 Cf. प्राप्तयो नोऽमगतादिभिः संगृह्यन्ते / मा भूदार्यस्य तत्सम्मुखीभावादूष्मग